سوال
سلام عليكم. چندی پیش شخصی، شبهه ای درباره آیه 55 سوره مائده مطرح کرد که هر چه کردم نتونستم پاسخشو بدم. از هر کی هم پرسیدم بلد نبود. خواهشا شما جوابی درست به این شبهه بدهید.
متن شبهه: در آیه 55 مائده، جمله حالیه ی(و هم راکعون) هم حال (یؤتون الزكاة) است و هم حال (یقیمون الصلاة). چون یوتون به یقیمون عطف شده پس (و هم راکعون) تنها حال یوتون نیست و حال هر دو می باشد. مانند آیه 3 نمل. حال اگر اینگونه باشد ترجمه اینگونه می شود که: کسانی که نماز را در حال رکوع برپا می دارند و زکات را هم در حال رکوع می پردازند. که بخش اول یک جمله بی معنی است چون امکان ندارد کسی در حال رکوع نماز بخواند چون رکوع جزئی از نماز است. پس راهی نیست جز اینکه بگوییم راکعون به معنای خشوع است. که ترجمه اینگونه می شود: کسانی که خاشعانه نماز برپامیدارند و خاشعانه زکات می دهند.و در نتیجه این آیه ربطی به قضیه اعطای انگشتر در نماز توسط امام علی ندارد.
✅پاسخ:
❗️آیه را باید با توجه به شان نزول آن معنا کرد.
❗️به اجماع مفسران شیعه وسنی این آیه در شان حضرت علی نازل شد.
از طریق روایات شیعه شکی در این شان نزول نیست. روایات فراوانی دراین باره آمده است که می توانید رجوع کنید به:
📚تفسیر برهان،ج2 ص315 به بعد
📚تفسیر نور الثقلین،حویزی،ج1 ص643 به بعد
📚بحار الانوار،ج35 ص183 باب 4
❗️روایات فراوانی نیز که علمای اهل سنت نقل کرده اند این شان نزول را تایید می کند
📚در المنثور،ج2 ص293- اسباب النزول،ص148- کشاف،ج 1 ص649- تفسیر طبری،ج6 ص186- کنزالعمال،ج6 ص319- شواهد التنزیل،ص 161 تا 168-
❗️علامه امینی در الغدیر نزول این آیه درباره علی علیه السلام را از حدود 20 کتاب از اهل سنت نقل می کند
📚الغدیر،ج2 ص52 و53
❗️مرحوم شوشتری در احقاق الحق همین معنی را از کتب بیشتری نقل می کند
📚احقاق الحق،ج2 ص399 -407
❗️الوسی بزرگ مفسر اهل سنت می گوید:
"بیشتر اهل حدیث واخبار بر این اعتقادند که آیه ولایت در شان علی نازل گردید"
📚روح المعانی،ج6 ص167
❗️جرجانی بزرگ عالم اهل سنت می گوید:
"امامان تفسیر براین نکته اجماع دارند که مراد از آیه ولایت علی می باشد که در رکوع نماز انگشتر خودرا به گدا بخشید وآیه نازل شد"
📚شرح المواقف،ج8 ص360
❗️تفتازانی از بزرگ متکلمین اهل سنت می گوید:
"به اتفاق مفسران هنگامی که گدایی از علی درخواست کمک نمود وآن حضرت انگشتر خودرا درحال رکوع نماز به او داد این آیه در شان او نازل شد"
📚شرح المقاصد،ج2 ص288
❗️با توجه به آنچه آمد :
انما ولیکم الله ورسوله والذین امنوا الذین یقیمون الصلاه ویوتون الزکاه وهم راکعون
جمله یقیمون الصلاه ویوتون الزکاه صله الذین می باشد که به صورت خبری می باشد وجمله هم راکعون حال می باشد وذو الحال نیز ضمیر "هم "موجود در جمله قبل است نه آنکه خود جمله ذوالحال باشد
❗️در ادبیات عرب جمله ذوالحال واقع نمیشود وانچه از آن فرد سنی نقل کردید نشان میدهد که او چقدر نسبت به ادبیات عرب بی اطلاع است وجمله هم راکعون حال برای ضمیر فعل قبل است وایه چنین معنا می شود:
"ولی وسرپرست شما خدا ورسول وکسانی هستند که نماز می خوانند وزکات میدهند در حال رکوع نماز "
❗️مرحوم مقدس اردبیلی می فرماید:
"اما جواب از اعتراض اخر به آیه که جمله وهم راکعون عطف باشد نه حال یا رکوع به معنای خضوع باشد قابلیت جواب دادن را ندارد چه اینکه ثابت شد که جمیع مفسران اجماع دارند که حضرت علی در حال رکوع نماز صدقه داد واین آیه نازل شد
❗️پس رکوع را به معنای دیگر حمل کردن بی معنی است واین مناقشه ای است که ناشی نمیشود مگر از عناد وتعصب
📚حدیقه الشیعه،ص55
✅پرسمان اعتقادی
🍁🌳 @p_eteghadi 🌳🍁