﷽ 🔰 سبک و سنگینش کن !!! 📌رُوِيَ‏ عَنْ‏ رَسُولِ‏ اللَّهِ‏ صَلَّى‏ اللَّهُ‏ عَلَيْهِ‏ وَ آلِهِ‏ وَ سَلَّمَ لِاَبیذَرِ رَحِمُ الله: « يَا أَبَاذَرٍّ حَاسِبْ‏ نَفْسَكَ‏ قَبْلَ‏ أَنْ‏ تُحَاسَبَ‏ فَهُوَ أَهْوَنُ لِحِسَابِكَ غَداً وَ زِنْ نَفْسَكَ قَبْلَ أَنْ تُوزَنَ وَ تَجَهَّزْ لِلْعَرْضِ الْأَكْبَرِ يَوْمَ تُعْرَضُ لَا تَخْفَى عَلَى اللَّهِ خَافِيَةٌ» ترجمه: ای ابوذر! خودت از خودت حساب بکش قبل از آن که از تو حساب بکشند؛ حساب رسی در دنیا برای تو آسان تر از آن است که فردای قیامت از تو حساب بکشند؛ و نفس خود را وزن کن قبل از آن که فردای قیامت تو را با موازین الهی بسنجند و وزن کنند؛ و خودت را برای زمین بزرگ تر؛ یعنی قیامت آماده و مجهزّ کن، برای روزی که تمام اعمال و ملکات تو عرضه و آشکار می شود و هیچ چیز در آن روز برای خداوند مخفی و پنهان نخواهد ماند. 📌شرح: در سفارشاتی را که پیغمبراکرم(ص) فرمودند به ابی ذر، یک جمله اش این بود، خطاب فرمودند: که ای اباذر! خودت از خودت حساب بکش«حَاسِبْ‏ نَفْسَكَ‏ قَبْلَ‏ أَنْ‏ تُحَاسَبَ»؛ قبل از آنی که از نفس تو حساب کشیده شود، «فَهُوَ أَهْوَنُ لِحِسَابِكَ غَداً»؛ این آسان تر است، تا این که فردا از تو بخواهند حساب بکشند. پس معلوم است که حضرت مرادشان فردا کی هست، فردا قیامت است. 📌تو خودت قبل از آنی که از این نشئه به نشئه دیگری بروی، در اینجا خودت حساب کن کارهایت را، چه کار کردی، در ارتباط با قیامت؛ آن هایی که نعوذبالله به ضررت بوده، آن هایی که به نفعت بوده است، اینها را یک بررسی اش کن. روز قیامت، آن جا از تو شدیدتر حساب کشیده می شود؛ چون دارد: «فَهُوَ أَهْوَنُ لِحِسَابِكَ غَداً»؛ این آسان تر است. 📌 یکی این است که آن جا شدیدتر است. دوّم و آن این است که وقتی آدم بررسی کرد کارهایش را، متوجّه شد نسبت به آن زیان هایی را که کرده است، مثل آن کسی که کاسبی می کند، درصدد بر می آید جبران بکند آن ضررها را که یکی اش هم این است. «وَ زِنْ نَفْسَكَ قَبْلَ أَنْ تُوزَنَ»؛ دو تا تعبیر دارد حضرت، یکی اینکه حساب بکش چه کردی، چه نکردی. شد؟! 📌دو: سنگین و سبکش کن. این تعبیر که در آیات هم هست. سنگین و سبک کردن در دو رابطه است و او این است به اینکه نسبت به حسنات و سیّئات، کدام یکی بر دیگری غلبه دارد، سیّئات است یا حسنات است. «مَنْ ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ»1؛ دیدید که در آیه هم همین را دارد، سنگین و سبک کن، ببین به اینکه حسنات تو بر سیّئات تو می چربد به قول ما، یا عکس است؛ این سنگین و سبک کردن نتیجه اش این است. 📌یعنی اگر نعوذبالله، بار گران معصیت را انباشته ای، اینجا درصدد می شوی چه کار بکنی این ها را؟ اصلاح بکنی، توبه بکنی، درست است؟! جبران بکنی این هایی که، گناهانی که قابلجبران است. دو تا چیز را حضرت می کنند: یکی حسابگری. دو: سنگین و سبک کردن خودت. 📌این تعبیری که خودت را سنگین و سبک بکن، یک مقدار مربوط به آن ملکاتی است که انسان در درونش خودش برای خودش در این عالم این ها را چه کار کرده؟ تهیّه کرده و کسب کرده؛ یعنی روح را. آیا ملکات رذایلت بیشتر است یا فضایلت بیشتر است. می فهمی چه می گویم؟ برو دنبال این، یک وقت می آیی می روی سراغ اعمال، توجّه کنید! سنگین و سبک. 📌اینجا چه بسا اشاره به این باشد،جمله اوّل که حساب برس، اعمال باشد. دوّم که وزن را پیش کشیده، ملکات باشد. این را، من یک نکته است، دارم می گویم. شد؟! هم اعمالت را بررسی کن، هم ملکاتت را بررسی کن. توجّه می کنید دوّمی اش. این ها را ببین چه جوری است وضعت. لَم یَکُن من حَلال ٍلَم یَقبَلَ اللهُ تَعالی تَسبیحَکَ وَ شُکرَکَ در صوت روایت را چنین فرمودند. درروایت نمی باشد. 1- سوره مبارکه قارعه، آیه 6 2- سوره مبارکه طارق، آیه 9 3- سوره مبارکه زلزال، آیه 7 ...يَا أَبَا ذَرٍّ حَاسِبْ‏ نَفْسَكَ‏ قَبْلَ‏ أَنْ‏ تُحَاسَبَ‏ فَهُوَ أَهْوَنُ لِحِسَابِكَ غَداً وَ زِنْ نَفْسَكَ قَبْلَ أَنْ تُوزَنَ وَ تَجَهَّزْ لِلْعَرْضِ الْأَكْبَرِ يَوْمَ تُعْرَضُ لَا تَخْفَى عَلَى اللَّهِ خَافِيَةٌ... بحارالأنوار، جلد 74 صفحه92 〰〰〰〰〰 شرح حدیث #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی رحمت الله علیه @mojtabatehrani