ا ﷽ ا
🍀کتاب "الخصال"
الخصال
اثر شیخ صدوق
🔸 کتابى است حدیثى که در آن، نویسنده، احادیثى را که مشتمل بر «شمارهاى» بودهاند، گردآورى کرده و به ترتیب اعداد در ابواب مختلف آورده است.
🔸کتاب، به زبان عربى و در قرن چهارم هجرى، نوشته شده است.
🔸هدف نویسنده از نگارش این اثر، بیان صفات نیک و بد بوده است.
🔸الخصال از کتاب های مشهور شیعه است. گزینش احادیث زیبا و ابتکار در سبک تألیف (روایات عددی)، سبب شده که این کتاب همواره نظر خوانندگان را به خود جلب کند.
🔸ابواب کتاب به ترتیب از یگانه ها شروع و باب صدگانه و بیش از صدگانه ها ادامه یافته است. نوزده باب (از باب خصلت های یگانه تا باب خصلت های نوزده گانه) به ترتیب اعداد تنظیم شده اند و بیشترین بخش کتاب را تشکیل می دهند.
🔸تمام روایات الخصال با سند متصل، از معصومان علیهم السلام نقل شده است. بیشتر این روایات از طریق راویان شیعی است.
🔸این کتاب، اثرى مهم است و از درجه اعتبار بالایى برخوردار مىباشد. علامه مجلسى در تنظیم بحار الأنوار از این کتاب بهره برده و در جلد اول بحار در قسمت معرفى کتب مورد استفادهاش، نام «کتاب الخصال» را در ذیل کتابهاى شیخ صدوق آورده است، همچنین در فصل دوم آن که به معرفى علائم اختصارى منابعش پرداخته، نام اختصارى «الخصال» را «ل» نهاده است. همچنین شیخ حر عاملى در نوشتن وسائل الشیعة از این کتاب استفاده کرده است.
🔸ساختار
دو مقدمه از مصحح و مؤلف، آغازگر مطالب مىباشد. شیخ صدوق در این کتاب، احادیث را به ترتیب عددى تحت عناوین «باب الواحد»، «باب الاثنین»، «باب الثلاثة» و... تا عدد بیست به ترتیب آورده و پس از عدد بیست، روایاتى در اعداد مابین 20 و 30 ذکر کرده و سپس ابواب زیر را آورده: باب 30 و مافوق آن، باب 40 و مافوق آن، باب 50 و مافوق، باب 70 و80 و بیشتر، پس از آن، یک باب تحت عنوان از یک تا صد ذکر کرده و همه روایاتى را که دربردارنده عدد بیش از صد است، به ترتیب در این باب ذکر کرده است. آنگاه بابى درباره 400 و بابى بیش از هزار آورده است که آخرین روایت این باب مشتمل است بر عدد یک ملیون که در رابطه با خلقت یک میلیون آدم و یک میلیون عالم (از امام باقر(ع)) است.
این شیوه نگارش و چینش احادیث، موجب شده که صفحات کتاب، موضوعات متفاوتى را در خود ثبت نماید. بیشتر احادیث کتاب، کوتاه است، لذا مورد استفاده خطبا در مجالس مختلف و استقبال مردم قرار گرفته است. شیخ صدوق در این اثر، مبنا را احادیث بیانشده از تمام معصومین(ع) قرار داده است.
🔸بیشتر روایات کتاب، ناظر به مباحث اخلاقى و بیان رفتارها و صفات پسندیده یا نکوهیده بوده و شیخ صدوق، سند کامل هر روایت را در آغاز آن بیان کرده است.
🔸انتساب این اثر به شیخ صدوق، معروف و بلکه متواتر است و از مصادر وسائل الشیعة، بحار الأنوار و مستدرک الوسائل بشمار مىآید.
🔸روایات کتاب با اسناد کامل، از طریق شیعه امامى و بیشتر با واسطه على بن بابویه پدر شیخ صدوق، ابن ولید، ابن ماجیلویه و ابن موسى بن متوکل، نقل شدهاند و در کمتر از هفتاد مورد، از طریق مشایخ حدیث اهل سنّت.
🔸کتاب، در دو جلد تنظیم گردیده است.
📚ویکی نور
#کتاب_شناسی
#الخصال کتاب
#صدوق
•┈┈••✾••┈┈•
@qalalsadegh135