عبادت ما برای خود ما است، یعنی چه؟ این مسئله با عبادت برای خدا چگونه قابل جمع است؟
پرسش: گفته میشود با توجه به بینیاز بودن خداوند از اعمال ما، این اعمال برای خود ما است؛ یعنی اعمال ائمه(ع) هم برای خودشان بود؟ آیا این عقیده، عبادتهای مارا ضایع نمیکند؟ گذشته از این، این مسئله با سخن حضرت علی(ع) که عبادت گروهی را فقط برای خدا میدانند، چگونه قابل جمع است؟ به عبارت دیگر، همانطور که میدانیم خداوند غنی است و به عبادات ما احتیاجی ندارد، پس عبادات ما اینگونه تعلیل میشود که ما خودمان به آنها احتیاج داریم. حال سوال اینجا است که آیا این همه طاعات برای خودمان است و این همه اذکار و اعمال و ایستادن در مقابل خداوند و حمد و ثنای او گفتن، همه وسیلهای است برای خود؟ راستش را بخواهید این واژۀ " ود" مرا اذیت میکند و در حقیقت، شیرینی عبادت را میگیرد. نمیدانم ... یعنی اعمال ائمه هم برای خودشان بود ...؟! برای ارتقای درجه معنوی خودشان؟! اینکه خوب و زیبا به نظر نمیرسد و انسان قانع نمیشود. معنای جمله امام علی(ع) که گروهی خدا را برای ترس از جهنم و گروهی برای شوق بهشت و گروهی برای خود خدا او را عبادت میکنند، چیست؟ آیا عبادت دو دستۀ اول برای خود نیست که مرتبهای پایین دارد، اگر اینطور است پس خدا که غنی است، معنای دستۀ سوم و عبادتشان چیست؟
پاسخ: از آنجا که خداوند، حکیم است و به کار عبث و بیهوده امر نمیکند، قطعا عبادتهایی که ما را به انجام آنها امر نموده، دارای آثار و فوایدی است، و چون خداوند غنی بالذات است و به این عبادتهای ما نیازی ندارد، فواید این عبادتها، به غیر خدا(فرد عبادت کننده و دیگران) میرسد.
این اثرات و فواید، با هدف و انگیزۀ ما از عبادت منافاتی ندارد؛ یعنی اگر چه یک انسان خودساخته فقط برای خداوند، عبادتی را انجام میدهد، ولی این هدف، با این مسئله که فایدهای هم نصیب خود عبادت کننده شود، منافاتی ندارد.
هدف افراد از عبادت، به نوع فکر و سطح آگاهی و معرفت آنان بستگی دارد، و انبیای الاهی و ائمۀ معصومین(ع) که در اوج معرفت قرار دارند، دارای بالاترین هدف از عبادت پروردگار، که همان شکر از الطاف پروردگار و انجام عملی که سزاوار مقام ربوبی است، هستند و هر چه هدف بلندتر باشد، آثار عبادت که به عبادت کننده میرسد، بیشتر و بهتر خواهد بود.
از دیدگاه دیگر، انسان موجودی است دو بعدی، با گرایشهای الاهی و نفسانی، و از این جهت دارای دو خود حقیقی و مجازی است. آنچه از نظر اسلام مذموم است، تلاش و کوشش در راه خود حیوانی و نفسانی(مجازی) است، اما تلاش و فعالیت در راه ارتقای خود واقعی، در حقیقت تلاش و کوشش در راه خدا و برای خدا است. اگر هدف انسان از عبادت، ارتقای بعد الاهی و تقرب به پروردگار باشد، در این صورت عبادتهای او کاملاً همجهت و همسو با عبادت "الله" میشود و از مسیر الاهی، ذرهای انحراف پیدا نمیکند.
🍁🌳
@p_eteghadi 🌳🍁