چرا مشکلات اقتصادی کشور حل نمیشود؟
@mojahedebasir
در ابتدا باید گفت که اقتصاد جنبهها و بخشهای گوناگونی دارد و مشکلات در حوزههای مختلف مانند تولید، توزیع، کشاورزی، دیپلماسی اقتصادی، تورم و مشکلات معیشتی و ... هر کدام مسائل و پاسخهای خاص خود را دارند که تلاش این پرسمان هم در حد توان و مقدور این است که به برخی از آنها پاسخ اجمالی بدهد.
اما در یک رویکرد کلان، نباید عملکرد نظام در حوزه حل مشکلات اقتصادی را به صورت صفر و صدی دید. در بسیاری از حوزهها، به جرات میتوان ادعا کرد که نظام در حل مشکلات مردم موفق عمل کرده اما چون حل شده است دیگر دیده نمیشود.
مثلا مشکل تأمین ارز و واردات واکسن کرونا، قطعی گسترده برق در برخی از فصول تابستان زمان دولت گذشته، بیمه سلامت اقشار ضعیف، کسری بودجه، تأمین کالاهای اساسی، فروش نفت و دهها مورد دیگر رفع شده است و نمیتوان گفت که مشکلات اقتصادی حل نمیشود.
نکته دوم اینکه اهتمام به حل واقعی مشکلات اقتصادی مردم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. مثلا در مهرماه که به دلیل شیوع زود هنگام آنفلوآنزا، کشور با کمبود آنتیبیوتیک مواجه شد بلافاصله برای رفع مشکل اقدام نمود و ضمن واردات این دارو، تولید آن در کشور ظرف مدت یک ماه 4 برابر شد و به لطف الهی مشکل حل شد. یعنی در ذهن دولتمردان و سایر مسئولان کشور اراده حل مشکلات وجود دارد.
به نظر میرسد منظور اصلی از این سئوال، حل نشدن برخی از مشکلات معیشتی مردم است که دلیل عمده آن نیز مشکل تورم است. حل این مشکل نیازمند اصلاحات ساختاری است. برای رفع این مشکل باید در گام اول بودجه کشور اصلاح شود تا از محل کسری بودجه، تورمی به جامعه تحمیل نشود و در گام بعدی تولید رونق بگیرد تا در کنار حل مشکل بودجه، مشکل بیکاری نیز مرتفع شود.
در این راستا، عملکرد دولت سیزدهم در برخی حوزهها مثبت بوده و در برخی دیگر تغییر چندانی نداشته است. مسئولین با افزایش درآمدهای ترانزیتی بخشی از مشکل کمبود درآمدهای دولت را حل کردهاند که اثر کاهشی بر تورم دارد. مالیات بر تولید را در سال جاری 5 درصد و در بودجه سال 1402 نیز 7 درصد کاهش دادهاند.
عدم استقراض از بانک مرکزی برای کنترل تورم نیز در این راستا مؤثر بوده است ولیکن در برخی حوزهها مانند نظارت بر بازار، کنترل قیمت مسکن و اجارهبها که سهم بالایی در هزینه خانوارها دارد، اصلاح نظام توزیع، جلوگیری از خلق پول و شبه پول در بانکها و ... به اهداف مورد انتظار نرسیده است که باید به نوبه خود هم مورد نقد واقع شود و هم بر سرعت روند اصلاح موانع و مطالبه این کار افزوده شود.
دلیل دیگر کندی حل مشکلات اقتصادی، ماهیت و ساختار اقتصاد ایران است، اقتصاد ایران از گذشته گرفتار مشکلات مزمن ساختاری با رویکرد اقتصاد لیبرالیو سرمایهداری است و زمانی به سمت اصلاح این مشکلات حرکت خواهد کرد که انقلابی در این ساختارها به وجود آید.
از جمله این مشکلات در اقتصاد ایران این است که اقتصاد کشور ما به معنی واقعی کلمه مردمپایه نیست. اگرچه بخش خصوصی، بخش تعاونی و بخش مردمی به منزله ظرفیتهای لازم و مناسب در طراحی اقتصاد کشور آمده است، اما به طرز مطلوبی فعال نشده و نتوانستهاند نقش خودشان را پیدا کنند.
از دیگر ضعفهای ساختاری اقتصاد ما دانش بنیان نبودن آن در اکثر حوزههاست؛ ساختارهای معیوب دیگر مانند نظام معیوب مالیاتی، گمرکی، بانکی، بهرهوری، بودجهریزی یارانهها و توزیع نیز نقش قابلملاحظهای در کندی روند حل مشکلات اقتصادی ایران دارند.
🌍
#انتشار_حداکثری_با_شما
🌷🇮🇷مجاهد بصیر🇮🇷🌷
@mojahedebasir