سپس در ادامه اين بحث، امام(ع) به پيشگويى صريح تر و توضيح بيشترى درباره آن زمان پرداخته، مى افزايد: (اى مردم! به زودى زمانى بر شما فرا مى رسد كه اسلام واژگون مى شود، همچون ظرفى كه واژگون شود و آنچه در آن است بريزد)؛ «أَيُّهَا النَّاسُ! سَيَأْتِي عَلَيْكُمْ زَمَانٌ يُكْفَأُ(2) فِيهِ الْإِسْلَامُ، كَمَا يُكْفَأُ الْإِنَاءُ بِمَا فِيهِ».
تعبير به «يُكْفَأُ فِيهِ الْإِسْلَامُ» كنايه لطيفى است از دگرگون شدن همه مفاهيم اسلام و از دست رفتن حقيقت آن؛ زيرا اسلام تشبيه به ظرفى شده كه معارف و قوانين و احكام و اخلاق اسلامى در آن جاى گرفته است و همانگونه كه اگر ظرف آب را وارونه كنند، هر چه در آن است مى ريزد، اسلام هم در آن زمان وارونه مى شود و محتواى خود را از دست مى دهد و تنها نامى از آن باقى مى ماند.
نشانه هاى چنين زمانى در عصر ما ظاهر شده؛ بسيارى از مسلمانان تنها به نام آن قناعت كرده اند؛ نه اثرى از اخلاق اسلامى در آنها ديده مى شود، نه تقواى الهى، نه توكّل بر پروردگار! نه آشنا به معارف قرآنند و نه آگاه از حقايق سنّت؛ در ميان شهوات غوطه ورند و جز مال و مقام و لذّات مادّى و شهواتِ حيوانى چيزى را به رسميّت نمى شناسند.(3)
پی نوشت:
(1). «سُرى» (بر وزن شما) به معناى راه رفتن در شب است.
(2). «يُكفأ» از مادّه «كَفأ» (بر وزن نفع) به معناى واژگون كردن است.
(3). گردآوری از کتاب: پيام امام اميرالمؤمنين(عليه السلام)، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: جمعى از فضلاء، دار الكتب الاسلامية، تهران، 1386 شمسی، چاپ: اول، ج 4، ص 424.