💡
#راه_نما | چرا مدام یک خط را تکرار میکنم؟
✍️ پاسخ از مرضیه مدنیفر، روانشناس، مشاور و مدرس دانشگاه
☺️ خیلیها مثل تو وقتی پای درس و کتاب وسط میآید، درگیر این حالت میشوند. اینکه روی یک خط یا جمله گیر میکنی و هی دوباره و دوباره میخوانی، میتواند چند دلیل داشته باشد. قبل از هرچیز به این سؤال جواب بده: آیا وقتی یک رمان جذاب میخوانی، باز هم یک خط را ده بار میخوانی؟ یا این اتفاق فقط وقتی میافتد که فرمولهای ریاضی یا تاریخ پر از عدد و اسم جلوی چشمت سبز میشود؟ اگر جواب دومی است احتمالاً پای اضطراب در میان است.
😢 اضطراب یک مهمان ناخوانده است که گاهی باعث میشود مغز ما درگیر الگوهای تکراری و وسواسگونه شود؛ مثلاً وقتی شب امتحان با خودت میگویی: «حتماً باید این خط رو درست بفهمم»، در حقیقت اضطراب است که دستبردار نیست و به مغزت میگوید: «بخوان! نکند یادت برود؟ دوباره بخوان تا مطمئن شوی!» نتیجهاش میشود یک حلقه تکرار بیپایان. اگر این وضعیت برایت آشناست، باید بهجای تلاش مستقیم برای کنار گذاشتن این عادت، روی کاهش اضطرابت تمرکز کنی.
✅ برنامهریزی در طول ترم: درسخواندن شب امتحان، مثل این است که بخواهی در یک شب برای مهمانی رژیم بگیری و وزن کم کنی. خب معلوم است که نمیشود! وقتی بهموقع درس بخوانی، از اضطراب شب امتحان خلاص میشوی.
✅ کمکگرفتن از مشاور: اگر حس میکنی نیاز به راهنمایی داری، از مشاورههای تحصیلی کمک بگیر. مشاور مدرسه یا هر مشاور تحصیلی کار درست که کنارت باشد به تو میگوید کجا باید بیشتر تلاش کنی و کجا نفس بکشی.
✅ کاهش عوامل استرسزا: اگر محیط خانه یا اطرافت پر از استرس است، روی رفع آنها کار کن.
🌝 ممکن است بگویی بیخیال اضطراب، من اصلاً اضطراب ندارم و برو سراغ عوامل بعدی. من هم میگویم باشد اگر فکر میکنی که مشکل از اضطراب نیست، ممکن است فقط به یک عادت اشتباه مطالعه دچار شده باشی. این هم قابل حل است. برای اینکه بفهمی این مشکل وسواسی است یا عادتی، به این نکته توجه کن: اگر بتوانی به خودت بگویی «فقط یک بار میخوانم» و واقعاً همین کار را بکنی، این عادت است؛ اما اگر با تمام توانت نمیتوانی جلوی تکرار را بگیری و همچنان یک خط را بارها تکرار میکنی احتمالاً وسواس دخیل است.
📝 نویسنده شو: بهجای اینکه هی چند بار بخوانی، یک بار مطالب را بنویس یا نکتهبرداری کن. با این کار مغزت مشغول و حواسش پرت میشود.
🏓 شرطبندی با خودت: به مغزت بگو «فقط یک بار میخوانم و تمام!» اگر بازهم سماجت کرد، به خودت قولهای جذاب بده؛ مثلاً استراحت طولانیتر.
🍉 تغییر ناگهانی عادت مثل این است که بخواهی یک هندوانه را یکجا قورت بدهی؛ معلوم است که نمیشود! مطالعهات را به بخشهای کوچک تقسیم کن و به خودت بگو: «فقط ۱۰ دقیقه میخوانم.» اگر حسش آمد، ادامه میدهیم، اگر نه، در ۱۰ دقیقه تمامش میکنم.
🧠 وقتی مغزت میگوید: «نه، دوباره بخوان!» تو باید نقش مدیر قوی را بازی کنی. به مغزت بگو اگر قرار باشد همینطور گیر بدهی، کارت سختتر میشود. یادت باشد، تغییر عادت یا حلشدن اضطراب وسواس زمان لازم دارد.