✅ به نام خدای مهربان ✅ زندگی عباس بن علی (ع) در یک نگاه (29) 6- حمزة بن قاسم او از جمله نوادگان حضرت عباس علیه السلام می باشد که از مشایخ بزرگ و علمای بنام شیعه در دوره خود بوده است. حضرت عباس علیه السلام نیای پنجم او می باشد و نسب کامل او عبارت است از: ابویعلی حمزة بن قاسم بن علی بن حمزة بن الحسن بن عبیدالله بن عباس علیه السلام. درباره او نگاشته اند: ابویعلی از دانشمندان شیعه و بنام و برخاسته از خاندان وحی و درختی تناور در بوستان دانشمندان شیعی است. وی از راویان احادیث اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام بوده و دانشمندان بسیاری، شاگردی او را به جای آورده اند(العباس(ع)، ص 201) و وی را فردی مورد اعتماد و بلند مرتبه در نقل روایات معصومان علیهم السلام ذکر کرده اند. (ابو العباس احمد بن علی النجاشی، رجال النجاشی، بیروت، دار الاضواء، چاپ اوّل، 1408 ق، ص 334) از او کتاب های زیادی بر جای مانده است که عبارت می باشد از: التّوحید، الزّیارات و المناسک، ردّ محمد بن جعفر اسدی و ... او در دستْ نوشته های خود احادیث بسیاری را از امام صادق علیه السلام نقل نموده است. (همان ؛ الشیخ محمد تقی التستری، قاموس الرجال، قم، مؤسّسة النشر الاسلامی، چاپ دوم، 1415 ق، ج 4، ص 46) او در قرن چهارم هجری می زیسته و مرقد شریفش در جنوب شهر حلّه، بین رود فرات و دجله و در دهکده ای به نام قریه حمزة قرار دارد. پیشتر در مورد محلّ دفن او اختلاف بوده و مردم می پنداشتند مرقد او متعلّق به حمزة بن موسی کاظم علیه السلام است (همان) و با این پندار، او را زیارت می کرده اند اما داستان جالبی سبب برطرف شدن این پندار می شود. می گویند: عالمی ربّانی و فقیهی بزرگ به نام سید مهدی قزوینی جهت تبلیغ معارف دینی به حلّه رفت. او گه گاه از کنار مرقد ابویعلی حمزة بن قاسم می گذشت اما به زیارت مرقد او نمی رفت. این موضوع، موجب کم رغبتی مردم آن منطقه نسبت به زیارت آن مرقد شریف گردید. روزی از او خواستند به زیارت مرقد برود، او در پاسخ گفت به زیارت کسی که نمی شناسد، نمی رود. روز بعد، او به دهکده مذکور رفت و در اواخر شب برای خواندن نماز شب برخاست. نزدیکی های طلوع آفتاب، سیدی از اهل همان روستا که مورد اعتماد آن عالم ربّانی بود، نزد وی رفت و از او دلیل زیارت نکردن او را پرسید؛ ولی همان پاسخ پیشین را شنید. آن سید علوی گفت: «چه بسیار امور مشهوری هستند که اصلی ندارند، این مرقد متعلّق به حمزة بن موسی کاظم علیه السلام نیست که به اشتباه این گونه می پندارند، بلکه این مرقد متعلّق به ابویعلی حمزة بن قاسم از نوادگان حضرت عباس علیه السلام است که از علما اجازه حدیث داشته و دانشمندان رجال، او را بر وثاقت و پارسایی ستوده اند.» سید مهدی قزوینی گمان کرد که او این سخن را از علما شنیده و هرگز نمی پنداشت که او از کتاب های رجالی و روایی چیزی بداند. از این رو، به آن سید علوی چندان توجّهی نکرد. سید علوی، خارج شد و سید مهدی قزوینی در سجّاده خود به تعقیبات نماز مشغول گردید تا آفتاب دمید. سپس به کتاب های رجالی که در دسترس داشت، مراجعه کرد و دید گفته آن سید علوی درست است. فردا در بین جمعیت، همان سید علوی را یافت. نزد او رفت و پرسید مطلبی را که دیشب پیش از سحر به او گفته، از کجا به دست آورده است؟ سید علوی انکار کرد که سحر، پیش او بوده و سوگند خورد که شب گذشته اصلاً در روستا نبوده و بیرون از روستا به سر می برده است و حتّی ادّعا کرد اصلاً سید مهدی قزوینی را نمی شناسد. سید مهدی بی درنگ سوار مرکب خود شد و عازم زیارت مرقد ابویعلی گردید و به مردم گفت: «اکنون بر من واجب شد که به زیارت او بشتابم. زیرا شک ندارم آن سید علوی که دیشب دیدم، امام زمان(عج) بوده است.» از آن پس، مرقد او رونق بیشتری گرفت و مردم توجّه بیشتری به زیارت او نشان دادند. سید مهدی قزوینی بعدها در کتاب فُلک النّجاة خود تصریح نمود که مرقد مذکور، متعلّق به ابویعلی حمزة بن قاسم از نوادگان حضرت عباس علیه السلام است. (العباس(ع)، ص 205) باشد که در مسیر این سلاله پاک علوی بمانیم و به برکت نام و یادش مورد رحمت و مغفرت الهی قرار بگیریم. اگر در مسیر اربعین هستی یکبار دیگر از ابتدا شروع کن به خواندن و این دفعه با خودت عهد ببند که به اندازه وسعت، در تمام ابعاد زندگیت حرکت و رشد داشته باشی. ✍ جواد حاجی اکبری 🗓 صفر 1402 ش ✏️ @medademan https://eitaa.com/joinchat/4259250201C60440c06cc