📚تصحیف و تحریف - بخش اول
🔹تصحیف و تحریف، از اصطلاحات علم درایه و حدیثشناسی. تصحیف در لغت به معنای خطا در صحیفه، و تحریف به معنای منحرف ساختن است. در کتب درایه برای این دو واژه معناهای مختلفی ذکر شده است. برخی آن دو را به یک معنا گرفتهاند. ابنحجر عَسقَلانی کاربرد هر دو را در جایی دانسته که صورت خط در سیاق لفظ حفظ شده باشد، با این تفاوت که مواردی را که عامل تغییر واژه، اشتباه در نقطهگذاری باشد، تصحیف و مواردی را که عامل این تغییر، دگرگونی حرکات و سکنات (شَکْل) باشد، تحریف خوانده است. برخی نیز در تحریف، بر خلاف تصحیف، فاسد بودن انگیزه را شرط دانستهاند.
🔸بهنظر میرسد که با توجه به معنای لغوی و استعمالات این دو واژه نزد قدما، تحریف اعم از تصحیف است و هر گونه تغییر در کلام را شامل میگردد، اما تصحیف تنها قسمی از تحریف است که در آن تغییر واژه از یکسانی یا شباهت لفظی یا کتبی دو کلمه ناشی میشود.
🔹بهطور کلی، تصحیف را به تصحیف لفظی و تصحیف معنوی تقسیم کردهاند اما برخی دیگر عنوان تصحیف را برای اشتباهات معنوی مناسب ندیده و به جای آن لفظ «غلط» را پیشنهاد کردهاند. شاید به همین سبب، ابن صلاح استعمال کلمه مصحّف را در برخی اقسام آن مجاز دانسته است. به نظر میرسد که میتوان اشتباهات معنوی را از اقسام تحریف، و نه تصحیف، بهشمار آورد و آن را در قسم تبدیل به کلمه غیر مشابه جای داد.
▪️مقاله تصحیف و تحریف؛ سیدمحمد جواد شبیری، دانشنامه اسلام
قابل دسترسی در اینجا:
https://bit.ly/2RdnWCf
____
🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام
👉
@mfeqhi