پاسخ تفصیلی
بلا، بیماری و گرفتاری را اگرچه میتوان با رعایت خیلی از مسائل رو به کاهش برد، اما هیچگاه زندگی در این سرای ناپایدار را نمیتوان خالی از بلا و گرفتاری ساخت.
تأکید آموزههای دینی نیز ابتدا بر آن است که در منزلگاه دنیا، بلا و گرفتاریهای زیادی وجود دارد و در مرحله بعد به ارائه راهکارهایی برای کمتر شدن و رفع و دفع گرفتاریها و بیماریها پرداخته میشود.
برای جلوگیری و خلاصی از بیماری، سفارشهای دینی را به دودسته میتوان تقسیم کرد:
دسته اول: سفارشهایی که مرتبط با رعایت مسائل بهداشتی، تغذیه مناسب و ... است.
دسته دوم: راهکارهای معنوی که شامل دعا و امور دیگر میشود.
1. راهکارهای بهداشتی در برابر بیماری
سفارشهای فراوانی در اسلام به رعایت نکات بهداشتی شده است که ازجمله حرام بودن برخی خوراکیها، کراهت پرخوری، توصیه به پوشاندن روی ظرف، کراهت نخوردن گوشت بیش از چهل روز، کراهت خوردن غذا و نوشیدنی داغ و فوت کردن به غذا برای سرد شدن، سفارش به خوردن نمک قبل و بعد از غذا و... را میتوان بیان کرد. برای نمونه به روایت شستن دست قبل و بعد از غذا اشاره میشود:
امام صادق (علیهالسلام) فرمود:
«مَنْ غَسَلَ یدَهُ قَبْلَ الطَّعَامِ وَ بَعْدَهُ عَاشَ فِی سَعَةٍ وَ عُوفِی مِنْ بَلْوَى فِی جَسَدِه»؛ (1)
هر کس دست خویش را قبل و بعد از خوردن غذا بشوید، در خوشی، گذران زندگی کند و از مریضی در امان باشد.
2. راهکارهای معنوی در برابر بیماری
دسته دوم، روایاتی هستند که راهکارهای معنوی بسیاری برای دفع و رفع بلا، در آنها ذکرشده است که بهعنوان نمونه برخی از آنها ذکر میشود:
الف) صدقه دادن
امام صادق (علیهالسلام) به نقل از پیامبر اکرم (صلیالله علیه و آله و سلم) میفرماید:
«إِنَّ اللَّهَ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَیدْفَعُ بِالصَّدَقَةِ الدَّاءَ وَ الدُّبَیلَةَ وَ الْحَرَقَ وَ الْغَرَقَ وَ الْهَدْمَ وَ الْجُنُونَ وَ عَدَّ (ص) سَبْعِینَ بَاباً مِنَ السُّوءِ»؛ (2)
خدایی که جز او هیچ خدایی وجود ندارد، بیگمان با صدقه دادن، مریضی، وبا و طاعون، سوختن و غرق شدن، زیر آوار مردن و دیوانه شدن ـ و حضرت تا هفتاد نوع بدی را برشمرد ـ را از فردی که صدقه میدهد دفع میکند.