🍀بسم الله الرحمن الرحیم ولاحول ولا قوه الا بالله العلی العظیم 🍀 تدریس تفسیر سوره مبارکه اسراء استاد حسینی آل مرتضی (مورخ ۲۵ تیر ۱۴۰۱) در ادامه برگزاری طرح جامع رضوان (آموزش تفسیر کل قرآن کریم ) سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ؛ پاک و منزّه است خدایی که بنده‌اش را در یک شب، از مسجد الحرام به مسجد الاقصی -که گرداگردش را پربرکت ساخته‌ایم- برد، تا برخی از آیات خود را به او نشان دهیم؛ چرا که او شنوا و بیناست. موضوعات آیه ۱ : ۱- محتوای سوره ۲- معراج پیامبر ۳- مقام عبودیّت ۴- علم مطبوع و مسموع ۵- حجاب های نور و ظلمت ۶- بَارَكْنَا حَوْلَهُ ۷- هدف از أَسْرَى ┄┄┅••🌸✻🌸••┅┄┄ ۱-محتوای سوره سوره اِسراء یا سُبحان و یا بنی‌اسرائیل هفدهمین سوره و از سوره‌های مکی قرآن است که در جزء ۱۵ قرآن جای دارد. موضوعات سوره شامل مواردی چون توحید، معاد، نفی شرک، معراج پیامبر، دلائل نبوت، اعجاز قرآن، نیکی به پدر و مادر، تأثیر گناه بر باورهای انسان، تحریم برخی گناهان و برتری انسان بر دیگر موجودات سخن به میان آمده است. کلمه اسرى نشان ميدهد كه اين سفر، شب هنگام واقع شد، زيرا اسراء در لغت عرب به معنى سفر شبانه است ، در حالى كه كلمه سير به مسافرت در روز گفته ميشود. نـخـستين آيه اين سوره از مساله اسراء يعنى سفر شبانه پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سـلّم ) از مـسـجد الحرام به مسجد اقصى (بيت المقدس ) كه مقدمه اى براى معراج بوده است .سـخـن مـيـگـويـد. ايـن سـفـر كـه در يـك شـب و مـدت كـوتـاهـى صـورت گـرفـت حـداقـل در شـرايط آن زمان از طرق عادى به هيچوجه امكان پذير نبود، و جنبه اعجاز آميز و كاملا خارق العاده داشت . ۲-معراج پیامبر در دو سوره از سوره هاى قرآن به موضوع معراج اشاره شده است : نخست در سوره اسراء است كـه تـنـهـا بـخـش اول ايـن سـفـر را بـيان ميكند (يعنى سير از مكه و مسجد الحرام به مسجد الاقصى و بيت المقدس ). امـا در سـوره نـجم طى شش آيه از آيه 13 تا 18 قسمت دوم معراج يعنى سير آسمانى آمده اسـت ، وَلَقَدْ رَآهُ نَزلةً أُخْرَى .عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَى. عِنْدَهَا جَنَّةُ الْمَأْوَى .إِذْ يَغْشَى السِّدْرَةَ مَا يَغْشَى .مَا زَاغَ الْبَصَرُ وَمَا طَغَىلَقَدْ رَأَى مِنْ آيَاتِ رَبِّهِ الْكُبْرَى . ايـن شـش آيـه چـنـيـن اسـت كه پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) براى دومين بار فـرشـتـه وحـى جـبـرئيـل را بـه صـورت اصـلى مـشـاهـده و مـلاقـات كـرد (مـرتـبـه اول در آغاز نزول وحى در كوه حرا بود)آيات و نشانه هاى بزرگى را از عظمت خدا مشاهده كرد و آنـجـا مـى فـرمايد: پیغمبر چه چیزی را در معراج مشاهده کرد؟ خداوند متعال اسرار و آیت بزرگ خود به رسول اکرم نشان داد و فقط پیغمبر توانست در معراج چیزهایی را مشاهده کند که هیچ احدی از بشر و ملائکه آن را ندید..لَقَدْ رَأَى مِنْ آيَاتِ رَبِّهِ الْكُبْرَى  به گفته اكثر مفسران این آیات از معراج سخن ميگويد نيز نشان ميدهد كه اين حادثه در بيدارى اتفاق افتاده است ، مخصوصا جمله ما زاغ البصر و ما طغى چشم پيامبر دچار خطا و انحراف و طغيان نشد) گواه ديگر بر اين موضوع است. از نـظـر حـديـث ، روايـات بـسـيـار زيـادى در زمـيـنـه مـسـاله مـعـراج در كتب معروف اسلامى نـقـل شـد كه بسيارى از علماى اسلام تواتر يا شهرت آن را تصديق كرده اند، به عنوان نمونه : 1️⃣شـيـخ طـوسـى فـقـيـه و مـفـسـر بـزرگ در تـفـسـيـر تـبـيـان : علماى شيعه معتقدند خداوند در همان شبى كه پيامبرش را از مـكـه بـه بـيـت المـقـدس بـرد او را بـه سـوى آسـمـانها عروج داد، و آيات عظمت خود را در آسمانها به او ارائه فرمود، و اين در بيدارى بود نه در خواب . 2️⃣مـرحـوم طـبـرسـى مـفـسـر عـاليـقـدر در تـفـسـيـر مـجـمـع البـيـان :ذيـل آيـات سـوره نـجـم چنين ميگويد مشهور در اخبار ما اين است كه خداوند پيامبر را با همين جسم در حال بيدارى و حيات به آسمانها برد و اكثر مفسران را نيز عقيده همين است . 3️⃣محدث شهير علامه مجلسى در بحار الانوار ميگويد: سير پيامبر اسلام (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) از مسجد الحرام به بيت المقدس و از آنجا به آسمانها از جمله مطالبى است كه آيـات و احـاديـث مـتـواتـر شـيـعـه و سـنـى بـر آن دلالت دارد، و انـكـار امثال اين مسائل يا تاويل و توجيه آن به معراج روحانى ، يا خواب ديدن پيامبر ناشى از عدم اطلاع از اخبار ائمه هدى و يا ضعف يقين است. ┄┄┅••🌸✻🌸••┅┄┄ موسسه نورالیقین مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی @moassese_nooralyaghin