🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺 تࢪبیـت اسـلامی نقش تفریح در تربیت: در علوم تربیتی، از تفریح تحت عناوین روان شناسی شادی، فعالیت های فوق برنامه و یا اوقات فراغت بحث می شود. دانشمندان علوم تربیتی حسن برگزاری تفریحات را تضمین کننده ی سلامت و بهداثست روانی انسان می دانند و در درمان بعضی بیماری های روانی از جمله افسردگی به آن متوسل می شوند. به بیان دیگر، تفریحات سالم را مانع خستگی ذهنی و فشار روانی و از عوامل مهم درمان افسردگی، اضطراب، کم رویی و... می دانند. از جمله مهارت های مورد نیاز نوجوانان مطالعه کردن است که دو ‏هدف را در زندگی آنان تأمین می کند: ۱ - تحصیل علم و معرفت؛ ۲ - تحقیق و سرگرمی و صرف اوقات فراغت. مهم ترین عامل شناسایی تفاوت های موجود میان دو فرد، آگاهی از چگونگی گذران وقت آن هاست. و بالاخره دوبحث فعالیت های هدف دار روان شناسی تربیتی، تفریح و بازی، جایگاه ویژه ای دارد. رشد و تکامل طبیعی و سالم، مستلزم تفریحات سالم است و شخصی که از تفریح سالم محروم است، حتماً از سلامت بدنی و روانی محروم خواهد بود. جنبه های تفریحی و خوشایند فعالیت های فوق برنامه، بسیارارزشمند و مهم هستند؛ زیرا از یک طرف نوجوانان معمولاً از این که در اوقات فراغت و تفریح، تحت کنترل والدین هستند، ناراحت می شوند و از طرف دیگر والدین نیز نگران خطرها یی هستند که در اوقات فراغت درکمین فرزندانشان است؛ بنابراین فعالیت های فوق برنامه، هم بهترین فرصت و عامل ارضای این نیاز نوجوانان است و هم نگرانی والدین را از بین می برد. تربیت غیر مستقیم (غیر رسمی) مؤثرتر از تربیت مستقیم (رسمی) است و محیط ها و عواملی که خود کودکان ونوجوانان انتخاب می کنند، بیشتر از محیط ها و عوامل تحمیلی، دررفتار ایشان مؤثر است. اوقات فراغت و بهره گیری مناصب از آن، می تواند بر بهداشت روانی اشخاص، خلاقیت و توسعه ی مهارت های شناختی، تقویت مهارت های حس حرکتی، فعالیت های ورزشی، و نهایتا ًبر اصلاح رفتار و تعالی شخصیت، مؤثر باشد. حسن گذران اوقات فراغت، تضمین کننده ی سلامت و بهداشت روانی انسان است. اشتغال مستمر و بدون وقفه ی فکری و عملی، موجب خستگی جسمی و ذهنی می گردد به گونه ای که خود به تدریج نشاط و سرزندگی خود را ازدست می دهد. در واقع فشارهای ناشی از اشتغال ممتد ذهنی و جسمی (به خصوص ذهنی)، نه تنها ممکن است با از دست رفتن نشاط و تعادل حیاتی فرد همراه باشد، بلکه در مواقعی عامل مهمی برای بروز بسیاری از اختلالات روانی، هم چون افسردگی ها و نارسایی های جسمی، به ویژه ‏از نوع بیماری های روان تنی (تأ ثیر شرایط روانی بر جسم) محسوب می شود. زنگ تفریح در مدارس، خود پاسخی است به یک نیاز طبیعی در دانش آموزان. بهره مندی شایسته از اوقات خوشایند فراغت، مانع خستگی ذهنی و فشار روانی دانش آموزان شده، با فراهم کردن نشاط و سرزندگی که از شاخصه های بهدا شت روانی است، قدرت یادگیری و - نگاهداری ذهنی درآنها افزایش می یابد. سرگرمی ها و تفریحات سالم از اشتغالات خوب اوقات فراغت به شمار می آیند و ممکن است نقش مفید و مؤثر تربیتی نیز داشته باشند. این سرگرمی ها انگیزه ی درونی دارند و بررغبت و علاقه ی شخصی بنا می شوند؛ بنابراین، قابلیت تعمیم بیش تردارند و اگر با مراقبت های حساب شده و به صورت مطلوب اجرا شوند دررفتار و پندارانسانی نیز دگرگونی های پسندیده ای فراهم می آروند. تأسیس باشگاه های ورزشی و تفریحات سالم با هدف تربیتی و به دور از انگیزه ی سیاسی و مادی، ازمهم ترین کوشش های سود بخش جامعه برای بهره گیری ازاوقات فراغت درجهت تربیت غیرعمدی به حساب می آید. عنوان تفریحات سالم، برای انواع سرگرمی های ساعات فراغت، مبین این معناست که هر تفریح یا سرگرمی یا اشتغال غیر مسبوق به کار و تولید را نمی توان از نظر تربیتی سازنده و مفید تصور کرد. 🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺 《 نرگس محمدی فشارکی؛ کارشناس ارشدروانشناسی تربيتی》