﷽ 📍 تزاحم بین ضرر شخصی و ضرر به دین خدا ❗️ 📌 ما در باب امر به معروف و نهی از منکر چند مطلب داریم؛ اوّل مسئلۀ سنجش بین «ضرر متوجّه به ناهی از منکر» و «ضرر ناشی از منکر» است. دوم، مسئلۀ نسبت بین «ضرر ناشی از منکر» و «ضرر ناشی از نهی از منكر» است. یک وقت ضرر شخصی است؛ یعنی ناهی از منکر ضرر شخصی می بيند. مثلاً ضرر مالی يا عِرضی یا جانی می بيند. امّا در ترک نهی از منكر و سکوت در مقابل منکر، ضرر شخصی نیست؛ ضرر به دین خدا وارد می شود. اگر ترک امر به معروف موجب ضرری بزرگتر از ضرر شخصی شود، مسئله متفاوت است و ضرر شخصی مانع وجوب نهی از منکر نمی شود. اگر در یک نهی از منكر، ضرر شخصی وجود داشته باشد؛ یعنی فقط خود ناهی از منکر ضرر می بيند، اینجا فُقها می فرمایند: لازم نيست نهی از منكر كند. در مورد امر به معروف هم همين طور است. این همان است که فُقها گفته اند: شرط وجوب امر به معروف و نهی از منکر، ایمنی از ضرر است؛ ولی اگر ترک نهی از منکر صرفاً ضرر شخصی در پی نداشته باشد، بلکه ضرر به دين وارد کند، در اينجا مسئلۀ تزاحم بین ملاکات احکام پيش می آید. مثلاً اگر در مقابل منكر حرف بزنم و از آن نهی کنم، ضرر شخصی به من می خورد؛ امّا اگر چیزی نگویم، به طور کلّی به دین ضرر می خورد. در اینجا ديگر نمی توان به بهانۀ ضرر، سكوت كرد و تماشاگر بود.خصوصاً آنجایی که سکوت و ترک نهی از منکر باعث پیدایش بدعت در دین و موجب ترویج منکر و ضربه به شعائر مذهبی و سبب جابه جایی معروف و منکر در جامعه شود؛ در چنین شرایطی هیچ فقيهی ضرر شخصی را مانع نهی از منکر نمی داند. هر كس چنین سخنی بگوید، فقیه نیست و اصلاً فقه را نمی فهمد. 〰〰〰〰〰 📚 #کتاب_سلوک_عاشورایی 📕 #منزل_دوم 📖 #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر 📝 جلسه هفتم #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir