💢📃
#مقاله
🔸قرآن و تفقه مرسوم؛ درآمدی بر روششناسی انتقادی قرآنگرایان در مواجهه با فقه موجود بر پایۀ مدل اسپریگنز (بررسی موردی: محمد صادقی تهرانی)
🔹فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان/دانشگاه تهران
🔹نویسنده : علی
#آقاجانی/ عضو هیات علمی علوم سیاسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
چکیده
یکی از جریاناتی که به چالشهای فقه معاصر پرداخته، نحلۀ قرآنگرایان است که دارای طیفهای گوناگون است. محمد صادقی تهرانی، صاحب تفسیر الفرقان، از زمرۀ قرآنگرایانی است که به این چالش توجه داشته و آن را کاویده است. مقاله براساس چارچوب نظری مدل بحران اسپریگنز و مراحل چهارگانۀ آن با تصرفاتی به بررسی نگرش صادقی تهرانی پرداخته است. صادقی بر آن است که مهجوریت قرآن و دوری از آن، اصلیترین چالش روششناختی و محتوایی فقه معاصر است. بر این پایه، او دلایل بحران یا مسئلۀ مهجوریت قرآن را ظنی الدلاله خواندن قران، تفسیر قرآن با روایات نه بالعکس، ترجیح سنت غیرقطعی بر قرآن، بشریانگاشتن قرآن و برخی عوامل بیرونی مانند استعمار دانسته است. راهحل صادقی، انقلاب قرآنی در همۀ ابعاد است. از اینرو علوم اسلامی موجود بهویژه فقه بالمعنی الاعم یا فقه اکبر را قرآنی نمیداند و بر آن نقد دارد. بدینجهت «تفقه گویا» را در مقابل تفقه سنتی و تفقه پویا بهعنوان راهحل چالش فقه معاصر مطرح میسازد. تفقه گویا از نظر او مبتنی بر پذیرش قطعیالدلالهبودن قرآن و استناد به سنت قطعیه در حاشیه آن است که تمامی علوم اسلامی را اشراب و اشباع میسازد. این تفقه قرآنی تمام عرصههای فردی، اجتماعی و سیاسی را شامل میشود که هرکدام میتواند حوزههایی از فقه و علوم اسلامی انسانی را دربرگیرد و نتایج متفاوتی در تمام عرصهها دارد.
کلیدواژهها : انقلاب قرآنی؛ روششناسی فقهی؛ صادقی تهرانی؛ فقه گویا؛ قرآنگرایان؛ مهجوریت قرآن؛ نظریۀ اسپریگنز
https://jstmt.ut.ac.ir/article_94518.html
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه|عضو شوید👇
@rihu_ac_ir