🔰
مهمانی دهها کیلومتری غدیر؛ نشانهای از دیندارترشدن ایرانیان
🔸بررسی نسبت متقابل مناسک جمعی و اجتماعات دینی با دینداری مردم
✍️
علیرضا معاف
🔹آیا میتوان گرایش و کشش فزاینده توده های مردم به راهپیمایی اربعین، مهمانی ده کیلومتری غدیر و نمازهای عید فطر و مراسمهای شبهای قدر و مراسم دهه اول محرم را ملاکی بر موفقیت نظام جمهوری اسلامی در افزایش گرایش مردم به دین و دینداری و توسعه ولایت اهل بیت دانست؟ سوال روشن آن است که آیا مردم در ۴۵ سال اخیر دیندارتر شدهاند یا بیدینتر شدهاند؟
🔹جمهوری اسلامی دانسته، خواسته و البته توانسته با توجه به مناسک جمعی و اجتماعات دینی، گرایش مردم به دین را افزایش دهد. مطابق روایات محبت به اهل بیت یک شاخص دینداری است؛ با این ملاک، گرایش مردم به راهپیمایی اربعین و جشن غدیر یکی از مهمترین شاخصها در فهم میزان دینداری مردم است.
🔹إنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ»(حجرات:۱۰)؛ مفهوم «اخوّت»، بعنوان یک امر اصیل در جامعه دینی، یک شاخص دینداری است. آیا برای اخوت، تجلی بالاتر از حرکتهای مردمی شیعیان در مواکب مردمی اربعین و غدیر و محرم می توان یافت؟
🔹امام حسین(ع) در ضمن نقدی که از جامعه زمانه خود دارند، شاخص دینی هم ارائه می دهند: «... اَلنَّاسَ عَبِيدُ اَلدُّنْيَا وَ اَلدِّينُ لَعْقٌ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ يَحُوطُونَهُ مَا دَرَّتْ مَعَايِشُهُمْ فَإِذَا مُحِّصُوا بِالْبَلاَءِ قَلَّ اَلدَّيَّانُونَ»؛ در این منطق، «آمادگیِ جانفشانی برای دین» شاخص است؛ یعنی جامعهای که آمادگی جان فشانی برای دین خدا داشته باشد، جامعه دینی است و از این منظر، ایثار و شهادتطلبی ـ که در زمانه و جامعه ما در رزمندگان و شهدای مدافع حرم تجلی یافته است. شاخص محوری تحقق جامعه دینی است؛ اگر امام حسین(ع) امروز حضور داشتند، شهید حاج قاسم سلیمانی و یاران شهیدش را ملاک قرار می دادند برای اینکه ثابت کنند جامعه ایرانی یک جامعه دینی است.
🔹با «سنجههای سکولار» نمیتوانیم دینداری جامعه را بسنجیم. روایت سکولار، به «مناسکسازی» اعتراض میکند، درحالیکه اساساً در سنت نبوی، مناسکسازی هم طریقیت و هم موضوعیّت دارد. چرا دینداری را در قالب جامعه شناسیِ مرسوم و سکولار میسنجند درصورتیکه اساساً جمهوری اسلامی تعریفی از تشیع ارائه نموده است که یک وجه سیاسی-اجتماعی مهم دارد که در علوم سکولار از آن عبور شده یا مغفول مانده است.
🔹روایت سکولار، تعبیر «ظاهرگرایی» یا «قشریگرایی» را برای «مناسک» بکار می برد، درحالیکه قرآن کریم تعظیم شعائر دینی را نشانه تقوای قلب می داند. روایت سکولار، تصور می کند جمهوری اسلامی از مناسک دینی نفع میبرد و در مقابل از چهارشنبه سوری هراس دارد. اما واقعاً اینگونه نیست؛ برخی از همان کسانی که در چهارشنبه سوری از روی آتش می پرد، در شب حضرت علی اصغر(ع)، نذری میدهند.
🔹چرا اسکیت سواری دویست دختر و پسر در شیراز مسئله جامعه شناسان میشود و از این اتفاق، ده ها ادعا پیرامون نسل بی دین و نسل ضداسلام و ضد انقلاب و...، بیرون می آید؛ اما جمعیت میلیونی تشییع حاج قاسم، اربعین، غدیر و ... که گرایش واضح ارزشی مردم را نشان میدهد، با «تفسیرهای سکولار» حاشیهرانی می شود؟
🔹برخی افراد دو دهه است که با مشاهده ظواهر برخی جوانان، جوانان را دین گریز و معنویت ستیز و قرآن پرهیز تلقی می کنند؛ اما در هر رویداد بزرگی نظیر راهپیمایی اربعین یا مهمانی میلیونی غدیر تحلیلهای سکولارها به هم می ریزد.
🔹شاخص های دینداری مردم باید از متون دینی استخراج شود و این زوایه دید متفاوت، از تحلیل اندیشه دینی یا نظریههای معرفت دینی برمی خیزد و سطح و نوع دینداری در رویکرد درون دینی طبعاً با ملاکهای متفاوتی ارزیابی می شود.
متن کامل در لینک زیر:
https://dana.ir/2021947
🔻به کانال هفتهنامه ۹دی بپیوندید🔺
http://eitaa.com/joinchat/389742592Cfbd77cc21a
کانال رسمی محسن ریاضی 👇
@mohsenriazi_ir