⚠️ ۲۰ تفاوت دعا و جذب 👈۱. مبنای معرفت شناختی دعا بینش رئالیسم بوده، اما جذب بر پایه ایده‌آلیسم است. (بطلان ایده‌آلیسم از بدیهیات معرفت‌شناختی است) 👈۲. مخاطب دعا خداوند و واسطه‌های او (انبیا و اولیا) بوده ولی مخاطب جذب کائنات است. 👈۳. دعا درخواست پایین به بالا است، ولی جذب دستور از بالا به پایین. به بیان دیگر، پیش‌فرض دعا، عجز است ولی پیش‌فرض جذب، سلطه بر کائنات! 👈۴. دعا مستند به عقل و نقل است، اما جذب مبتنی بر شواهد عرفی و موارد اتفاقی بوده و هیچ مستند عقلی یا نقلی ندارد. 👈۵. در آیات و روایات به دعا تصریح شده است، اما طرفداران جذب با تفسیر به رأیِ آیه «فتبارک الله احسن الخالقین» و چندی از احادیث، اقدام به مستند سازی کردند. 👈۶. دعا نگاه خدامحورانه دارد، ولی جذب نگاه انسان محورانه (اومانیستی) 👈۷. تحقق دنیویِ دعا وابسته به شرایط زیادی همچون مشیت و مصلحت الهی و عدم مانع است، ولی جذب خود را در گرو مشیت و مصلحت الهی نمی‌داند. 👈۸. محتوای دعا مهم بوده و دعای شر جایگاهی ندارد، اما در جذب فقط اصل خواستن مهم است، حتی اگر شر باشد. 👈۹. نفس شخص دعا کننده مهم است و در استجابت دعا تاثیر دارد، اما در جذب مهم نیست که انسان خوبی باشی یا بد، فقط دستور تو مهم است. 👈۱۰. به تبع تفاوت قبلی، دعا منجر به عبودیت و تضرع و ترک گناه می‌گردد اما جذب منجر به الوهیت‌پنداری، اباحه‌گرایی و لاابالی‌گری هم می‌شود. 👈۱۱. استجابت دعا به صورت تحقق دنیوی یا ثواب اخروی است، برای همین همیشه محقق نمی‌شود، ولی جذب ادعای فراگیری و عدم نقض است. (قانون!) 👈۱۲. دعا مثال نقض ندارد و با تکیه به معاد، یا استجابتش در قالب تحقق دنیوی است یا ثواب اخروی، اما جذب که نگاهی تک بعدی به عالم و دنیا دارد، مبتلا به میلیون ها، بلکه میلیاردها مثال نقض است. 👈۱۳. شخص دعا کننده معمولاً نگاه واقع‌بینانه ای دارد اما شخص جاذب به آمال پرستی و آرزوها محوری (طول أمل) مبتلا می‌شود. در جذب تاکید می‌شود که محدودیت‌های دنیا را لحاظ نکنید. 👈۱۴. دعا از نظر دین یک فضیلت تلقی می‌شود (الدعا عمود الدین) اما طول أمل یک رذیلت بزرگ است (ان اَخوَف ما اخاف علی امتی، طول الأمل). 👈۱۵. شرایط استجابت دعا در آیات و روایات به تفصیل بیان شده است، اما شرایط تحقق جذب منضبط و منقّح نیست (کلی گویی). 👈۱۶. دعا یک قانون همگانی، روشن و فاقد رازانگاری است، اما جذب -اگر چه مفاد بسیار ساده‌ای دارد- ادعای رازآلودگی دارد که عده محدودی اخیراً از آن پرده برداشته اند. 👈۱۷. دعا با عمل و تحرک، سازگار بوده، بلکه عمل از اسباب استجابت دعا است اما جذب با تعریف غلوّآمیزی که از تاثیرگذاری تخیل دارد، جامعه را به سمت توهم، طمع و تن‌پروری سوق می‌دهد. (اخیراً عده‌ای از طرفداران جذب، عمل را هم ضمیمه کرده اند که در این صورت هیچ چیز رازگونه‌ای در کار نیست) 👈۱۸. هدف اصلی از دعا سعادت اخروی بوده اما ارزش محوری جذب دنیاطلبی و مادی‌گرایی است‌. (از نظر سردمدارانِ توهم جذب، سعادت مساوی است با پول و رفاه دنیوی صرف!) 👈۱۹. دعا با مفاهیم و ارزشهایی همچون قناعت، عدم اسراف و ابتلاء سازگار و همسو است، اما جذب با این امور میانه‌ای نداشته و بی‌تفاوت است. 👈۲۰. کارکردِ دعا از نظر متدینین، ارتباط با خداوند است، اما از نظر طرفداران جذب خاصیت تمرکز و تجسم دارد. (مشابه این تفسیر را راجع به زیارت دارند) @erfanhay_nozohor