مناسبت: جمعه آخر ماه رمضان (روز قدس)
ایجاد انگیزه[۱]
یکی از وقایعی که در سالهای اخیر بنیانهای نظام استکبار را به مخاطره انداخته، پیروزی انقلاب اسلامی ایران و حرکت باصلابت و مقتدرانه آن است. همین مسئله یکی از دلایل دشمنی استکبار جهانی و آمریکا با انقلاب اسلامی است.
مقام معظم رهبری (حفظه الله) فرمودند: «اینکه ملاحظه میکنید بعد از پیروزی انقلاب تاکنون آمریکاییها از دشمنی با ملت و کشور و نظام جمهوری اسلامی هرگز دست نکشیدهاند و یکلحظه از دشمنی بازنایستادهاند، علّت همین است. اینجا پایگاه سیاسی و اقتصادی امن و امان آمریکاییها بود، اما فکر اسلامی و ایمان اسلامی این ملت را بیدار کرد و آنها توانستند به برکت اسلام، دست این سلطهطلبِ زیادهخواه زورگوی چپاولگر را کوتاه کنند، در حقیقت اسلام در کشور ما بزرگترین ضربه را به استکبار آمریکایی زده است؛ بنابراین آنها هم بزرگترین کینه را دارند و بیمهار اقداماتی میکنند.»[۲]
ریچارد مورفی، معاون پیشین وزیر خارجه آمریکا، خطاب به نمایندگان کنگره آمریکا میگوید: «اولویتهای آمریکا مبتنی بر حفظ جریان آزاد نفت از خلیجفارس، مهار کردن نفوذ روسیه و جلوگیری از رادیکالیسم اسلامی است. پدیده انقلاب اسلامی ایران دیگر تنها یک مسئله استراتژیک متعارف نیست، مسئله امواجی است که این انقلاب پدید آورده و بنیادهای تمدن معاصر کاپیتالیستی و سوسیالیستی غرب را به زره انداخته است.»[۳]
آری انقلاب اسلامی منافع غرب و بهویژه آمریکا را در منطقه استراتژیک خاورمیانه به خطر انداخته است و این یکی از بارزترین عوامل دشمنی با آنها با ما است.
برژنسکی نظریهپرداز مشهور آمریکایی میگوید: «تجدید حیات اسلام بنیادگرا در سراسر منطقه با سقوط شاه و تشنجات ناشی از ایران (امام) خمینی (ره) یک مخاطره مستمر برای منافع ما در منطقهای که حیات جهان غرب کاملاً به آن وابسته است، ایجاد کرده. بنیادگرایی اسلامی پدیدهای است که امروزه آشکار نظم و ثبات موجود را تهدید میکند.»[۴]
آنچه امروزه در حوزه سیاست برای هر ایرانی اهمیت دارد، شناخت دشمنان است. اینکه ریشهها و عوامل دشمنی دشمنان ما در چیست؟ دشمنان ما از چه راههای قصد نفوذ دارند و اینکه بدانیم چگونه و از چه راههایی میتوانیم نقشههای دشمنان را خنثی کنیم؟
امیر مؤمنان علی (ع) در کلامی ضرورت شناخت دشمن را اینگونه تبیین کرده است: «مَن نَامَ عَنْ عَدُوِّهِ أَنْبَهَتْهُ الْمَکَایِدُ[۵]؛ کسی که در برابر دشمنش به خواب رود (از او غافل بماند) حیلههای (غافلگیرانه دشمن) او را از خواب بیدار میکند.»
امام خمینی (ره) در همین رابطه میفرمایند: «نباید غافل باشیم، ما باید بیدارباشیم و توطئههای آنها را قبل از اینکه باهم جمع بشوند، خنثی کنیم.»[۶]
متن و محتوا
برای دشمنشناسی از قرآن آغاز میکنیم؛ زیرا قرآن هم جامعیت دارد و هم جاودانگی و هیچ موضوع مهمی در راستای هدایت انسان نیست؛ مگر اینکه در قرآن از آن سخن به میان آمده است. با تأملی دقیق در آیات در مییابیم که تا چه اندازه قرآن کریم نسبت به «شناساندن دشمن» حساسیت نشان داده است، بهطوری که بیش از هزار و پانصد آیه از آیات این کتاب آسمانی پیرامون موضوع «دشمن» است. این آیات، انواع دشمنان مؤمنین و نظام اسلامی، ابزار و شیوههای آنها و راههای مقابله با آنان را به مسلمانان میآموزد. بر اساس آیات قران، انسان دو گونه دشمن دارد:
دشمن درونی یا دشمن نزدیک (نفس انسان)
دشمن بیرونی یا دشمن دور (شیطانهای جن و انس)
۱. دشمن درون
نزدیکترین دشمن به آدمی نفس اوست که به فرمایش امیرالمؤمنین (ع): «أَعْدَى عَدُوِّکَ نَفْسُکَ الَّتِی بَیْنَ جَنْبَیْک؛[۷] دشمنترین دشمنان نفس توست که در کنار توست.»
۲. دشمن برون
دشمن بیرونی و دور، شیطان است؛ همانکه امام سجاد (ع) در دعای ابوحمزه فرمودند: وَاکْفِنى شَرَّ الشَّیْطانِ؛ شر شیطان را از من دور کن»
شیطان موجودی حقیقی است که با وسوسه و دگرگون ساختن واقعیت امور و زینت بخشیدن به زشتیها و گناهان و ناگوار جلوه دادن نیکیها، سعی در اغوا و انحراف انسان دارد؛ که دو دسته هستند:
الف) شیاطینِ جن
از منظر قرآن کریم شیطان جن تنها وسوسه میکند و در قوه خیال و وهم انسان تصرف میکند و حقایق را دگرگون میسازد. «فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّیْطانُ لِیُبْدِیَ لَهُما ما وُرِیَ عَنْهُما[۸]»؛ «فَوَسْوَسَ إِلَیْهِ الشَّیْطانُ قالَ یا آدَمُ هَلْ أَدُلُّکَ عَلى شَجَرَةِ الْخُلْدِ»[۹]. «وَ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ ما کانُوا یَعْمَلُونَ»[۱۰]
ب) شیاطین انس
شیاطین انس از حیث بشر بودن تفاوتی با انسانهای عادی ندارند، تنها از نظر فکری، اعتقادی و عملی در مسیر شیاطین جنّ قرار دارند و دانسته یا نادانسته کارمندان شیطان میباشند. منظور از شیاطین انس، انسانهایی هستند که مانند شیاطین جنّ، بر ضد خدا و دین او اقدام نموده، انسانها را با انواع فریبه