یادداشت/ تراز منفی صندوق توسعه ملی حسینی عضو ناظر کمیسیون اقتصادی مجلس در هیئت امنای صندوق توسعه ملی، بعد از بررسی عملکرد این صندوق، بیان کرد: «میزان برداشت از صندوق توسعه ملی توسط دولت بیش از ورودی ناشی از صادرات به صندوق است.» در بررسی وضعیت گذشته و حال صندوق توسعه ملی، توجه به چند نکته حائز اهمیت است. نکات تحلیلی: 1- صندوق توسعه ملی در راستای تعدیل فشارهای ناشی از نوسان قیمت نفت بر اقتصاد ملی، با هدف تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش نفت و گاز و میعانات گازی و فراورده‌های نفتی به ثروت‌های ماندگار، مولد و سرمایه‌های زاینده اقتصادی و نیز حفظ سهم نسل‌های آینده از منابع نفت و گاز و فراورده‌های نفتی تأسیس گردید. 2- بر اساس قانون پنج‌ساله چهارم توسعه مقرر شد به‌منظور سرمایه‌گذاری و تأمین بخشی از اعتبارات موردنیاز طرح‌های تولیدی و کارآفرینی بخش غیردولتی که توجیه فنی و اقتصادی آن‌ها به تأیید وزارتخانه‌های تخصصی ذی‌ربط رسیده باشد، تا ۵۰ درصد از این حساب از طریق شبکه بانکی داخلی و بانک‌های ایرانی خارج از کشور، به‌صورت تسهیلات و با تضمین کافی، تخصیص یابد. 3- با نگاهی به فلسفه وجودی صندوق توسعه ملی در آن برهه زمانی، پی می‌بریم که طراحی آن بسیار به‌جا و منطقی بوده است؛ اما در رعایت قانون برداشت از حساب ذخیره ارزی، سه دولت گذشته ضعیف عمل کردند و عملکرد این صندوق نشان می‌دهد که سیاست‌گذاری برای آن تا حدودی از مسیر خود خارج شده است. یکی از اهداف این صندوق این بود که از منابع آن در عرصه‌های جاری هزینه نشود و از سهم صندوق، بخش خصوصی تقویت گردد تا بتواند پشتوانه تولید کشور باشد. 4- از آنجا که رقم برداشت از صندوق به‌طورکلی سری طبقه‌بندی شده است؛ موضع‌گیری درباره میزان موجودی صندوق در فرآیند چند سال با حاشیه‌های فراوانی همراه بوده است؛ اما جمع کل بدهی (فقط تسهیلات) دولت به صندوق توسعه ملی به 7 میلیارد و 866 میلیون دلار می‌رسد. البته به‌غیراز تسهیلات، مبالغ درشتی برای زلزله‌ کرمانشاه، سیل و کرونا برداشت شده است. نکته راهبردی: عملکرد صحیح، دقت و مراقبت در منابع ارزی صندوق در فرآیند چند سال گذشته، امروزه می‌توانست بسیاری از گشایش‌های اقتصادی را در پی داشته باشد. روسیه هم در دوران نخست‌وزیری پوتین در اقدام مشابهی صندوق ذخیره ارزی را در سال 2008 تأسیس کرد که بعدها «الکسی کودرین»، وزیر مالی سابق این کشور درباره این تصمیم راهبردی گفت: «تصمیم رئیس‌جمهور برای تشکیل صندوق ذخیره ارزی روسیه، اقتصاد این کشور را نجات داده است و این صندوق نقش مهمی در بحران اقتصادی ۲۰۰۸- ۲۰۰۹ ایفا کرد