🌷🌷مبحث ١۵٨٧ بهمن ۱۴۰٣ شمسی با یاد خدا و عرض سلام و آرزوی حق اندیشی و شایسته پذیری🤲💐 🔸 تعصُّب ،مانع پذیرش حق! 😭 🌸🍃وَإِنِّي كُلَّمَا دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ وَاسْتَغْشَوْا ثِيَابَهُمْ وَأَصَرُّوا وَاسْتَكْبَرُوا اسْتِكْبَارًا. 🌺🍃و (نوح پیامبر عرض میکند: خدایا) به راستی که من، هر بار كه آنان را فرا خواندم تا ايشان را بيامرزى انگشتانشان را در گوشهايشان كردند(تا حق را نشنوند!) و رداى خويشتن بر سر كشيدند و (در انکار حقیقت) پافشاری کردند و ( اسفا ) ، هر چه بيشتر خواهان بزرگی خود شدند.(۱) 🔥تعصب یک باور یا رفتار است که با حرارت بی‌چون و چرا، به ویژه برای اهداف سیاسی یا دینی یا در برخی موارد ورزشی، یا با شور و شوق وسواسی برای تفریح یا سرگرمی انجام شود. 🌷"متعصب، نمی‌تواند نظر خود را تغییر داده یا موضوع را عوض کند. لذا آستانه تحمل پایینتری برای آرا و نظرهای مخالف دارد."(کامران) 💢بدیهی است که وابستگی های غیر منطقی نسبت به شخص یا عقیده و یا چیزی، انسان را به لجاجت و تقلید کورکورانه نسبت به آن وادار می کند. و سرچشمه ی بسیاری از کشمکش ها و جنگ ها و خونریزی ها و اختلافات مستمر است. ⛔️ ریشه های تعصب 💢 تعصب مذموم، نتیجه اش لجاجت و تقلیدِ کورکورانه است و از اموری سرچشمه می گیرد : ۱ - حبِّ ذات و علاقه شدید به نیاکان؛ حبِّ ذاتِ افراطی سبب می شود که انسان نسبت به هر چیزی که به او ارتباط و پیوند دارد دلباختگی و دلدادگی نشان دهد، از جمله نسبت به پدر و نیاکان و آیین و رسوم آن ها. این وابستگی شدید، عامل انتقال بسیاری از خرافات و زشتی ها به بهانه ی حفظ آداب و سنن، از نسلی به نسل دیگر می باشد، و حجابی در برابر معرفت و شناخت حق است. دفاع و طرفداری شدید از قوم و قبیله گاه به جایی می رسد که بدترین افراد قبیله و زشت ترین آداب و سننِ آن ها در نظر افراد متعصب بسیار زیبا جلوه می کند. در حالی که بهترین افراد قبایل دیگر و عالی ترین آداب و سُنن آن ها در نظر آن ها زشت و بی معنی است. ! ۲ - پایین بودن سطح فکر و فرهنگ؛ هرقدر سطح فکر مردم کوتاه تر و فرهنگ آن ها ضعیف تر باشد، تعصب های جاهلانه و لجوجانه و تقلیدهای کورکورانه در میان آن ها بیشتر است، به عکس هر قدر سطح فکر بالاتر رود و فرهنگ کامل تر شود توجّه او به منطق و استدلال و نفی تعصب و لجاجت و جانشین ساختن تحقیق به جای تقلید کورکورانه بیشتر می شود. ۳- شخصیت زدگی عامل دیگری برای تعصب و تقلید کورکورانه است؛ گاه شخصی در نظر انسان، چنان قداست پیدا می کند که گفتار و رفتار او از دایره ی نقد خارج می شود. هر چند از نظر علمی و اخلاقی در سطحِ پایینی قرار داشته باشد و همین امر سبب می شود که عدّه ای چشم و گوش بسته به دنبال او بیفتند و به خاطر او جان و مال خود را از دست بدهند، بی آنکه در محتوای سخنان و رفتار او کمترین اندیشه کنند. !(٢) 🌷شهید مطهری (ره) : در عُرف شایع است که می گویند حقیقت تلخ است؛ اما اگر در انسان میل به حقیقت آفریده شده، چرا باید حقیقت تلخ باشد ؟ در جواب باید گفت : هیچ چیز ذاتاً تلخ یا شیرین نیست بلکه این ذهن ما است که با توجه به ساختمان و مزاج روحی و جسمی ما، تلخی و شیرینی را ایجاد می کند. عسل برای آدمی سالم شیرین است و ممکن است برای مریض تلخ و ناگوار باشد. این که می گویند : در انسان میل به حقیقت وجود دارد، برای روحیه ی سالم و بی‌غرض گفته اند؛ اما حقیقت برای روحیه ی بیمار تلخ و نامطلوب است تا حدّی که از خدا می خواهد که اگر فلان چیز حق است مرا بمیران تا با آن مواجه نشوم. !(٣) ❤️علی علیه السلام می فرماید : 💚اسلام، تسلیم است. یعنی تعصّب و عناد نداشتن با حقیقت.(۴) پس تنها به حقیقت طلبی اهمیت داد حال آن حقیقت و علم و حکمت هر کجا و هر کسی باشد فرقی نمی کند این روحیه حقیقت طلبی و کنار گذاشتن تعصب در پذیرفتن مهمترین علت ترقی و مسلمانان در قرون اولیه اسلام بود. 💚از نیایش های امام سجاد علیه السلام است که می فرماید : 💛پروردگارا از حميّت های جاهلانه و عصبيت های ناهنجار كه حرمت انسانيت پاس ندارد و به حريم اجتماع پای تعدی و تجاوز بگذارد، به ذات اقدس تو پناه می برم.(۵) ⚘ای گرفتار تعصب مانده ⚘دائما در بغض و در حب مانده ⚘گر تو لاف از عقل و از لب می‌زنی ⚘پس چرا دم در تعصب می‌زنی(۶) 📚منابع : ۱)سوره نوح، آیه ۷، ترجمه کامران ٢)چه بگوییم؟، ۱۱۴ موضوع، محمد رحمتی شهرضا، ج ۱، ص ۲۶۴ ٣)حکمت ها و اندرزها، ص ۲۵۰ ۴)نهج البلاغه، حکمت ۱۵۳ ۵)صحیفه سجادیه، ترجمه دکتر جواد فاضل ۶) گنجور، عطار «منطق الطیر» در تعصُّب گوید سخت گیری و تعصب ،خامی است تا جنینی، کار خون آشامی است 🌷سیروس کامران ماوردیانی🌷