«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» 🌼واقعه مباهله 🔸جایگاه و اهمیت مباهله پیامبر(ص) با مسیحیان نجران از وقایعی است که برای اثبات حقانیت پیامبر اسلام در دعوتش، از آن استفاده می‌شود.[1] قرآن، در سوره آل‌عمران، به این رویداد اشاره کرده است.[2] همچنین این واقعه از فضایل پنج‌تن (پیامبر(ص)، علی(ع)، فاطمه(س)، حسن(ع) و حسین(ع)) به شمار می‌آید.[3] از آن در منابع تفسیری[4] و تاریخی[5] سخن رفته است. درباره این واقعه، آثار نوشتاری و هنری‌ای تولید شده است. 🔸شرح واقعه پیامبر اسلام(ص) هم‌‎زمان با مکاتبه با سران حکومت‌های جهان، نامه‌ای به اُسقُف نجران نوشت و ساکنان نجران را به پذیرش دین اسلام دعوت کرد. گروهی، به نمایندگی از مسیحیان نجران، به مدینه رفتند و در مسجدالنبی(ص) با پیامبراسلام(ص) گفتگو کردند. پیامبر(ص) ضمن معرفی خود، حضرت عیسی(ع) را بنده‌ای از بندگان خدا معرفی کرد. آنها نپذیرفتند و متولد شدن عیسی(ع) بدون پدر را دلیل بر الوهیت او دانستند.[6] پس از اصرار دو طرف بر حقانیت عقاید خود، تصمیم بر این شد که مسئله از راه مباهله خاتمه یابد. ازاین‌رو قرار شد فردای آن روز، همگی خارج از شهر مدینه، در صحرا برای مباهله آماده شوند. بامداد روز مباهله، پیامبر(ص) به همراه امام علی(ع)، فاطمه(س)، حسن(ع) و حسین(ع) از مدینه خارج شد. وقتی مسیحیان دیدند که پیامبر(ص) با عزیزترین افرادش برای مباهله آمده و همچون پیامبران برای مباهله روی دو زانو نشسته است، از مباهله منصرف شدند و درخواست مصالحه کردند. پیامبر(ص) نیز به شرط پرداخت جزیه، با درخواست آنان موافقت کرد. پس از برگشتن نصارا به نجران، دو تن از بزرگان هیئت اعزامی با هدایایی، نزد پیامبر(ص) آمدند و مسلمان شدند.[7] فخررازی از مفسران اهل‌سنت (درگذشت ۶۰۶ق) گفته است که مفسران و محدثان بر این واقعه اتفاق‌نظر دارند.[8] 🔸آیه مباهله آیه مباهله آیه ۶۱ سوره آل‌عمران است که به واقعه مباهله اشاره دارد: فَمَنْ حَاجَّكَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَكُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَكُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَی الْكَاذِبِینَ ﴿۶۱﴾ بنابراین پس از فرارسیدن علم [وحی] به تو، هرکس درباره او [حضرت عیسی(ع)]، با تو به چالش برخیزد، به او بگو: بیایید تا بخوانیم پسران مان و پسران تان را، و زنانمان و زنانتان را، و جان‌هایمان و جان‌هایتان را . سپس(به درگاه خداوند)، زاری [تضرّع] کنیم و لعنت خداوند را بر دروغ‌گویان قرار دهیم. به گفته قاضی نورالله شوشتری، مفسران اتفاق‌نظر دارند که «ابنائَنا» در آیه مباهله اشاره به حسن و حسین، «نسائَنا» اشاره به فاطمه(س) و «اَنفُسَنا» اشاره به امام علی(ع) دارد.[9] همچنین علامه مجلسی احادیثی را که دلالت دارند بر اینکه آیه مباهله در شان آل‌عبا نازل شده، متواتر دانسته است.[10] در کتاب اِحقاق‌الحق (تألیف ۱۰۱۴ق)، حدود شصت منبع از منابع اهل‌سنت ذکر شده‏‌اند که تصریح ‌می‌کنند آیه مباهله درباره این افراد نازل شده است.[11] امامان شیعه ع[12] و برخی از صحابه پیامبر ص[13] نیز برای اثبات فضائل امام علی(ع) به این آیه احتجاج کرده‌اند. 🔸زمان بنا بر منابع تاریخی، واقعه مباهله پس از هجرت پیامبر(ص) به مدینه رخ داده است؛[14] اما درباره سال آن نظرات مختلفی وجود دارد. درباره روز مباهله نیز نظرات مختلفی وجود دارد؛شیخ مرتضی انصاری ره عالم و فقیه بزرگ شیعه، ۲۴ ذی‌الحجه را نظر مشهور می‌داند.[15] همچنین در کتاب‌های دعا، برای روز ۲۴ ذی‌الحجه اعمالی ذکر شده است.[16] محدث کبیرشیخ عباس قمی ره، در مفاتیح‌الجنان این اعمال را آورده است که از جمله آنها دعا، غسل و روزه است.[17] 🔸مکان واقعه مباهله در مدینه رخ داده است؛ اما مکان دقیق آن مشخص نیست. در نزدیکی بقیع، مسجدی به نام مسجد مباهله و مسجدالاجابه شناخته می‌شود[18] که زائرانْ آن را به‌عنوان مکان مباهله زیارت می‌کنند؛[19] التماس دعا یوسف شیخ ______ ♻️پی نوشت:👇