💠
نسبت پویش وپژوهش عدالت درایران معاصر
#بخش_اول
#حجت_الاسلام_قنبریان
🔸
بایسته های تعادل بین پویش و پژوهش و توصیف آن
• جانب پویش: آیه 45 سوره حدید، پویش (لیقوم الناس بالقسط) را موخر از بینات و کتاب و میزان کرده است. روایات بسیار دیگری نیز داریم که جنبش عدالتخواهانه را بی نیاز از پژوهش نمی داند.
مقام معظم رهبری: گاهی اوقات عدالت به ضد خودش تبدیل می شود اگر درست در باب عدالت محاسبه نباشد، خیلی از کارهایی را که گاهی بعضی از این گروه های تندرو، تند و افراطی توی این کشور به عنوان عدالت کرده اند که به ضدش تبدیل شده است. 1
• جانب پژوهش: اگر پژوهش ها از پویش فاصله بگیرد، انتزاعی و بی مصرف خواهند بود و می توانند به ضد خود تبدیل شوند.
مقام معظم رهبری، فقره «ما اخذ الله علی العلماء ان لا یقاروا علی کظة ظالم و سغب مظلوم» را بر نخبگان 2 و بر فرهنگیان و معلمان 3 تطبیق می دهد که فقط سوی پژوهشی نباید داشت بلکه جنبش و پویش هم باید باشد. این به طریق اولی بر علمای علوم انسانی و اسلامی تطبیق می یابد.
همچنین در بیانی دیگر فرق بین حکماء و انبیاء را در همین می شمارد که حکماء فقط بعد پژوهشی داشتند. در جنبش وال استریت یک نوبلیست اقتصاد
#پیامبر_وال_استریت لقب گرفت چون در آن پویش سخنران بود! این نباید از الازهر و نجف و قم می بود؟! اما ما همان نظام اقتصادی را فربه می کنیم!
🔹
توصیف وضع موجود
در نگاه بدوی ممکن است سریع یک پیج اینستگرامی که به اسم عدالت پرده دری و کارهای ضد اخلاق می کند، جلب توجه کند اما با نگاه دقیق تر درمی یابیم که در کنار آن، پژوهشگاه ها و پایان نامه های بسیاری ولو در حوزه عدالت اجتماعی و مانند آن و با استفاده از بیت المال، دفاع می شوند که هیچ کاری برای عدالت نمی کنند! بدی پایان نامه های بریده از واقعیت عدالت - که کم هم نیستند! -، با بدی آن پیج اینستگرامی یکی است. خلاصه کارهای انجام شده در مسئله های واقعی عدالت، لاغر و اندک است.
❗️رهبری در دومین اندیشه راهبردی - که موضوع آن عدالت بود -، در سال 90 خواستند که «کتاب العداله» در حوزه های قم بحث شود! یعنی مسئله های عدالت در 52 کتاب فقهی مطرح را استخراج و متناسب با زمان، تبویب جدیدی کرده و کتاب العداله نوشته شده و مورد درس و بحث واقع شود.
ابتکار آیت الله اعرافی در فقه معاصر بسیار قابل تقدیر است که اساتید تراز دوم (بعد از مراجع تقلید)، به مسائل جدید می پردازند اما مسئله های واقعی عدالت، خیلی مطرح نیستند! فقه پول و رمز ارزها و بانک و بورس و ... خوب است اما همگی کمک به جامعه بازار است و متأسفانه آن چیزهایی که باید باشد، نیست! مانند فقه حقوق و دستمزد، کارگر، خدمات عمومی، بهداشت، آموزش، امنیت.
▫️دنیای سرمایه داری به دنبال کالا کردن همه چیز از جمله بهداشت و آموزش و ... است و به موازات آن، بی عدالتی شدیدتری درست خواهد شد؛ زیرا کسی که پول ندارد، علاوه بر نداشتن ماشین خوب و ویلا، نمی تواند آموزش و بهداشت و امنیت مناسبی هم داشته باشند و از حیز انتفاع خواهد افتاد!
🔺مثال: در رابطه با حق معنوی با تمام انواعش (حق ابتکار، حق اختراع و ...) -که عملا موجب انحصار می شود و آورده جامعه بازار است-، میزان تولید مقاله ها و پایان نامه ها برای اثبات آن اعجاب آور است و در مقابل آن فقط تک نگاره ای از آیت الله سید کاظم حائری و استفتائی از مرحوم امام یا تک نگاره های محدود دیگری وجود دارد. این بدین معناست که پژوهش ها به سمت خاصی میل می کند. بالتبع فربه شدن پژوهش در این زمینه، در عالم حکمرانی نیز، نهاد آن تأسیس می شود (مشاور و معاون مالکیت معنوی در قوه قضاییه!)، رشته دانشگاهی یا بین رشته ای نیز برای آن به وجود می آید و بعد از مدتی حتی به اصول موضوعه علوم تبدیل خواهد شد که دیگر کسی درباره آن نخواهد اندیشید! همانگونه که کسی امروز درباره اصل رقابت نمی اندیشد که اول تعاون بوده است یا رقابت؟! و پژوهش ها از اینجا به بعد و به طور نامتوازنی به نفع دنیای سرمایه داری انجام می شود.
ادامه در بخش دوم
☑️
@m_ghanbarian