┄┅┅┄❁﷽❁┄┅┅┄
استاد قرائتی حفظه الله
سوره جمعه
مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْراةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوها كَمَثَلِ الْحِمارِ يَحْمِلُ أَسْفاراً بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ «5»
كسانى‌كه مكلّف به تورات شدند، ولى حق آن را ادا نكردند، مانند الاغى هستند كه كتاب‌هايى حمل مى‌كند، (ولى چيزى از آن نمى‌فهمد.) گروهى كه آيات خدا را انكار كردند، مَثَل بدى دارند و خداوند قوم ستمگر را هدايت نمى‌كند.
┄┅❁📖نکته ها :
گرچه قرآن در اين آيه، از يهوديان انتقاد مى‌كند، اما در واقع كنايه‌اى است به مسلمانان كه مبادا شما نيز قرآن را بشنويد، ولى به آن عمل نكنيد.
قرآن در چند مورد، انسان‌هاى نااهل را به چارپايان تشبيه كرده كه يكى از آنها عالمان بى‌عمل هستند كه در اين آيه به آنها اشاره شده است. «أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ»
امام صادق عليه السلام فرمود: «ان العالم اذا لم يعمل بعلمه زلت موعظته عن القلوب كما يزل المطر عن الصفا» «3» موعظه عالمى كه به علمش عمل نكند از دل‌ها منحرف مى‌شود، همان‌گونه كه باران از روى سنگ منحرف مى‌شود.
«1». مفردات راغب.
«2». اعراف، 179.
«3». كافى، ج 1، ص 44.
امام سجاد عليه السلام فرمودند: در انجيل آمده است: «ان العلم اذا لم يعمل به لم يزدد صاحبه الا كفرا و لم يزدد من الله الا بعدا» «1» به دانشمندى كه به علمش عمل نكند، جز كفر و دورى از خدا چيزى افزوده نمى‌شود.
پيشوايان دينى نيز در اين باره تمثيلات و تشبيهات بسيارى را بيان كرده‌اند :
عالم بى‌عمل، همچون شمعى است كه ديگران از نورش بهره‌مند مى‌شوند، ولى خود هلاك مى‌گردد. «2»
عالم بى‌عمل، مانند گنجى است كه انفاق نشود. «3»
عالم بد، مثل سنگى است كه در مسير آب قرار گرفته است؛ نه خود از آن مى‌نوشد و نه مى‌گذارد آب به ديگران برسد. «4»
عالم بى‌عمل، مانند چاه فاضلابى است كه درون آن متعفّن است. «5»
عالم بى‌عمل، مانند قبرى است كه ظاهرش سالم است ولى درون آن استخوان‌هاى پوسيده است. «6»
گوشه‌اى از سيماى زشت يهود در قرآن
سنگدل هستند: مِنَ الَّذِينَ هادُوا ... أُولئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ «7»
رفاه طلب هستند: «لَنْ نَصْبِرَ عَلى طَعامٍ واحِدٍ» «8» در روى زمين فساد مى‌كنند: «يَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَساداً» «9»
«1». كافى، ج 1، ص 45.
«2». ميزان‌الحكمه، ج 9، ص 54.
«3» ميزان الحكمه، ج 9، ص 55.
«4» ميزان الحكمه، ج 9، ص 55.
«5». محجّة البيضاء، ج 1، ص 130.
«6». محجّة البيضاء، ج 1، ص 130.
«7». مائده، 41.
«8». بقره، 61.
«9». مائده، 64.
حتى به خداوند تهمت مى‌زنند: «يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ» «1»
كتاب الهى را تحريف مى‌كنند: «يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ» «2»
هر كجا وحى طبق ميل آنها نباشد، تكبّر مى‌ورزند: «أَ فَكُلَّما جاءَكُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوى أَنْفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ» «3»
نسبت به اهل ايمان، بيشترين كينه را دارند: «أَشَدَّ النَّاسِ عَداوَةً لِلَّذِينَ آمَنُوا الْيَهُودَ» «4»
انبيا را به قتل مى‌رساندند: لَقَدْ أَخَذْنا مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ أَرْسَلْنا إِلَيْهِمْ رُسُلًا ... فَرِيقاً كَذَّبُوا وَ فَرِيقاً يَقْتُلُونَ «5»
غضب شده خداوند هستند: «وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ» «6»
گروهى از آنان مورد لعنت حضرت عيسى و حضرت داود بوده‌اند: «لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرائِيلَ عَلى لِسانِ داوُدَ وَ عِيسَى» «7»
«1». مائده، 64.
«2». نساء، 46.
«3». بقره، 87.
«4». مائده، 82.
«5». مائده، 70.
«6». بقره، 61.
«7». مائده، 78.
┄┅❁📖پیام ها :
1- استفاده از تمثيل در بيان حقايق، شيوه‌اى قرآنى است. (قرآن دانشمندان بى‌عمل را به الاغ تشبيه كرده است كه به ظاهر سنگين است، ولى در واقع، خفيف است). مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْراةَ ... كَمَثَلِ الْحِمارِ يَحْمِلُ أَسْفاراً
2- افشاىِ عالمان ناصالح و زبان گشودن به انتقاد از آنان، امرى قرآنى است. «مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْراةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوها كَمَثَلِ الْحِمارِ يَحْمِلُ أَسْفاراً»
3- اگر عمل نكردن به تورات، انسان را تا مرز حيوانى همچون الاغ پايين مى‌آورد، عمل نكردن به قرآن كه كتاب
برتر است، انسان را چگونه مى‌سازد؟
«كَمَثَلِ الْحِمارِ»
4- در اختيار داشتن و حملِ كتاب آسمانى مهم نيست، عمل به آن مهم است. لَمْ‌يَحْمِلُوها ... يَحْمِلُ أَسْفاراً
5- عمل نكردن به علم و دانش خود، نوعى تكذيب عملى آن است. «بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا»
6- عمل نكردن به علم، نوعى ظلم است. «وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ»
7- دليل محروميّت‌ها، عملكرد خود ماست. «وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ»
┄┅┅┅┅┄❁📖❁❅┄┅┅┅┅┄❅❁┄┅┅┅┅┄