🌸🌸
بفرمائيد منظور شما از تزكيه نفس چيست؟ آيا با انجام واجبات و مستحبّات و ترك محرّمات و مكروهات مي‌توان خود را تزكيه كرد؟
پاسخ ما:
خود كلمة " وَ نَفْسٍ وَ ما سَوّي'ها فَاَلْهَمَها فُجُورَها'وَ تَقْوي'ها قَدْ اَفْلَحَ مَنْ زَكیّها " ضمير در " مَنْ زَكّيها " به نفس بر مي‌گردد. يعني رستگاري مال كسي است كه نفس خود را تزكيه كند.
🌸🌸
سؤال؛ اگر كسي باشد كه همة اعمال واجبات و مستحبّات را انجام دهد ولي حسود باشد. آيا نفس اين شخص پاك است؟ نه پاك نيست. بخيل باشد پاك است؟ رياكار باشد پاك است؟ خائن باشد پاك است؟
نه! 🌸
تعجّب است كه چطور سؤال مي‌كنند و چطور بعضي دانشمندان مي‌گويند اصلاً تزكيه نفس يعني اينكه انسان واجبات و مستحبّات را انجام دهد و محرّمات و مكروهات را ترك كند.
در وقتي كه من شانزده، هفده ساله بودم شبها درب حرم " حضرت رضا " (عليه السّلام) را مي‌بستند و دلم مي‌خواست صبح، اوّل كسي كه وارد حرم مي‌شود من باشم. يك آقاي پيرمردي بود. او هم با من وارد حرم مي‌شد. خيلي برايم مهم بود و دلم مي‌خواست با او رفيق باشم. از يك ساعت به اذان صبح تا اوّل آفتاب ايشان نماز مي‌خواند. آن وقت هم حرم خلوت بود ما مي‌رفتيم بهترين جا را هم مي‌گرفتيم پهلوي او مي‌نشستيم.
🌸
خيلي دلم مي‌خواست با اين آقا صحبت كنم. چيزي ياد بگيرم. مرا وادار به كارهاي خوب بكند.
يك شب يك نفر آمده بود توجّه و حواسش به ضريح بود و زيارت مي‌خواند و پايش را روي سجّادة آن پيرمرد گذاشته بود و زيارت مي‌خواند. حال آن پيرمرد در نماز چقدر تلاش كرد اين آقا را آن طرف بكند و پايش را از روي سجّادة او بردارد خدا مي‌داند. بايد ديد كه چه نمازي مي‌خواند كه اصلاً ذهنم همانجا از او برگشت. خلاصه بعد از نماز يك فحشي به آن شخص داد كه چرا پايت را روي سجّادة من گذاشتي كه گفتن آن شرم‌آور است و يقيناً همانجا مي‌بايست او را مي‌خواباندند و صد تازيانه به او مي‌زدند به خاطر آن فحش. يك سجّادة بزرگي هم داشت كه جاي چند نفر را مي‌گرفت.
اين آدم تمام مستحبّات و نماز شب و همه كارها را مي‌كند. حرم " امام رضا " (عليه السّلام) مي‌رود. ولي تزكيه نفس نكرده است.
شما هم زياد اين طور افراد را ديده‌ايد. آدمهاي مقدّس ولي بداخلاق، رباخوار، ... 🌸
ربا خوردن و محبّت به دنيا و اينها با مستحبّات و مكروهات مجاني هيچ منافات ندارد. اين حرفهااصلاً درست نيست. واجبات و مستحبات و ترك محرّمات و مكروهات، تازه تزكيه عمل است.
يعني عملش را پاك كرده. لذا در قرآن هم خداي تعالي دوتا اسم برده يكي " مخلِصين " و يكي " مخلَصين " ، " مُخْلِصينَ لَهُ الدّين " افرادي هستند كه دينشان روش و اعمالشان را براي خدا پاك مي‌كنند. ريا هم نكرده باشند و تمام اعمال را براي خدا انجام داده باشند. اين تزكية عمل كرده. نه تزكيه نفس.
🌸
امّا يك عدّه هستند كه مخلَص هستند. يعني باطنشان پاك شده است. نفسشان پاك شده، صفات رذيله اصلاً در وجودشان نيست. حتّي ممكن است اعمالشان را گاهي از روي اشتباه و گاهي از روي خطا انجام دهند. البته كم اتّفاق مي‌افتد كه اعمال بدي هم داشته باشند. ولي ممكن است اتّفاق بيافتد.
لذا در حديث آمده كه: " نيّت المؤمن خير من عمله و نيّت الكافر شرّ من عمله و كلّ عامل يعمل علي نيّته "
باطن مؤمن از عملش بهتر است. گاهي ممكن است در عمل كار غلطي واقع شود. امّا باطن وقتي پاك شده باشد پاك است.
سرتاسر وجودش پاك است. اين حرف را بعضي روي تنبلي القاء مي‌كنند و بعضي روي جهالت مي‌شنوند كه تزكيه نفس يعني واجبات را انجام دهي و محرّمات را ترك كني. آيا اين تزكيه نفس است؟
🌸
چه كسي اين را گفته؟!
اصلاً اسم اين كلمه كه گفته‌اند تزكيه نفس، همين خودش دلالت بر معناي آن دارد. تزكية نفس كار بسيار مشكلي است و اكثراً بلد نيستند و استادش هم كم پيدا مي‌شود. تزكية نفس همان آدم شدن است
کتاب پاسخ به ۷۷مشکل دینی ،اثرحضرت آیت الله سیدحسن ابطحی رضوان الله تعالی علیه
🌸🌸