🔺دین رستگاری و دین فرقه‌ای ✍️«ماکس وبر، جامعه‌شناس آلمانی در کتاب «جامعه‌شناسی دین» بر تمایز دو تجمع تأکید دارد؛ در نگاه او را که عموماً آن را نمایندگی می‌کند و بر مفاهیمی چون اصالت، حقانیت و رستگاری استوار است، باید از که در تجمع ارادی، دل‌بخواهانه و انتخابی دینداران شکل می‌گیرد، از هم جدا کرد. در نگاه او تجمع‌های آزاد مذهبی بر تکثر یا ترکیب دینداری تکیه دارند و بیشتر به دنبال سودمندی آیین‌های مذهبی هستند تا اصالت و رسمیت آن‌ها.» ↙️همچنین «از نظر عده‌ای، دین مدنی یا فرقه‌ای، دینی است که به وسیله خود انسان‌ها برساخت شده و خود آن‌ها هستند که سمبل‌ها و مقدساتشان را خلق می‌کنند. این دین، زمینی و محصول اندیشه بشر و پاسخی است به نیازمندی‌های او در . به عبارت دیگر، دین مدنی عبارت است از مجموعه‌ای از باورها، مقدسات، سمبل‌ها و تشریفات که به منظور قوام یک زندگی متمدنانه، قوانین و مقررات یک جامعه را تقدس می‌بخشد.» @Feraghvaadyan