‏برگی زرین از #چهل_حدیث امام خمینی (۲۱۱) ‏‏ادامه سخن در مورد......«عمّرتم الدّنیا و أخربتم الآخرة‏» ‏ در حدیث است که رسول خدا، صلّی الله علیه و آله، وقتی به معراج تشریف بردند، در بهشت ملائکه ای چند دیدند که گاه اشتغال به بنای ابنیه دارند و گاه از کار باز می ایستند. فرمود به جبرئیل: سبب این چیست؟ ‏عرض کرد: مواد این بناها که می کنند اذکار امت است. هر وقت ذکر گویند، موادی برای آنها حاصل شود، پس ملائکه مشغول بنا شوند، و وقتی آنها از ذکر باز مانند، این ها از عمل نیز باز ایستند.‏‎ ‏ ‏بالجمله، صورت بهشت و جهنم جسمانی همان صور اعمال و افعال حسنه و سیّئه بنی آدم است که در آن عالم به آنها رجوع کنند، چنانچه در آیات شریفه نیز به آن اشاره و تلویح شده، مثل قول خدای تعالی:‏‏  ‏وَ وَجَدُوا ما عَمِلُوا حاضِرا‎‏  ‏و‏‎‏قوله: إنّما هی أعمالکم تردّ إلیکم.‏‎ ‏ ‏و تواند بود که عالم بهشت و جهنم دو نشئه و دار مستقلی باشند که بنی آدم به حرکات جوهریه و سوقهای ملکوتی و حرکات ارادیه عملیه و خلقیه به سوی آنها مسافرت می کنند، گرچه هر یک از آنها حظوظشان از صور اعمال خودشان باشد.‏ ‏‏و بالجمله، عالم ملکوت اعلی عالم بهشت است که خود عالم مستقلی است، و نفوس سعیده سوق [داده ] می شود به سوی آن، و عالم جهنم ملوکت سفلی است که نفوس شقیه به سوی آن مسافرت کند. ولی آنچه به آنها در هر یک از دو نشئه رجوع می کند، صورت بهیه حسنه یا مولمه مدهشه اعمال خود آنها است. و به این بیان جمع بین ظواهر کتاب و اخبار، که به حسب ظاهر متخالف نماید، شود، و نیز موافق با برهان و مسلک اهل معرفت است.‏ @nyazz_ir