آیات 1-6 آل عمران قسمت سوم بخش چهارم 1⃣ ● توضيح روايت مؤلف : اينكه امام فرمود: ((وقتى خدا بخواهد نطفه را خلق كند)) منظورش اين است : وقتى كه خدا بخواهد نطفه را انسانى تام الخلقه كند. ترجمه تفسير الميزان جلد 3 صفحه : 24 و اينكه فرمود: ((آن انسانى كه در ازل از او ميثاق گرفته شده )) اشاره است به مطلبى كه بيانش به زودى مى آيد، و خلاصه اش اين است كه انسان قبل از اينكه در اين خلقت و به دنيا آمدن حالات و صفاتى پيدا كند، هم خودش و هم حالاتش قبل از دنيا در عالم رحم وجود داشته و احوال دنيائيش مطابق حالاتى است كه در آن عالم داشته ، و آن عالم همان عالمى است كه در لسان اخبار بعالم ((ذر)) و عالم ((ميثاق )) تعبير شده است . آنچه كه در عالم ميثاق سپرده به ناچار در اين عالم دنيوى محقق مى شود، و همچنين آنچه در اين عالم موجود شده چيزى است كه در عالم ميثاق داده ، بدون اين كه كمترين تغيير و تبديلى پيش بيايد، پس ‍ آنچه در عالم ((ذر)) تقدير شده ، قضائى است حتمى و بهمين جهت امام (عليه السلام ) در آغاز كلام ميان اين گونه انسانها و انسانهايى كه مشمول بدا مى شوند ترديد انداخت درباره دسته اول فرمود خلقتشان تمام مى شود. درباره دسته دوم فرمود خلقتشان تمام نشده سقط مى شوند، معلوم مى شود دسته اول دستخوش بدا نمى شوند، و ((جمله آن را در رحم قرار مى دهد)) عطف است بر جمله : ((نطفه را خلق كند)). و اينكه فرمود، ((تا از راه دهان زن وارد شكم او شوند)) بعيد نيست كه كلام امام نباشد، بلكه گفتارى باشد كه راوى از پيش خود به روايت اضافه كرده ، مويد اين احتمال اين است كه اگر كلام امام بود بايد فرموده باشد ((يقتحمان فى بطن المراه من فمها)) نه اينكه دوباره كلمه ((مراءة )) را تكرار كند، و بفرمايد ((يقتحمان فى بطن المراءة من فم المراءة )). پس معلوم مى شود كلمه ((من فم المراءة )) جزء كلام امام نيست . و به فرض كه جمله نامبرده هم ، كلام امام (عليه السلام ) باشد، حديث دليل بر اين مى شود كه داخل شدن فرشتگان در رحم زنان از باب داخل شدن جسمى در جسم ديگر نيست براى اينكه از دهان زن هيچ راهى به رحم او وجود ندارد، تنها راهى كه به رحم زن وجود دارد مجراى تناسلى اوست . بله راههاى ديگرى هست و آن عبارتست از رگهايى كه خون حيض از آنها به داخل رحم وارد مى شود، كه داخل شدن از اين مجارى آسان تر از آن نيست كه فرشته از ديواره رحم وارد آن شود پس معلوم مى شود كه اين داخل شدن غير از داخل شدن جسمى در جسم ديگر است ، و داخل شدن از دهان زن علتى ديگر دارد، نه گشادى راه و سهولت عمل ، و اين معنا بسيار روشن است . ترجمه تفسير الميزان جلد 3 صفحه : 25 و اينكه فرمود: ((روح قديم انتقال يافته از پشت پدران و رحم مادران در آنجاست ...)) گويا منظور از اين روح قديم روح نباتى است كه مبدأ تغذى و نمو هر جاندار است . و اينكه فرمود: ((و روح حيات و بقا را در آن بدمند)) ظاهرا ضمير (در آن ) به روح قديم بر مى گردد، پس معناى عبارت اين مى شود كه ((دو فرشته روح )) ((حيات )) و ((بقا)) را در روح نباتى بدمند، و بفرض هم كه ضمير مثلا به كلمه ((مضغه )) برگردد قهرا به كلمه ((مضغه زنده به روح نباتى )) بر مى گردد. و در ((مضغه زنده به روح نباتى ))، مى دمند. و به هر حال ، كلام امام (عليه السلام ) به ما مى فهماند كه نفخ روح انسانى ، براى روح نباتى يكنوع تكامل و ترقى است ، و همان روح نباتى است كه وقتى رشد مى كند قوت و شدت يافته ، مبدل به روح انسانى مى شود، (و اين همان حقيقتى است كه حركت جوهريه اقتضاى آن را دارد ((مترجم ))). #تفسیر_المیزان #سوره_آل_عمران #علامه_طباطبایی_ره 🔹🔶🔸🔷🔹🔶🔸🔷🔹🔶🔸 🔹💠کانال کیش,مهر💠🔹 🔺درمحضرعلامه طباطبایی ره🔺 ▶️: https://telegram.me/mohamad_hosein_tabatabaei