پیام حضرت آیةالله نوری همدانی به همایش بزرگداشت میرزا کوچک خان رحمةالله علیه [صفحه ۱ از ۲] بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَ الصَّلَاةُ وَ السَّلَامُ عَلَی سَيِّدِنا وَ نَبِیِّنَا أَبِی ‌الْقَاسِمِ المصطفی مُحَمَّد وَ عَلَی أهلِ بَیتِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ سیَّما بَقیَّهَ اللَّهِ فِی الأرَضینَ. با سلام و تحیت به آن مجمع محترم که به عنوان بزرگداشت مجاهد نستوه مرحوم میرزا کوچک جنگلی در حال برگزاری است. 💢 یکی از وظائف مهم حوزه‌های علمیه شناختن مفاخر روحانیت که برای برقراری حکومت اسلامی در طول تاریخ مجاهدت نموده‌اند و در این مسیر زحمات فراوانی را متحمل گشته‌اند، علماء همیشه در عرصه حاکمیت دین با ابزارهای مختلفی به میدان آمده‌اند و در این راه از جان خود گذشتند، گاهی با قلم در مواردی با بیان زمانی هم قیام مسلحانه را تشخیص داده‌اند و مصداق بیان امام صادق علیه السلام: «عُلَمَاءُ شِيعَتِنَا مُرَابِطُونَ بِالثَّغْرِ الَّذِي يَلِي إِبْلِيسَ وَ عَفَارِيتَهُ يَمْنَعُونَهُمْ عَنِ الْخُرُوجِ عَلَى ضُعَفَاءِ شِيعَتِنَا وَ عَنْ أَنْ يَتَسَلَّطَ عَلَيْهِمْ إِبْلِيسُ وَ شِيعَتُهُ النَّوَاصِبُ أَلَا فَمَنِ انْتَصَبَ لِذَلِكَ مِنْ شِيعَتِنَا كَانَ أَفْضَلَ مِمَّنْ جَاهَدَ الرُّومَ وَ الْخَزَرَ أَلْفَ أَلْفِ مَرَّةٍ لِأَنَّهُ يَدْفَعُ عَنْ أَدْيَانِ مُحِبِّينَا وَ ذَلِكَ يَدْفَعُ عَنْ أَبْدَانِهِمْ‏». ( بحارالأنوار، ج‏2، ص5) بودند. 💢 این علماء بزرگ ما بودند که بعد از پیامبر خاتم، حضرت رسول اکرم محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله وسلم) و ائمه معصومین (علیهم‌السلام) هدایت مردم را برعهده گرفتند و همچون ستاره درخشانی ظهور کردند و نقش خود را که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) برای آنها ترسیم نمود عملی ساختند: «إنّ مَثَلَ العُلَماءِ في الأرضِ كمَثَلِ النُّجومِ في السَّماءِ يُهتَدى بِها في ظُلُمات البَرِّ و البَحرِ ، فإذا طُمِسَت أوشَكَ أن تَضِلَّ الهُداةُ» (بحار الانوار، ج2، ص25) 💢 و باید توجه داشت این علماء بودند عرصه تعلیم و تربیت را با جهاد و شهادت توأمان کردند و در مقابل جباران و مستکبران موضع گیری صحیح و اسلامی داشته‌اند و مانند مشعلی راه زندگی انسان‌ها را روشن نمودند و این موضوع در طول تاریخ اساسی ترین کار علماء راستین بوده‌است. 💢 و در یکصد و پنجاه سال اخیر حضور روحانیت در رأس قیام علیه استبداد و استعمار و استکبار بیشتر بوده تا جایی که هر نهضت و قیام اسلامی صورت می‌گیرد در رأس آن یک روحانی شجاع قراردارد. مرحوم میرزا کوچک خود در یک خانواده روحانی و متدین متولد می‌شود و تحصیلات دینیه را در مدرسه علمیه جامع رشت آغاز می‌کند و تحت اشراف مرحوم آیت‌الله ضیابری که ایشان از شاگردان مرحوم آیت‌الله العظمی آخوند خراسانی بود قرار می‌گیرد و در واقع علاوه بر بهره‌مندی علمی، شخصیت انقلابی و سیاسی میرزا نیز تحت تأثیر این استاد خود بوده است به حدی که در نوجوانی در مدرسه علمیه محل تحصیل، طلاب جوان را با مسائل سیاسی آشنا می‌کند و آمادگی برای قیام را اعلام می‌دارد. 💢 میرزا سپس به قزوین که در آن زمان حوزه پر رونقی بود می‌رود و سپس در مدرسه محمودیه تهران ادامه تحصیل داد و مراحل علمی خود را طی می‌کند بعضی نام او را در زمره شاگردان میرزای شیرازی ذکر کرده‌اند اما مدرک درستی در دسترس نیست، اما آنچه مهم است ایشان مراحل حوزوی را طی نمود در یکصد و پنجاه سال اخیر معمولاً قیام ها در رأسش یک روحانی بوده است و قیام میرزا نیز یک حرکت تاریخی در نهضت روحانیت است که برای انقلابیون بعد از آن به عنوان یک مشعل بوده که از آن می‌توان بعنوان یک الگوی ارزنده نام برد. شخصیتی که حرکتش مبتنی بر اسلام بود و تا حد امکان می‌خواست قیام خود را بر این اساس انجام دهد. روحیه استبداد ستیزی میرزای کوچک کم نظیر است و در شرایطی که یا باید متکی به انگلستان باشد و یا به روسیه و شوروی ولی او دست رد به هردو می‌زند و با هردو مقابله می‌کند.در جریان مشروطه و فتح تهران نقش آفرینی دارد؛اما بعد از انحراف فاتحان، به رشت برمی‌گردد و مدتی نیز تبعید و یا تحت نظر واقع می‌شود که به واسطه یکی از علماء همان منطقه مشکلات تا حدودی رفع می‌شود اما بعد از جریان شیخ فضل الله نوری حرکت میرزا کوچک جلوه بیشتری دارد.