🌅نهج البلاغه
🌈توضیحات👇
🔷نامه سی وهفتم-
افشای ادعای دروغین معاویه
✍این نامه همان گونه که ذیلا در بحث سند نامه آمده آغازى دارد که سیّد رضى از آن صرف نظر کرده است.
⬅️براى فهم تمام نامه لازم است آغاز آن را نیز در اینجا بیاوریم و قبل از آن به این نکته نیز باید توجّه داشت که این یک نامه ابتدایى از امام(علیه السلام) به معاویه نبود، بلکه پاسخى بود به نامه اى که معاویه خدمت آن حضرت فرستاد. ⬅️گرچه متن نامه معاویه در دست نیست و هیچ یک از شارحان نهج البلاغه نیز آن را ذکر نکردند ولى از پاسخ امام(علیه السلام) فى الجمله معلوم مى شود که معاویه به سه نکته در نامه خود اشاره کرده👇
⬅️ نخست اینکه براى حقانیّت خود به اینکه از طرف عمر به این مقام منصوب شده استناد جسته است.
⬅️ و دیگر اینکه به امام(علیه السلام) پیشنهاد کرده شام و مصر را در اختیار او بگذارد و اجازه دهد بعد از امام(علیه السلام) سرپرستى تمام حکومت اسلامى را به دست بگیرد.
⬅️و دیگر اینکه در مورد قتل عثمان، امام(علیه السلام) را متهم ساخته و داعیه خون خواهى قتل او و انتقام از قاتلان را دارد.
🌅امام(علیه السلام) در پاسخ او چنین مى نویسد:
⬅️اما بعد (از حمد و ثناى الهى بدان) دنیا ظاهراً شیرین و سرسبز و زیبا و بهجت انگیز است. هرکس به آن برسد او را مشغول زرق و برق خود مى سازد و از آنچه براى او سودمندتر است باز مى دارد،
⬅️ در حالى که ما مأمور به آخرت هستیم و بر آن تشویق و ترغیب شده ایم.
👈 اى معاویه آنچه را فانى مى شود رها کن و براى آنچه باقى و پایدار است عمل نما و از مرگى که پایان کار تو و حسابى که سرانجام توست بپرهیز و بدان خداوند متعال هرگاه خیر بنده اى را بخواهد میان او و آنچه خداوند آن را ناپسند مى شمارد مانع مى شود و او را براى اطاعت خود موفق مى دارد.
⬅️و هنگامى که براى بنده اى بد بخواهد، او را به دنیا تشویق مى کند و آخرت را از خاطر او مى برد، آرزویش را دور و دراز مى کند و از آنچه صلاح اوست او را باز مى دارد.
⬅️ نامه تو به من رسید دیدم به سویى تیر پرتاب مى کنى که هدف تو نیست و به دنبال چیزى غیر از گمشده خود مى گردى و در مسیر خود با نابینایى و در وادى ضلالت گام برمى دارى و بدون دلیل سخن مى گویى و به ضعیف ترین شبهه چنگ مى زنى.
⬅️اما اینکه از من خواسته اى در برابر متارکه جنگ، حکومت شام (و مصر) را به تو واگذارم اگر من امروز آماده چنین کارى بودم دیروز (که هنوز جنگى در کار نبود) انجام مى دادم .
⬅️و اما اینکه گفته اى: عمر تو را به این مقام منصوب کرد (فراموش نکن که) عمر افرادى را که قبل از او ابو بکر به مقاماتى منصوب کرده بود عزل نمود و عثمان نیز کسانى را که عمر نصب کرده بود معزول داشت.
⬅️ امام و پیشوا براى این نصب شده است که مصالح امّت را در نظر بگیرد خواه براى آن کس که پیش از او بوده آشکار و یا عیب او (والى) پنهان شده باشد و امور یکى پس از دیگرى رخ مى دهد و هر پیشوایى رأى و اجتهاد خود را دارد،
⬅️بنابراین منصوب شدن تو از طرف عمر به ولایت شام هیچ امتیازى براى تو ایجاد نمى کند.(۱)
💧آنچه مرحوم سیّد رضى در نهج البلاغه آورده در دنبال این بخش از نامه است. به هر حال، آن قسمت را که در نهج البلاغه آمده مى توان به دو بخش تقسیم کرد👇
⬅️نخست سرزنش معاویه به علت پیروى از هواى نفس و نادیده گرفتن حقایق و پیمان هاى الهى.
⬅️و دیگر، پاسخ به دفاع هاى معاویه از عثمان و مطالبه قاتلان او از امام(علیه السلام).
۱/تمام نهج البلاغه/ ص۸۳۸وشرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید/ج۱۶/ص۱۵۳
🌅🌅🌅