⭕️ "۱۶ آذر" و پاسخ به پرسشهایی در
مفهوم شناسی "جنبش دانشجویی"(۱)
بسم الله المعلم
شانزده آذر هم رسید و در ایام کرونایی در حاشیه ماند. رحیم پور بمناسبت آذر ماه که از جهاتی، یک ماه دانشجویی و یادآور سالگردهایی چون "بسیج دانشجویی"، "روز دانشجو" ، تاسیس "شورای انقلاب فرهنگی" و "هفته وحدت حوزه و دانشگاه" است، نخستین یادداشت از سلسله پرسش و پاسخهای دانشگاهی را منتشر کرد:
twitter/rahimpourazqadi
🔻 پرسش(۱): مفهوم جنبش دانشجویی، آیا بیشتر، بار سیاسی دارد یا آکادمیک؟
پاسخ) جریان شناسی تشکلهای دانشگاهی و کارکرد سیاسی آنها در متون جامعهشناسی سیاسی و مطالعات جنبشهای اجتماعی صدسال گذشته، موضوع بحث و نظریه پردازی چپ و راست جهانی بوده، حتی در این حد که آیا چیزی به نام "جنبش دانشجویی"، اصلا معنادار هست یا نیست؟
بخشی از تحلیل ها این بوده که اولا دانشجوی جنبشی عمدتاً حلقهی رابط میان راس و قاعده درجنبشهای اجتماعی و یا نقطه وصل رهبران با تودههای ناراضی بوده و به همین دلیل، نقطهی حساسی است که اگر نمیبود آن دو نمیتوانستند بدرستی به یکدیگر جوش بخورند.
خصلت دوم آن که این حلقه، کاملا عملگرا است. دانشجو، جوان است و جوان، موجودی دو بعدی است، سکهای قیمتی که دو رو دارد. از سویی وابستگی و بنابراین محافظه کاری و شهوت توجیهگری در او کمتر است اما از سوی دوم، تحریکپذیری، فقر تجربه و جوهر کم حوصله و عشق او به شتاب و احیانا عدم اشرافش به همه ابعاد یک معضل اجتماعی، اورا احیانا درمعرض خطا و ابتدا افراط و سپس تفریط قرارمیدهد. جوان، عملگرا و یک کنشگر فعال و در عین حال، به لحاظ تئوریک، گاه منفعل است گرچه کنجکاوی، گشودگی و پذیرندگی جوانانه، بهنوبه خود یک ظرفیت مثبت تئوریک در او ایجاد میکند بخصوص که نوعا جرات طرح پرسشهای رادیکال و ریشهای و مهمتر از آن، صداقت هزینه دادن و جرئت پیگیری دارد و به طور خاص در مورد تیپ دانشجو، باید بلوغ ذهنی و اطلاعات عمومی او بویژه با امکانات سایبری امروز را بر آن افزود و از این جهت، دیرتر از بقیه اقشار، بازی میخورد. پس باید هر دو لبه توقعات خود را صیقل داد چون ظرفیتهای دانشجویی کاملا دو بعدی است و بنابراین در مطالعات جنبشها، توامان فرصت و تهدید، تلقی شده است.
سومین خصلتی که مورد توجه قرار گرفته این بوده که جنبش دانشجویی را اساسا تمام کنندهی خوبی برای هیچ مسئلهای نمیدانند، نه تمامکننده و نه معمولاً حتی آغازگر بلکه در این تحلیل، این نهاد عمدتاً نقش کاتالیزور دارد تا یک ایده را به جنبش و مطالبه تبدیل کند. این ظرفیت در آن هست که تشدید کننده باشد اما نه آغازگر و نه پایانبخش، مگر در موارد بسیار خاص.
و به یک معنا این تحلیل، جنبش دانشجویی را همواره، " گروه فشار" به معنای مثبت آن میداند. اینها نمونهای از تحلیلهای آکادمیک در مورد جنبش سیاسی دانشجویی است.
ادامه دارد...
🆔
@rahimpoor_azghadi