🌀در فاطمیه چه بگوییم ؟
🗓 بخش اول
🔻در هر مناسبتی باید سعی کنیم مباحث‌مان مرتبط با اصل آن مناسبت باشد. به چند دلیل:
🔻اول اینکه مردم انتظار دارند که ما مرتبط با مناسبت صحبت کنیم؛ و این انتظار بجایی است و اگر بی‌ربط با مناسبت صحبت کنیم طبیعی است که برای بسیاری از مخاطبان، به‌ویژه مخاطبان سنتی یا هوشمند، مطلوب نباشد.
🔻دلیل دوم این است که صحبت کردن مرتبط با همان مناسبت، واقعاً نورانیت بیشتر و اثر قدسی بیشتری دارد. وقتی شما در ایام شهادت حضرت زهرا (س) یا در ایام شهادت حضرت موسی‌بن‌جعفر (ع) یا هر مناسبت دیگری مرتبط با آن مناسبت صحبت می‌کنید، خود آن مناسبت را احیاء کرده‌اید و بهتر به تعظیم شعائر پرداخته‌اید و طبیعتاً ثواب ویژه‌ای بر آن مترتب می‌شود.
🔻اما دلیل سوم و مهم‌ترین دلیل که می‌تواند باطن دلیل دوم باشد این است که: اصلاً این مناسبت‌ها که قدرت جمع کردن دل‌ها و اندیشه‌ها را دارد برای چه به‌وجود آمده است؟ حادثه و حماسۀ فاطمیه و مصائب هر یک از اهل‌بیت(ع) اساساً برای چه چیزی شکل گرفته؟ یک ماهیتی در خود این حماسه‌ها وجود دارد.
🔻شهادت هریک از ائمۀ هدی(ع) در محتوای خودش پیام‌هایی دارد و بُعد اهمیت آن پیام‌ها این‌قدر بالا بوده که در حد ائمۀ معصومین(ع) برای آن، قربانی داده شده است. پس حتماً می‌خواستند این حماسه باقی بماند. لذا اگر شما به‌جای پرداختن به اصل آن حماسه به دنبال موضوعات دیگری مثل برطرف کردن شکیات نماز مردم یا هر موضوع بی‌ربط دیگری بروید، انصاف نیست. حتماً این حادثه‌ای که یک معصوم در آن به شهادت رسیده است، حکمت‌ها و معانی‌ای در خودش دارد و حتماً این محتوا طوری هست که برای همۀ زمان‌ها حرف داشته باشد.
🔻محتوای مناسبت فاطمیه و هدف آن و پیام‌های آن، این‌قدر اهمیت دارد که که حضرت زهرا(س) برایش خون داده و چنین حماسه‌ای برایش رخ داده است. لذا تعهد علمی ما، تعهد حکمی و تعهد ایمانی ما به آن حماسۀ بزرگ اقتضاء می‌کند که موضوعات سخنرانی‌های ما مرتبط با این مناسبت باشد.
🔻اگر بخواهیم متناسب با مخاطب و زمانه سخن بگوییم آیا می‌توانیم موضوعاتی مرتبط با هر مناسبت را متناسب با نیازها و علاقه‌های مختلف مخاطبان قرار بدهیم؟ چون اساساً ما باید سه چیز را در مخاطب مد نظر قرار بدهیم: یکی نیازهای مخاطب، دیگری علاقه‌های مخاطب و سوم سطح درک مخاطب. آیا موضوع متناسب با نیاز، علاقه و سطح درکِ مخاطب در هر مناسبتی پیدا می‌کنیم؟ آیا این موضوع، می‌تواند متناسب با وضع جامعه هم باشد؟
🔻همان‌قدر که نزول قرآن معجزه است و سرشار از حکمت و معانی مختلف و متناسب برای هر زمان است، همان‌طور هم نزول عترت «یعنی رسیدن عترت به دل‌ها و اندیشه‌ها در دل این مصیبت‌ها» معجزه است. معجزه‌ای است که شما می‌توانید هزار و چهارصد سال دربارۀ عاشورای أباعبدالله‌الحسین(ع) حرف بزنید و باز هم حرف تازه‌ای باشد که بتوان بیان کرد.
🔻ممکن است کسانی بگویند: «ما حرف تازه‌ای پیدا نکردیم»، خُب شما پیدا نکردید، ممکن است شما در مورد قرآن هم حرف تازه‌ای پیدا نکنید ولی آیا واقعاً حرف تازه‌ای وجود ندارد؟ مگر می‌شود قرآن حرف تازه‌ای نداشته باشد؟ این اعجاز قرآن به نوعی در عترت هم هست.
🔻پس این مناسبت‌ها با توجه به اینکه اولیاء‌خدا در آنها قربانی شده‌اند اصلاً نمی‌تواند کم‌معنا باشد. نمی‌تواند ذو ابعاد نباشد. بعضی‌ها در این مناسبت‌ها به سراغ کلمات معصومین(ع) می‌روند، بدون اینکه با موضوع شهادت آن معصوم ارتباطی داشته باشد، درحالی‌که آن چیزی که خون معصوم برایش داده شده، حتماً مهم‌تر است. امام برای چند موضوع اخلاقی و معنویِ ساده که شهید نشده است. مگر آنکه بتوانیم ارتباط آن مطالب اخلاقی و معنوی را با ماهیت و اصل شهادت برقرار کنیم که این بسیار مطلوب است.
🔻در هر مناسبتی مثل ایام فاطمیه، وقتی می‌خواهیم موضوعی برای سخنرانی تهیه کنیم اول باید به محضر آن مناسبت برویم و ماهیت آن را دقیق بشناسیم. یعنی ابتدا باید ماهیت فاطمیه، ماهیت عاشورا، ماهیت شهادت أمیرالمؤمنین(ع) را به خوبی بشناسیم؛ حتی بدون متناسب‌سازی با نیاز امروز، بدون ادبیات زیبا و بدون هیچ کار اضافه‌ای که می‌خواهیم انجام بدهیم.
🔻در بسیاری از مناسبت‌ها هنوز این ماهیت به‌خوبی تبیین و شناخته نشده است. ظواهر این حوادث و حماسه‌ها مشخص است اما ماهیت آن برای خیلی از ما هنوز به‌طور دقیق روشن نشده است.
🔻وقتی اصل شناخت ماهیت هر مناسبتی انجام شد، پیداکردنِ ربطش به موضوعات مختلف و ربطش به نیاز امروز جامعه و مخاطب، کار بعدی است.
🕌مسجد مدرسۀ علمیۀ معصومیه(ع)
#فاطمیه
#پناهیان
@Hawzah_Panahian