#سبک_زندگی را از #نهج_البلاغه بیاموزیم (۲۹۴)
وقال علیه السلام:الْفِكْرُ مِرْآةٌ صَافِيَةٌ، وَ الاِعْتِبَارُ مُنْذِرٌ نَاصِحٌ. وَ كَفَى أَدَباً لِنَفْسِكَ تَجَنُّبُكَ مَا كَرِهْتَهُ لِغَيْرِكَ.
حکمت ۳۶۵ نهج البلاغه
امام(عليه السلام) فرمود: فكر، آينه شفاف و درخشنده اى است و حوادث عبرت انگيز، بيم دهنده و نصيحت كننده است و براى ادب آموزى خويشتن همين بس كه از آنچه براى ديگران ناخوش مى دارى بپرهيزى.
بخش اول:
بهترين راه ادب آموزى خويشتن:
امام(عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه به سه نكته مهم اشاره كرده، نخست مى فرمايد:
«فكر، آينه شفاف و درخشنده اى است»;
(الْفِكْرُ مِرْآةٌ صَافِيَةٌ).
هنگامى كه اشيا در مقابل آينه قرار مى گيرند و نور بر آن ها مى تابد، نور از اشيا بر مى خيزد و به آينه مى خورد و از آن بازمى گردد و به چشم انسان منتقل مى شود.
و از آن جا كه هر قسمتى از اشيا نور را به يك نحو منعكس مى كند تمام مشخصات آن شىء در چشم انسان منعكس مى شود،
و جمله معروفى كه در تعريف فكر گفته اند:
الفكر حركة الى المبادىء * ومن مبادىء الى المراد
فكر از دو حركت تشكيل مى شود: از مبادى به سوى مقصد حركت مى كند و از مقصد به سوى انسان، و حقايق اشيا را به او نشان مى دهد. مى تواند قابل تطبيق بر اين حركت دوگانه در مقابل آينه باشد.
به هر حال خداوند لطف بزرگى در حق انسان كرده كه اين آينه شفاف تمام نماى حقايق را در اختيار او گذاشته مشروط بر اين كه آن را به وسيله هوى و هوس ها، تعصب ها، پيش داورى هاى غلط، تقليدهاى كوركورانه و در يك كلمه موانع شناخت، تاريك و كدر نسازد و خود را از اين نعمت بزرگ الهى محروم ننمايد.
و به گفته شاعر: إذا المرء كانت له فكرة * ففى كل شىء له عبرة
هنگامى كه انسان فكر آماده اى داشته باشد به هرچيز بنگرد درس عبرتى از آن مى آموزد.
در حديثى از اميرمؤمنان(عليه السلام) مى خوانيم:
«إِذَا قَدَّمْتَ الْفِكْرَ فِى أَفْعَالِكَ حَسُنَتْ عَوَاقِبُكَ فِى كُلِّ أَمْر;
یعنی:
اگر كارهاى خود را با فكر آغاز كنى پايان تمام كارهاى تو خوب خواهد بود».
در حديث ديگر از آن حضرت مى خوانيم:
«ما ذَلَّ مَن أحسَنَ الفِكْرَ;
كسى كه خوب بينديشد هرگز ذليل نمى شود».
در حديث ديگرى از امام مجتبى(عليه السلام) آمده است:
«أوصيكم بتقوى الله و إدامةِ التفكّرِ فإنّ التّفَكّر أبو كُلِّ خير و أُمِّه;
یعنی:
شما را به تقواى الهى و تداوم تفكر توصيه مى كنم زيرا فكر كردن، پدر و مادر همه نيكى هاست».
@nahj_ir