آموزههای دعا
موضوع اصلی دعای دوازدهم صحیفه سجادیه اقرار به گناه، درخواست بازگشتن به سوی خدای تعالی، عوامل سلب توفیق از دعا، ویژگیهای بندگان تائب و خصلتهای بهترین بندگان خدا است.[۱] آموزههای این دعا که در ۱۶ فراز[۲] از امام سجاد(ع) صادر شده به شرح ذیل است:
عوامل سلب توفیق از دعا: سستی در انجام دستورات الهی و غفلت از واجبات، شتاب به سوی آنچه خداوند نهی کرده و کوتاهی از شکر نعمت (کفران نعمت).
تفضّل الهی عامل حسن ظن بندگان به خداوند متعال و درخواست از او
فقر و عجز ذاتی مخلوقات نسبت به خداوند متعال (اقرار به بندگی)
درخواست توفیق الهی در نجات از گناه و عصیان
نگرانی از پیامدهای گناه و عصیان (حقيقت عصيان و پيامدهاى آن)
باز بودن مسیر توبه برای بندگان گنهکار
غنیمت شمردن فرصت توبه
حالتهای بنده تائب: خمیده شدن بر اثر تواضع و فروتنی، لرزه افتادن بر قدمها، جاری شدن اشک بر دیدگان و ...
امید به مغفرت و بخشش الهی (پيشى گرفتن رحمت خدا بر خشم او با توبه بندگان)
تلاش در جلب رحمت و آمرزش الهی
اعتراف به تقصیر در پیشگاه الهی
ویژگیهای بهترین و محبوبترین بندگان: دست برداشتن از سرکشی و تکبر، اجتناب از پافشاری بر گناه و واجب دانستن استغفار بر خود
توکل بر خدا و طلب بخشش از کبر و اصرار بر گناهان
پناه بردن به خدا از آثار سوء گناهان و امید به درگاه او
توکل و پناه بردن به خدا و اظهار خاکساری در برابر حق
پناه بردن به خدا، يگانه راه پيروزى و موفقيت
بهرهبرداری از نعمات الهی حتی توسط بندگان گنهکار
ظلم بندگان به خود با انجام گناهان و سبک کردن حرمت الهی
خشنودی خدا از عمل کم بندگان و فراوانی پاداش او.[۳]