🎤اذان دستور الهی است که با وحی نازل شد. تشریع اذان به وحی الهی و از امور اختصاصی امت پیامبر خاتم است. در روایتی از امیرالمومنین علی (علیه‌السّلام) از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلّم) در جواب یک یهودی نقل می‌کند که فرمودند: «اذان و اقامه و نماز جماعت در مساجد و روز جمعه و .... از اموری است که به من و امت من اختصاص یافته است.»(1) 1. حقیقت ملکوتی اذان و عرضه آن در آسمانها بر رسول الله (صلی الله علیه و آله) در شب معراج نحوه تشریع وحیانی اذان توسط ائمه (علیهم السلام) مختلف –نه فقط یک امام- بیان شده است و به صراحت نشان می دهد که اصل و حقیقت اذان، قبل از آنکه بر زمین نازل شود، حقیقتی الهی و ملکوتی بوده که ابتدا جبرائیل (علیه السلام) در معراج رسول الله (صلی الله علیه و آله) آن را بر پیامبر عرضه و بعدها نیز آن را در زمین بر پیامبر نازل کرده است. در جریان نزول اذان در مدینه، امیر المومنین (علیه السلام) هم شاهد آن بوده و اذان را در همان جریان نزول بر پیامبر از «جبرائیل» (علیه السلام) شنیده و به دستور پیامبر به «بلال» تعلیم داده اند (این روایت در ادامه خواهد آمد): «امام باقر (علیه‌السّلام) فرمودند وقتی پیامبر (صلی الله علیه و آله) در معراج به بیت المعمور رسیدند، وقت نماز رسید و جبرئیل اذان گفت و رسول الله (صلی الله علیه و آله) جلو رفت و نماز خواند و ملائکه و پیامبران به آن حضرت اقتداء کردند.»(2) سپس حضرت بعد از بیان اذان فرمودند: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بلال را به همین صورت امر نمودند و او تا پایان عمر شریف آن حضرت به همان صورت اذان می‌گفت.»(3) 2.نحوه تشریع اذان یکی از سوالات عصر ائمه (علیهم السلام) به دلیل شبهاتی که توسط خلفا و طرفداران آنها رواج یافته بود، مردم و اصحاب ائمه (علیهم السلام) نحوه تشریع اذان را از ایشان می پرسیدند. به عنوان مثال در روایتی نقل شده است که: «از امام حسین (علیه‌السّلام) در مورد اذان سوال نمودند که آیا سبب آن رویای عبدالله بن زید بود؟! فرمود: اذان به پیامبر (صلی الله علیه و آله) وحی شده است اما شما گمان می‌کنید که پیامبر (صلی الله علیه و آله) اذان را از عبدالله بن زید یاد گرفته است (طبق خوابی که عبدالله می‌بیند) در حالی که اذان صورت دین شماست؟ حضرت غضبناک شده و ادامه دادند: از پدرم علی بن ابی طالب (علیه السلام) شنیدم که فرمود: هنگامی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) به معراج رفت، خداوند فرشته‌ای (که قبل و بعد از آن دیده نشد) را فرستاد و اذان و اقامه گفت. سپس جبرئیل به پیامبر (صلی الله علیه و آله) عرضه داشت که اذان نماز اینگونه است.(4)