#بازگویی
💢 گزیدهای از مطالب مطرح شده توسط
دکتر مسلم محمدی، هیات علمی دانشگاه تهران در
#لایو با موضوع
«مسئولیتپذیری اخلاقی و روزهداری»
🔸 تعریف اخلاق
اخلاق یعنی «زیست مسئولیتپذیرانه»؛ بخش اول مشترک بین انسان و حیوان است و همه زیست دارند ولی بخش دوم، فصل خاص انسان است. که کانت توجه خاصی به تکلیف و وظیفه دارد. سقراط و افلاطون نیز معتقد به آن بودند. علامه جعفری میگوید چیزی که انسان را از دیگران متمایز میکند، اخلاق است که نقطۀ کانونی آن، حوزه مسئولیتپذیری است. در دوران ۴۰ ساله پس از انقلاب هر جا مسئولیتپذیری وجود داشته نتایج مثبت دیدهایم و هر جا مسئولیتگریزی بوده است(از کارگر تا مسئول) نتایج و آثار منفی به همراه داشته است.
🔹 تعریف و انواع مسئولیت
مسئولیت یعنی تعهد در وجود و وجدان خود نسبت به محیط خودمان، نسبت به هر کسی و هر چیزی (نه فقط در برابر قانون). از نگاه علمی، دینی و کاربردی مسئولیت چهار قسم است: قسم اول مسئولیت در برابر خود (اخلاق فردی)؛ در برابر خدا (اخلاق عبادی)؛ در برابر دیگران (مسئولیتپذیری اجتماعی که در ادیان به آن توجه شده است و از ابعاد خانوادگی، شهروندی، دینی و انسانی برخوردار است)؛ و در برابر محیط (مسئولیتپذیری زیست محیطی).
🔸 روزهداری فردی یا اجتماعی؟
به روایات و احادیث وارده در دین ما در باب روزه که نگاه کنیم براساس همان طبقهبندی ۴گانۀ مسئولیتپذیری، روزه تعریف میشود. روزه گرفتن از بُعد روحی و جسمی فوایدی دارد که در نگاه اخلاق فردی وجود دارد. همچنین خداوند میگوید که روزه را بر مردم واجب کردهام که در اخلاق عبادی مطرح میشود. و از نگاه اجتماعی، روایت داریم که روزه را خداوند برای تساوی بین غنی و فقیر قرار داده است. از این دست روایات نشان میدهد که اساساً باید مردم در عمل انجام شده قرار بگیرند تا متوجه عین مسئله شوند. روزه نیز اینگونه است که حال و احوال شهروندان را روزهدار درک میکند.
مولفههای مسئولیتپذیری از این قرار است: خویشتنداری(واعظ درونی)، قانونمندی، امانتداری، وظیفهشناسی، پیشرفتگرایی. برخی معتقدند که مسئولیتپذیری، آموزشی و اکتسابی است.
📱
تماشای گفتگو از اینستاگرام