«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» 🌴السلام علیک یا علی بن موسی الرضا 🔸امام رضا علیه السلام🔸 《قسمت سوم》 🔸جایگاه امام رضا علیه السلام در مدینه: امام رضا علیه السلام تا پیش از سفر به خراسان در مدینه زندگی می‌کرد و از جایگاه ویژه‌ای در میان مردم برخوردار بود. او در گفتگویی که با مأمون درباره ولایتعهدی داشت، در توصیف این دوره گفته است: همانا ولایتعهدی هیچ امتیازی را بر من نیفزود. هنگامی که من در مدینه بودم فرمان من در شرق و غرب نافذ بود و وقتی سوار بر مرکب خود، از کوچه‌های مدینه عبور می‌کردم، کسی عزیرتر از من نبود.[1] در مورد جایگاه علمی امام (رضا) در مدینه نیز از خود ایشان نقل شده است: من در مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله می‌نشستم و دانشمندانی که در مدینه بودند، هرگاه در مسئله‌ای درمی‌ماندند، همگی به من ارجاع می‌دادند و مسائل‌شان را نزد من می‌فرستادند و من به آنها پاسخ می‌دادم.[2] 🔸سفر به خراسان: سفر امام رضا(علیه السلام) از مدینه به مرو در سال ۲۰۰ قمری [3] یا سال ۲۰۱ قمری[4] بود. به گزارش یعقوبی فرستاده مأمون برای انتقال امام رضا ع از مدینه به خراسان، رجاء بن ابی‌ضحاک خویشاوند فضل بن سهل بود. و او را از راه بصره به مرو آورد.[5] به عقیده برخی مأمون مسیر مشخصی برای سفر امام رضا ع به مرو انتخاب کرد تا آن حضرت از مراکز شیعه‌نشین عبور نکند، زیرا از اجتماع شیعیان بر گرد او می‌ترسید از این رو دستور داد تا حضرت را از مسیر کوفه نیاورند بلکه از طریق بصره، خوزستان و فارس، به نیشابور بیاورند.[6] مسیر حرکت طبق کتاب اطلس شیعه چنین بوده است: مدینه، نقره، هوسجه، نباج، حفر ابوموسی، بصره، اهواز، بهبهان، اصطخر، ابرقوه، ده شیر (فراشاه)، یزد، خرانق، رباط پشت بام، نیشابور، قدمگاه، ده سرخ، طوس، سرخس، مرو.[7] به گزارش شیخ مفید ره مأموران مأمون، امام رضا(ع) و برخی از بنی‌هاشم را از مسیر بصره به مرو بردند. مأمون آن‌ها را در خانه‌ای و امام رضا(ع) را در خانه‌ای دیگر جای داد و او را اکرام کرد.[8] 🔸بیان حدیث سلسلة الذهب: اسحاق بن راهْوَیه گوید: وقتی امام رضا(علیه السلام) در سفر به خراسان به نیشابور رسید، شماری از مُحدِّثان عرض کردند:‌ ای پسر رسول خدا (ص): از شهر ما تشریف می‌‏برید،حدیثی برای ما بیان نمی‌فرمایید؟ پس از این تقاضا، آن حضرت سرش را از کجاوه بیرون آورد و از پدرانش از رسول خدا صلی الله علیه وآله نقل کرد که جبرئیل گفت: شنیدم از خداوند که فرمود: کلمه‏ «لا إِلهَ إِلَّا اللهُ‏» دژ من است. و هر کس داخل دژ و حصار من شود، از عذاب من ایمن خواهد بود.» هنگامی که مَرکبش حرکت کرد، آن حضرت با صدای بلند فرمود: با شروط آن. و من یکی از شروط آن هستم.[9] بیان این حدیث را در نیشابور یکی از مهم‌ترین و مستندترین حوادث مسیر حرکت امام رضا(علیه السلام) می‌دانند.[10] ادامه دارد... پایان قسمت سوم التماس دعا یوسف شیخ _________________ 🔹پی نوشت: 1.كلينی، الكافى، ۱۳۶۳ش، ج۸، ص۱۵۱ 2. طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۶۴. 3.عرفان‌منش، جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا علیه‌السلام از مدینه تا مرو، ص۱۸. 4.جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۱ش، ص۴۲۶. 5. یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۴۶۵. 6.شهید مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۱ش، ج۱۸، ص۱۲۴. 7. جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۸۷، ص۹۵. 8. مفید، الارشاد، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۲۵۹. 9. صدوق، معانی الاخبار‏،۱۴۰۳ق، ص۳۷۱. 10. فضل الله، تحلیلی از زندگانی امام رضا(ع)، ۱۳۷۷ش، ص۱۳۳.