#سوال آیا در زمان پیامبر (صلی الله علیه و اله وسلم) مردم حق انتقاد به حکومت را داشته‌اند؟! و یا فقط در حد مشورت دادن بودند؟ #پاسخ 🔰ابتدا باید مفهوم نقد مشخص شود زیرا گاهی با پرسش اشتباه گرفته می شود. ✔️ گاهی شخصی کاری انجام می‌دهد که ما علت آن کار را نمی‌دانیم و لذا از علت آن می‌پرسیم تا برای ما تبین کند. ✔️ گاهی شخصی کاری انجام می‌دهد و ما نسبت به آن کار اعتراض داریم لذا ضمن انتقاد گاهی پیشنهاد بهتری ارائه می‌دهیم. پس ابتدا باید فرق بین دو روشن و مفهوم نقد مشخص شود. 🔰قرآن امر به معروف و نهی از منکر را برای نقد و نظارت قدرت مطرح کرده و بر آن تأکید دارد: «کنتم خیر اُمّةٍ اُخرِجت للناس تأمُرون بالمعروفِ و تنهون عن المنکر»: شما نیکوترین امتی هستید که پدیدار گشتید تامردم را به نیکوکاری وادارید و از بدکاری بازدارید» (آل‏عمران: ۱۱۰) 🔰 دین اسلام اصل مهم نقد و نظارت قدرت را پذیرفته است؛ چه این‌که آیاتی از قرآن کریم و احادیثی از پیامبر اعظم (صلی‏الله‏علیه‏و‏آله) هم بر آن تأکید دارند؛ 📌🔰از جمله مسائل اساسی حاکمیت علی (علیه‏السلام)، پذیرش حق نقد و نظارت قدرت از سوی مردم بوده‌است. 📌🔰حضرت برای آن‌که صداقت و صراحت‏گویی رواج یابد، خود در میان مردم می‏گشتند و از مشکلاتشان باخبر می‏شدند. به کارگزاران خود نیز توصیه می‏کردند بدون واسطه سخنان مردم را بشنوند و به رفع درخواست‏های آنان بپردازند. ایشان در این زمینه به مالک سفارش می‏کند: «بخشی از وقت خود را خاص کسانی کن که به تو نیاز دارند و نگهبانان را از آنان بازدار تا سخن‌گوی آنان با تو بی‏درماندگی سخن گوید» 📌🔰علی علیه‏السلام به یاران خود اجازه نقد سیاست‏های خود را می‏داد. ابن ابی‏الحدید می‏نویسد: «روزی مالک اشتر به علی علیه‏السلام اعتراض کرد که چرا فرزندان عباس را به کار گمارده است. علی علیه‏السلام در پاسخ فرمود: هم اکنون افراد لایق‏تر از آنان سراغ داری؟ معرفی کن تا به حکومت منصوب کنم»  📌🔰اصل دیگری که علی علیه‏السلام در نقد و نظارت قدرت بدان توجه بسیار داشت، لزوم نظارت بر کارگزاران و بازرسی اعمالشان بود. حضرت در نامه‏ای از شریح قاضی به دلیل خرید خانه‏ای به قیمت هشتاد هزار درهم انتقاد کرد. منبع: انجمن گفتگوی دینی - پرتال جامع علوم انسانی ‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌🔰 @p_eteghadi 🔰