فرق مصابره و تواصي به صبر ++======++ كلمه (اصبِروا) گرچه به صيغه جمع است، هيئت مفاعله ندارد و امري تحليلي است؛ مانند (أوفوا بِالعُقود)[1] و (أقيموا الصَّلاة)[2]؛ يعني هر كسي موظّف است به پيمان هايش وفا كند و هر كس بايد نمازش را بر پاي دارد، پس (اصبِروا) يعني هر كس موظّف به صبر است؛ امّا (صابِروا) كه هيئت مفاعله دارد، به معناي «با هم صبر كردن» است، پس در امتثال امر آيه مورد بحث: (اصبِروا وصابِروا)، انسان موظّف است همان طور كه قبلاً بيان شد در كارهاي فردي صبر انفرادي پيشه كند و در كارهاي اجتماعي نيز با ساير همنوعان خويش صبر كرده و ضعف ديگران را با صبر خود جبران كند، چنان كه ضعف او نيز با صبر ديگران جبران خواهد شد. تواصي به صبر نيز «يكديگر را به صبر سفارش كردن» است؛ مانند تواصي به حق كه يكديگر را به عقيده حق فراخواندن است. تواصي به حق و تواصي به صبر در كنار ايمان و عمل صالح قرار گرفته است.[3] فرق (صابِروا) با (تَواصَوا بِالصَّبر)[4] اين است كه (صابِروا) دستور عمل به صبر را به خود مخاطبان مي دهد و (تَواصَوا بِالصَّبر) به معناي توصيه و صدور فرمان صبر به يكديگر .. تذكّر: صبر اگر در برابر مصابره واقع شود صبر انفرادي است؛ ولي اگر مطلق باشد، مانند تواصي به صبر، شمول آن نسبت به صبر جمعي محذوري ندارد. ----------------- [1]ـ سوره مائده، آيه 1. [2]ـ سوره بقره، آيه 43. [3]ـ در سوره مباركه «عصر» براي رهايي از خطر خسران چهار ركن ذكر شده است: 1. اعتقادات صحيح. 2. اعمال صالح. 3. سفارش به حق كه همان اعتقادات صحيح و اعمال صالح است. 4. سفارش به صبر و مصابره كه خود از اعمال صالح فردي و جمعي است. [4]ـ سوره عصر، آيه 3. **{تسنيم، جلد 16، صفحه 778}