﷽ رُوِیَ عَنِ الصادِقِ عَلَیهِ السَّلامُ قالَ : «قَالَ اَلْخَضِرُ لِمُوسَى عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ يَا مُوسَى إِنَّ أَصْلَحَ يَوْمَيْكَ اَلَّذِي هُوَ أَمَامَكَ فَانْظُرْ أَيُّ يَوْمٍ هُوَ وَ أَعِدَّ لَهُ اَلْجَوَابَ فَإِنَّكَ مَوْقُوفٌ وَ مَسْئُولٌ وَ خُذْ مَوْعِظَتَكَ مِنَ اَلدَّهْرِ فَإِنَّ اَلدَّهْرَ طَوِيلٌ قَصِيرٌ فَاعْمَلْ كَأَنَّكَ تَرَى ثَوَابَ عَمَلِكَ لِيَكُونَ أَطْمَعَ لَكَ فِي اَلْآخِرَةِ»1 ترجمه: حضرت خضر علیه السلام به حضرت موسی علیه السلام، این جملات را خطاب فرمودند: ای موسی! بهترین دو روز تو، یکی آن روزی است که تو الان در آن هستی و روزی که مقابل توست، پس دقت کن و ببین که این چه روز و فرصتی است که اکنون در دست توست و برای آن جواب آماده کن که تو را نگه می دارند و سؤال می کنند، بعد هم پند و موعظۀ خود را از روزگار بگیر که روزگار دراز کوتاه است؛ پس به گونه ای عمل کن که گویا همین الان پاداش عمل خود را می بنی تا طمع خود را در آخرت قرار بدهی. شرح: روایت از امام صادق صلوات الله علیه، منقول است که حضرت فرمودند: حضرت خضر به حضرت موسی سلام الله علیهما، این جملات را گفت و خطاب کرد به حضرت موسی: «یا مُوسی اِنَّ اَصلَحَ یَومَیکَ الَّذی هُوَ اَمامَکَ» به تعبیر من، بهترین دو روزت همین روزی است که تو در او هستی. انسان این طور است که از نظر روزگار، بخواهد به قول ما، خودش را مقایسه کند این جوری است که یک روزی که تویش هستم، یک روزی که تویش نیستم.حالا نیستم، یا گذشته یا فرق نمی کند دیگرآنش دیگر فرق نمی کند.«اِنَّ اَصلَحَ یَومَیکَ». بهترین فرصتی را که تو تصویر می توانی بکنی به اصطلاح ما، آن که هستی تویش و آن که نیستی به اصطلاح، فرصت است دیگر، دوتا فرصت است. «الَّذی هُوَ اَمامَکَ» همان روزی است که تو، تویش هستی. خب! «فَانظُر» دقت کن. « أَيُّ یَومٍ هُوَ» این چه فرصتی است که الان در دست توست، توی این فرصت چه کار می خواهی بکنی؟! اول: «وَ أَعِدَّ لَهُ اَلْجَوَابَ» تو، این فرصتی که در دست داری، این را خیال نکنی،ها! این را سؤال از تو می کنند؛ چون بعدش دارد: «فَإِنَّكَ مَوْقُوفٌ وَ مَسْئُولٌ» وقتی می آید که نگهت می دارند، سؤال می کنند که این فرصت را چگونه گذراندی؟ توی این فرصت چه کردی؟ « وَ أَعِدَّ لَهُ اَلْجَوَابَ فَإِنَّكَ مَوْقُوفٌ وَ مَسْئُولٌ» نگهت می دارند و ازت هم می پرسند: که این فرصت که تویش بودی...؟بخش دوم: «وَ خُذ مَوعِظَتَکَ مِنَ الدَّهرَ» پند از روزگار بگیر. «فَاِنَّ الدَّهرَ طَویلٌ قَصیرٌ» بله! یک کسی می بینید که روزگاری است به اصطلاح ما دراز، یک روزگار چی؟ کوتاه. عمرمان مثل این که این جوری است دیگر.اما این روزگار را که بر هر کس گذشته است و می گذرد، پندآموز است؛ از این روزگار پند بگیر. البته این تویش خیلی مطلب دارد: از فراز و نشیبش، خوب دقت کن! از تلخ و شیرینش، همه اش،ها!از همۀ این مجموعه پند بگیر. و به خصوص از گذران بودنش؛ چون می گوید:«طَویلٌ قَصیرٌ» بلاخره چیه؟ چه آن که هزار سال بیشتر عمر کرد، مثل حضرت نوح، رفت؛چه این که چیه؟ یک کم...، یک دهم که هیچی، باید گفت: یک بیستمش هم بلکه همین جور بیا پایین تر، عمر نمی کند؛ اما این چیه؟ این دراز و کوتاه آخر دارد. «وَ خُذ مَوعِظَتَکَ مِنَ الدَّهرَ فَاِنَّ الدَّهرَ طَویلٌ قَصیرٌ» سوم: «فَاعمَل کَاَنَّکَ تَری ثَوابَک عَمَلِکَ»کار خیر و نیک و حسنه و صالح انجام بده؛ اما به این شکل که گویا پاداش او را می بینی. «فَاعمَل کَاَنَّکَ تَری ثَوابَک عَمَلِکَ» چرا؟ بعد می گوید: «لِیَکوُنَ اَطمَعُ لَکَ فِی الآخِرَةِ» که برای خاطر این که، این سبک عمل انجام دادن که گویا ثواب و پاداشش را می بینم کارهای خوب را؛ این، آن حالت درونی طمعت را به بهشت می افزاید.دل دل می زنی که کی به بهشت برسی، وقتی ثواب عمل را دیدی، حالا این جا به نظر من البته در یک چیزهایی جایش نیست این جا، یک مقدار دست پایین گرفته حضرت خضر؛ والا طبق قرآن، نه! عمل خیرت، خودش بهشت است، نه که کانَّهُ ثوابش را می بینی؛ چون توی آیه دارد چی: «فَمَن یَعمَل مِثقالَ ذَرَةٍ خَیراًَ»3چی؟ «یَرَهُ» شد؟! حالا جوری انجام بده که کانَّهُ داری می بینی، آن هایی را که وعده های الهی است در ربط با اعمال خیر، این موجب می شود از نظر درونی، تو اشتیاقت به آخرت چی می شود؟ بیشتر بشود و بقیه روایت باشد. 1- اصول کافی جلد 2 روایت 22 صفحه 459 3- «فَمَن یَعمَل مِثقالَ ذَرَةٍ خَیراًَیَرَهُ» سورۀ مبارکۀ زلزال آیه 7