حزب‌الله یا مقاومت اسلامی لبنان گروهی سیاسی و نظامیِ شیعه در لبنان است که در سال ۱۹۸۲م به منظور مقابله با اسرائیل و با حمایت جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد. این حزب فعالیت بر ضد اسرائیل را با عملیات‌های استشهادی آغاز کرد. سپس توان نظامی خود را افزایش داد و با موشک کاتیوشا و جنگ‌های چریکی، به مقابله با اسرائیل پرداخت. ♦شروع فعالیت حزب الله حزب‌الله لبنان در سال ۱۹۸۲م با حمایت جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت. نخست چند سال مخفیانه علیه اشغالگران صهیونیستی فعالیت می‌کرد. در ۱۱ نوامبر ۱۹۸۴م برابر با ۲۰ آبان ۱۳۶۱ش، احمد جعفر قصیر عملیاتی استشهادی علیه نظامیان اسرائیل در جنوب لبنان انجام داد که تعدادی از آنان کشته شدند. در ۱۶ فوریه ۱۹۸۵ برابر با ۲۷ بهمن ۱۳۶۳ش، هم‌زمان با عقب‌نشینی اسرائیل از صیدا، حزب‌الله مسئولیت عملیات شهادت‌طلبانه احمد جعفر قصیر را برعهده گرفت و ایدئولوژی و استراتژی خود مبنی بر مقابله با اسرائیل را رسماً اعلام کرد. ♦نقش ایران در شکل گیری حزب الله به گفته حسین دهقان از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، پس از عملیات بیت‌المقدس در ۱۳۶۱ش در جنگ میان ایران و عراق، اسرائیل به لبنان حمله کرد. گروهی از فرماندهان سپاه برای آموزش نیروهای لبنانی برای مقابله با اسرائیل به لبنان اعزام شدند. آن‌ها ضمن آموزش نظامی، به ایجاد وحدت میان گروه‌های مرتبط با ایران نیز پرداختند که در نهایت به شکل‌گیری حزب‌الله انجامید. به گفته نعیم قاسم معاون دبیر کل حزب‌الله، امام خمینی این گروه‌ها را برای آموزش نظامی به لبنانی‌ها فرستاده بود. البته پیش‌تر، تشکل‌های جنبش اَمَل، حزب‌الدَّعوه، تجمع علمای بقاع و کمیته‌های اسلامی برای تشکیل حزب واحدی در برابر اشغالگری اسرائیل، به توافق رسیده بودند و طرح آن مورد موافقت امام خمینی هم قرار گرفته بود. ♦رهبران و مؤسسان حزب الله نخستین دبیرکل حزب‌الله صبحی طفیلی بود که در ۵ نوامبر سال ۱۹۸۹م به این سمت انتخاب شد. پیش از آن، حزب به مدت هفت سال، به شیوه شورایی رهبری می‌شد. سید محمدحسین فضل‌الله، صبحی طفیلی، سید عباس موسوی، سید حسن نصرالله، نعیم قاسم، حسین کورانی، حسین خلیل، محمد رعد، محمد فنیش، محمد یزبک و سید ابراهیم امین السید از مؤسسان حزب‌الله بودند.در مه ۱۹۹۱م به علت اختلافات و انتقاداتی که به صبحی طفیلی بود، سید عباس موسوی به عنوان دبیرکل جدید حزب‌الله انتخاب شد.او در ۱۶ فوریه ۱۹۹۲م توسط اسرائیل به شهادت رسید و شورای حزب‌الله سید حسن نصرالله را به‌عنوان دبیرکل انتخاب کرد.سید حسن نصرالله نیز در ۶ مهر سال ۱۴۰۳ش در بمباران نیروهای اسرائیلی به شهادت رسید. نعیم قاسم در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۴م و حدود یک ماه پس از شهادت سید حسن نصرالله سومین دبیرکل حزب‌الله شد. ♦حزب الله در مجلس لبنان حزب‌الله نخستین‌بار در سال ۱۹۹۲م در انتخابات لبنان شرکت کرد و دوازده کرسی مجلس را کسب نمود. در سال ۱۹۹۶م، ده کرسی و در سال ۲۰۰۰، دوازده کرسی از ۱۲۸ کرسی مجلس لبنان را به‌دست آورد.در انتخابات عمومی سال ۲۰۰۵م در سطح کشور، به تنهایی، چهارده کرسی و در جنوب لبنان تمام ۲۳ کرسی را در ائتلاف با جنبش اَمَل کسب نمود و محمد فنیش را به‌عنوان وزیر آب و انرژی به کابینه فرستاد. ♦حضور در گروه هشت مارس پس از سال ۲۰۰۵م حزب‌الله در شمار گروه‌های هشت مارس قرار گرفت. در سال ۲۰۰۵ هم‌زمان با ترور حریری، دسته‌بندی‌های جدیدی در عرصه سیاسی لبنان شکل گرفت. گروه هشت مارس در پی گردهمایی سال ۲۰۰۵ حزب‌الله در بیروت و به‌دنبال مخالفت با خلع سلاح این گروه، حمایت از سوریه و مقاومت در برابر اسرائیل شکل گرفت؛ جبهه متحدی که برگرفته از حزب‌الله، حزب اَمَل و حزب مسیحی آزاد بود و بعدها جریان‌های دیگری مانند جماعت اسلامی لبنان، جنبش توحید اسلامی (اهل تسنن) و حزب دموکرات لبنان (دروزی) به آن اضافه شدند. 🌕@menhaaj