❓سوال :
معنای این که ابن سینا می گوید اصل علیت در کنار هم امدن و از پی هم امدن پدیده ها نیست ،چیست ؟
جسارتا مثال هم بزنید.
✅ پاسخ : بسم الله الرحمن الرحیم
کنار هم امدن یا دنبال هم امدن ، معنایش این است که، دو تا موجود مستقل وجود دارند ،یکی هستی بخش دیگری نیست .هر دوی ان ها خود هستند .فقط کنار هم هستند یا پشت سر هم می ایند .
اما در علت و معلول این جوری نیست.معلول هستی اش وابسته به علت است .یعنی معلول منهای علت ، نیست.علت است که معلول را ایجاد می کند.
یک وقت دو نفر ادم کنار هم هستند. مثلا فرض کن پدر با فرزندش پیش هم هستند.این پدر و فرزند نمی شود گفت پدر ، علت حقیقی فرزند است.حالا ممکن است معد باشد، این جا معد است، ولی علت نیست ،پدر علت فرزند نیست.
گاهی یک وقت ، نه ! در ذهن خود یک بچه ای را خلق می کند ،در ذهن خود ،مثل بچه خود، تربیتش می کند ،هر کاری که دلش می خواهد، بچه را فرض کن ،درس خوان ،خوش اخلاق،ورزشکار و چیزهایی از این قبیل .وجود ان ادمی که در ذهن انسان است، وابسته به ذهن انسان است. یعنی هستی اش منوط به ذهن انسان است نه این که خودش مستقل وجود داشته باشد .
تا وقتی که انسان فکر می کند و ذهنش به او مشغول است ،وجود دارد ،همین که ذهنش منصرف شد، دیگر او هم وجود ندارد.
رابطه علت و معلول حقیقی این جوری است. علیت فلسفی که همان علیت حقیقی باشد، حقیقت معلول کاملا وابسته به علت است. مثل انسان و سایه اش، مثل همین مثالی که من زدم ،که وجود ان بچه ای که در ذهن انسان است، وابسته به ذهن و اراده انسان است.
🖋پیاده شده از صوت استاد محمدی
کانال ایتای استاد محمدی⬇️⬇️
https://eitaa.com/joinchat/3602645023C15b0da7178
آدرس تلگرام
https://t.me/osooledin1
💐💐💐