💠 بخش دوم: صورت‌بندی تحولات سیاسی - امنیتی افغانستان با توجه به ویژگی‌های مذکور - در بخش اول - برای تحلیل سیاسی - امنیتی آخرین تحولات افغانستان در عرصه ذهنی - تحلیلی و عرصه عینی - میدانی نیازمند صورت بندی شرایط رقابت و کنشگران فعال در محیط امنیتی به شرح زیر هستیم: 🔅یکم. از رقابت سیاسی تا منازعه امنیتی فهم تحولات داخلی افغانستان تابع درک سه سطح از رقابت‌ سیاسی و منازعه امنیتی است: ۱. سطح ایدئولوژی باوری: این سطح از رقابت و منازعه در بر گیرنده جریان اخوانی به رهبری ترکیه و قطر، جریان سلفی افراطی دیوبندی با محوریت مدارس مذهبی پاکستان، جریان تکفیری به رهبری وهابی‌های سعودی و محور مقاومت ج.ا.ایران که به دنبال صیانت از موقعیت شیعیان و ناامنی قومی و مذهبی مرزهای شرقی است. ۲. سطح قومیت‌مداری: این سطح از رقابت و منازعه سنتی و پایدار در برگیرنده سران طوائف، متنفذین قومی و رهبران منطقه‌ای اعم از پشتونی ۴۲٪، تاجیکی ۲۷٪، ازبکی ۱۰٪، هزاره‌ای ۱۰٪و سایرین حدود ۱۱٪ جمعیت افغانستان را شامل می‌شود. ۳. سطح جامعه مدنی: توسعه سطح دانش علمی و فرهنگ اجتماعی در افغانستان به نسبت گذشته، زمینه را برای مشارکت فعال و تأثیرگذار گروه‌های مردم نهاد، روشنفکران اجتماعی - دینی به ویژه جوانان و زنان فراهم نموده است. 🔅دوم. تاثیر پذیری از کنشگران محوری افغانستان محل رقابت چند دسته بازیگر مهم است: ۱. بازیگران و کاسبان ناامنی: مانند دولت پاکستان که افغانستان را محلی برای دوشیدن طرف‌های خارجی می‌داند. ۲. بازیگران ایدئولوژی بنیاد: مانند دولت عربستان که به دنبال توسعه استیلای منطقه‌ای با رویکرد وهابیت است. ۳. بازیگران هژمون طلب: مانند دولت امریکا که ارسال تصاویر قدرتمند از این کشور در آسیا مهمترین دغدغه آن است. ۴. ناظران پیرامونی نگران: مانند دولت چین، روسیه، هند و حتی ایران که نگران سلطه خودمدار طالبان و بدون مشارکت سایر اقوام هستند که می‌تواند به فوران دوره جدید ناآرامی و بازگشت تروریسم افراطی‌گرایانه در ذیل تدابیر آمریکا و همراهان منطقه‌ای این کشور هستند. ♻️ یافته راهبردی ترکیب سطوحی از کنشگران ایدئولوژی باور، قومیت مدار و مدنیت خواه در محیط داخلی، در کنار کاسبان ناامنی و هژمون طلبان فعال در محیط پیرامونی، زمینه چندپاره شدن هویت افغانی، نهادینه شدن ناسازگاری و مانایی منازعات ستیزه‌جویانه در بین بازیگران داخلی افغانستان شده است. ادامه دارد... ✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۱۳ خرداد ۱۴۰۲ه.ش 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🆔@Rahnegar96 💎 کانال سروش، ایتا، سروش و روبیکا 🆔@Rahnegar1401