*تفسیر سوره‌ی لقمان* *گمراه کنندگان از راه خدا (۹)*      *أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ*    *وَ مِنَ اَلنّٰاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ اَلْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اَللهِ ...* *لقمان ۶/۳۱.*   *۱۳- حکم «غنا»*    *«غنا» از نظر علماى شيعه، حرام است و شهرتى در حدّ اجماع و اتّفاق دارد. بسيارى از علماى اهل سنّت نيز، بر اين حکم تأكيد كرده‏‌اند*، هر چند بعضى از آن‌ها، استثناهايى براى آن قایل شده‏‌اند، که به نظر می‌آید بعضى از اين استثناها، در حقّيقت، استثناء نیست، بلکه خارج از موضوع *«غنا»* می‌باشد.    و به تعبیر فنّی و اصطلاحی، خروجش از *باب تخصّص است نه تخصیص*؛ لذا یکی از مفسّران اهل سنّت به نام «قرطبى»، در ذيل آيه‌ی مورد بحث، در اين باره مى‏‌گويد:    «غناى معمول در ميان گروهى از مردم، هرگاه مشتمل بر اشعار عاشقانه درباره‌ی زنان و توصيف زيبایی‌هاى آنان، و ذكر شراب و محرّمات ديگر باشد، همه‌ی علما در حرمت آن متّفقند؛ چرا كه مصداق لهو و غناى مذموم است؛ امّا اگر از اين امور خالى باشد، مختصرى از آن، در عيدها و جشن‌هاى زفاف جایز است، و هم چنين براى نشاط بخشيدن، هنگام انجام كارهاى مشكل، اشکال ندارد، آن گونه كه در تاريخ اسلام، در مسأله‌ی حفر خندق آمده، و يا اشعارى كه «انجشه»، هنگام حركت قافله به سوى مكّه، در حجّة الوداع براى تحريك شتران مى‏‌خوانده است؛ امّا آن چه که امروز در ميان «صوفيّه» معمول است، كه انواع آلات و ابزار طرب را در اين زمينه به كار مى‏‌برند، حرام است»۱.    همان‌گونه که اشاره شد، آن چه را كه قرطبى، به عنوان استثناء بيان كرده، مانند خواندن «حدى» - ‌آواز مخصوص- براى شتران يا شعرهای مخصوصى كه مسلمانان با آهنگ، هنگام کَندن خندق مى‏‌خواندند، به احتمال قوى، جزء غنا نبوده و نيست، بلکه شبيه اشعارى است كه گروهى با آهنگ مخصوص، در راهپيمايی‌ها يا در مجالس جشن و عزادارى مذهبى مى‏‌خوانند۲. *ادامه دارد...* _____________________________ ۱. ر. ک: تفسیر قرطبی، ج ۷، ص ۵۱۳۶. ۲. ر. ک: تفسیر نمونه، ج ۱۷، ص ۱۹. *📚 منبع:* *تفسیر آموزشی قرآن، سوره‌ی لقمان، ص ۷۲_۷۳.*