آيين‌هاي مقدس:
اغلب در زمان‌هاي مقدس، آيين‌هايي برگزار مي‌شده تا بتواند خاطره آن اتفاق نخستين را زنده کند و يا به نوعي بر اساس تفکرات جادويي، طبيعت مطيع شود و بنا به ميل و خواست آدميان رفتار کند. در واقع مي‌توان اين‌گونه اظهار نظر کرد که انجام مراسم آييني در هنگامه‌ي شادخواري‌ها و غمخواري‌ها از خواست دروني و آرزوي بشر حکايت مي‌کند.
امروزه در شب چله، ايرانيان تا ديروقت بيدار مي‌نشينند و هم‌نشيني مي‌کنند و از ميوه‌هاي تازه و خشک‌شده بهره مي‌برند. قابل ذکر است که يکي از رفتارهاي بشر در جشن‌ها و آيين‌ها، توجه به خوردني‌ها و خوردن با همديگر به مثابه‌ي يک آيين است. مي‌توان گفت که بسياري از جشن‌ها بهانه‌اي است براي با هم خوردن و کمتر جشن و آيين باستاني را مي‌توانيم نام ببريم که در آن‌ها از خوردن و آشاميدن خبري نباشد. سفره هفت‌سين نوروز به تعبيري، هفت گياه روييدني خوراکي است. در شب چله هم از خوردني‌ها و شب چره بسيار سخن به ميان مي‌آيد.
آيين‌ها با خوردن همراه هستند زيرا که خوردن از اولين نيازهاي بشر است. در داستان آفرينش، و در آن بخشي که با هبوط انسان از بهشت سرو کار داريم، پاي عمل خوردن در ميان است. واژه‌هاي هم‌سفره بودن و هم پياله شدن، جزيي از ادبيات عاميانه بسياري از فرهنگ‌هاي دنياست که فلسفه عميقي دارد. همين طور، طريق پخت غذا و نوع غذايي که يک قوم مصرف مي‌کنند، جايگاه آنان را در ميان بقيه اقوام نشان مي‌دهد.
اعداد:
همان‌طور که اشاره شد، آيين‌هاي مقدس با زمان‌هاي مقدس سر و کار دارند و زمان‌هاي مقدس با اعداد. برابي پرداختن به فلسفه شب چله به بررسي برخي از اعداد مي‌پردازيم:
اين که چرا شب اول دي‌ماه را به نام شب چله مي‌شناسيم، خود جاي تامل دارد. براي واژه شناسي “چله” مي‌بايستي با اهميت عدد چهل آشنايي داشته باشيم.
در کتاب “چند چهره کليدي در اساطير گاه شماري ايراني” آمده است: “اصطلاح چله در اعمال زاهدانه صوفيان براي تفکر در يک دوره چهل روزه‌ي گوشه‌نشيني و روزه‌داري به کار برده مي‌شود. همچنين در آيين‌هاي مردمي، چله، دوره چهل روزه‌اي است که شخص و موجوديت او با يک وضع مهم و حساس برخورد پيدا مي‌کند. اين مواقع عبارتند از تولد، ازدواج يا مرگ. اين چهل روز به معناي يک دوره اغتشاش و فترت است که بعد از هر انتقال به يک مرحله تازه اتفاق مي‌افتد.”
ايراينان براي وفات يافتگان خود مراسم چهلم مي‌گيرند و تا چندي پيش، هنگامي که کودکي به دنيا مي‌آمد، او را تا روز چهلم در انظار ظاهر نمي‌کردند.
در اسطوره‌هاي ايراني و بنا به بندهش، اورمزد آسمان (اولين آفريده‌اش) را در چهل روز، در آغاز روز اورمزد روز از ماه فروردين (يعني روز آغاز سال در اعتدال ربيعي) آفريد.
@olloomeGharibe