تکمیلی/سامانه ۱۵ خرداد، جدیدترین عضو خانواده پدافندی ارتش
همانطور که اشاره شد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در روز ۱۹ خرداد سال ۹۸، سامانه دفاع هوایی جدیدی را به پدافند هوایی ارتش تحویل داده است. سامانه جدید که ۱۵ خرداد نام دارد از نظر ظاهری شبیه به سری سامانههای تلاش بوده و بر اساس اعلام وزیر دفاع از موشک صیاد ۳ بهره می برد.
درباره مشخصات این سامانه، وزیر دفاع گفته است: در شبکه جامع پدافند هوایی کشور لازم است گسترهای از سامانههای پدافند هوایی با بردهای مختلف از چند کیلومتر تا چند صد کیلومتر به کارگرفته شوند؛ و بر این اساس این سامانه می تواند اهدافی نظیر جنگنده و پهپادهای مهاجم را در برد ۱۵۰ کیلومتر شناسایی و تا برد ۱۲۰ کیلومتر ردگیری نماید و توانایی شناسایی اهداف پنهانکار در برد ۸۵ کیلومتر و درگیری و انهدام آنها را در برد ۴۵ کیلومتری را دارا میباشد.
سامانه پدافند هوایی "۱۵ خرداد" قادر است تعداد ۶ هدف را بطور همزمان شناسایی و ردگیری کرده و علیه ۶ هدف عملیات شلیک و انهدام را انجام دهد. از دیگر ویژگیهای بارز این سامانه سلاح قابلیت تحرک پذیری آن میباشد، بگونهای که زمان حاضر به جنگ و عملیاتی شدن آن کمتر از ۵ دقیقه است. برد موشک این سامانه برای مقابله با اهداف معمولی ۷۵ کیلومتر و ارتفاع درگیری آن ۲۷ کیلومتر اعلام شده است.
یکی از نکات مهم درباره سامانه سوم خرداد نسبت به دیگر سیستمهای مشابه در کشور، افزایش تعداد پرتابگرهای موشکی روی یک کشنده است. قبلاً به صورت معمول هر پرتابگر موشک صیاد حامل ۲ موشک بود که در سامانه ۱۵ خرداد این تعداد به عدد ۴ رسیده و حجم آتش هر واحد از این سامانه را به نسبت مدلهای قبلی افزایش می دهد. در عین حال قابلیت درگیری همزمان آن با ۶ هدف از جمله دیگر تواناییهای مهم این سامانه است که پیش از این کمتر در سیستمهای پدافندی بومی ایران دیده شده بود. استفاده از رادار آرایه فازی کنترل آتش در ۱۵ خرداد نیز باعث افزایش مقاومت آن در برابر جنگ الکترونیک دشمن خواهد شد.
پرتاب موشک صیاد ۲ از سامانه تلاش مجهز به پرتابگرهای دو فروندی
در مقام مقایسه باید گفت نسل جدید موشک بوک به اسم مدل "ام ۳ " که یکی از مدرنترین سامانههای پدافندی در کلاس خود در دنیا محسوب می شود و ورود آن به ارتش روسیه عمری کمتر از ۳ سال دارد، دارای برد درگیری در حدود ۷۰ کیلومتر است. روسها با توجه به وضعیت تهدیدات هواپایه، امروز اقدام به افزایش تعداد موشکها بر روی پرتابگر بوک ام ۳ و افزایش برد درگیری آنها کردهاند. افزایش قدرت رادار برای کشف و شناسایی موشکهای کروز و اهداف پنهانکار از دیگر فعالیتهای روسیه بر روی بوک مدل ام ۳ است. ارتفاع درگیری موشک بوک ام ۳ بیش از ۳۰ کیلومتر است ولی در هر صورت ارتفاع درگیری ۲۷ کیلومتری صیاد ۳ نیز برای پوشش دادن طیف کاملی از تهدیدات هوایی کفایت می کند.
بر این اساس، سامانه ۱۵ خرداد، بردی بیش از بوک ام ۳ و پاتریوت مدل ۱ دارد (برد و نه ارتفاع) و به خوبی پتانسیلهای افزایش برد به ۱۰۰ کیلومتر نیز در خود جای داده است. فراموش نکنیم که پلتفرم مورد استفاده برای موشک این سامانه یعنی صیاد ۳، بر اساس موشک استانداردی است که امروز حتی بر اساس آن مدلهایی با توانایی خروج از جو زمین و درگیری با ماهوارهها و موشکهای قارهپیما در حال حرکت در مدار زمین نیز ساخته شده است.