ادامه پاسخ بالا 👆👆 👇👇👇👇 بنابراین همان طور که توضیح داده شد خداوند متعال راه رشد و تعالی را برای آدم فراهم کرده است و این خود انسان است که مسیرش را انتخاب می کند. این معنا در سومین آیهسوره انسان با این تعبیر مورد اشاره قرار گرفته است که: «اِنَّا هَدَیْناهُ السَّبیلَ اِمَّا شاکِراً وَ اِمَّا کَفُورا»؛ (ما راه را به او نشان دادیم خواه شاکر باشد [و پذیرا گردد] یا ناسپاس). به فرموده آیه46 سورهفصلت نیز (پروردگارت هرگز به بندگان ستم نمى کند)؛ «وَ ما رَبُّکَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ». خداوند نه بى جهت کسى را کیفر مى دهد و نه بر مجازات کسى بدون دلیل مى افزاید. برنامه او عدالتمحض است؛ چرا که سرچشمه ظلم یا کمبودها و نقصان هاست؛ یا جهل و ناآگاهى، و یا هواى نفس؛ و ذات پاک او از همه این امور منزّه مى باشد.(5) حال ممکن است کسی این سوال را بپرسد که وقتی خدامی دانست این انسان قرار است و لو با اختیار خود جهنمی شود و هدف آفرینش را محقق نمی کند، از ابتدا خلقش نمی کرد تا بعدها عذاب هم نگردد. مگر نمی شد؟ برای پاسخ به این سوال دو نکته را به عنوان مقدمه ذکر می کنیم. اول اینکه سرچشمه اصلى کیفرها و مجازات ها در عالم رستاخیز و پس از مرگ، آثار و نتایج خود گناهان در روح و جسم آدمى است. آیات بسیار زیادی نیز بر این حقیقت دلالت دارند. برای مثال در آیه20سورهشورى مى خوانیم: «مَنْ کانَ یُریدُ حَرْثَ اْلآخِرَهِ نَزِدْ لَهُ فی حَرْثِهِ»؛ (آنها که زراعت و کشت سراى دیگر را [با اعمال نیک خود] مى طلبند کشت آنها را افزون مى کنیم). تعبیر به کشت تعبیر جالبى است که نشان مى دهد پاداش و کیفر در آن جهان چیزى جز نتایج اعمال خود انسان نیست. در آیه39 سورهصافّات نیز چنین آمده است: «وَ ما تُجْزَوْنَ اِلَّا ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»؛ (پاداشى به شما داده نمى شود جز اعمالى که انجام داده اید). بنابراین آنچه ما در جهان پس از مرگ با آن سر و کار داریم همان اعمال نیک و بد ماست. به این ترتیب مساله کیفر و پاداش نه همانند مزد کارگران و مجازات بردگان است و نه جنبه انتقامى دارند و نه درس عبرت است براى مرتکبین آنها و یا دیگران، بلکه نوع دیگرى است که از آن به «اثر عمل» مى توان تعبیر نمود.(6) دوّم اینکه خداوند به هدف تربیت و پرورش استعدادهای بندگان و تکامل معنوی، آنان را مبتلا به آزمایش و امتحان می کند. امام علی(علیه السلام) نیز ضمن حدیثی هدف آزمایش های الهی را این گونه توضیح می دهد که (هدف این است که آن صفات درونى مانند رضا و خشنودى و یا غضب و خشم از بهرههاى خداداد آشکار گردد [اگرچه خداوند خود به این صفات بندگانش داناتر است] و این صفات باطنى به صورت فعل و عمل خارجى تجلّى کند تا استحقاق ثواب و عقاب و کیفر و پاداش صورت گیرد)؛ «لِیَتَبَیَّنَ السَّاخِطَ لِرِزْقِهِ، وَ الرّاضِىَ بِقِسْمِهِ، وَ انْ کانَ سُبْحانَهُ اعْلَمَ بِهِمْ مِنْ انْفُسِهِمْ، وَلکِنْ لِتَظْهَرَ الافْعالُ الَّتى بِها یُسْتَحَقُّ الثَّوابُ وَ الْعِقاب»(7). امام علی(علیه السلام) هدف از امتحان را این مى داند که در سایه امتحان آن صفات درونى و استعدادهاى باطنى به صورت فعل خارجى جلوه کنند و افراد بر اثر تجسّم صفات درونى به صورت عمل و فعل خارجى شایسته پاداش و کیفر گردند. گروهى که خواهان سعادتند از این موقعیّت حدّاکثر استفاده را نموده و در این راه پرورش خاصّى پیدا مى کنند ولى یک دسته از مردم هم سوء استفاده کرده و صفات بد و زشت درونى آنها بروز نموده و در لباس اعمال بد آنها مجسّم مى گردد و به اصطلاح در این امتحان مردود و رفوزه مى شوند.(8) مسلما عاقلانه نیست که بخاطر رفوزه شدن عدّه ای در یک آزمون، اصلآزمون را تعطیل کرد؛ یا با قضاوتی زودهنگام آنان را از شرکت در این آزمون محروم نمود. ادامه پست بعدی 👇👇👇👇👇👇 کانال رسمی پاسخ به شبهات ، شایعات و مطالب روز http://telegram.me/mobahesegroup #ایتا 👇👇 https://eitaa.com/mobahesegroup #سروش 👇👇 http://sapp.ir/mobahesegroup