❇️ اين قفس صورت و شكل ظاهرى است كه در داخل و خارج خار راه جان شده است يكى مى‏گويد من هم راز تو ديگرى مى‏گويد من با تو متفق و همراهم يكى او را بفضل و كمال و احسان مى‏ستايد و مى‏گويد مثل تو در عالم وجود موجود نيست ديگرى مى‏گويد همه عالم مال تو است و ما بطفيل تو زنده‏ايم آن در موقع عيش و شادى دعوتش مى‏كند و اين در موقع نوش و مرهم سخنان تملق آميز مى‏گويد. وقتى شخص مردم را شيفته خود ديد خود را بزرگ شمرده بر اثر تكبر از حد خود خارج مى‏شود. او نمى‏داند كه هزاران نفر مثل او را ديو تكبر و تملقات گوناگون در آب جوى غرق كرده است‏ مهربانى و سالوس اين عالم لقمه خوش مزه‏ايست ولى كمتر بخور كه درون آن پر از آتش است. مزه شيرين آن آشكار و آتشش پنهان است و دود اين آتش در پايان كار آشكار مى‏شود تو نگو كه من مى‏دانم مدح كننده من از روى طمع سخن مى‏گويد و من هرگز او را بر خود نمى‏خرم و از سخن او مغرور نمى‏شوم. اگر همين مداح مقصودش از طرف تو بر آورده نشده و هجو ترا بر زبان راند تا مدتى دلت مى‏سوزد و متأثر مى‏شوى. در صورتى كه مى‏دانى او اين سخنان را براى آن گفت كه طمعش از تو قطع شده بود. اثر اين هجو گويى طرف مدتها در دل تو باقى مى‏ماند و در مدح هم همين حال را دارى‏ اثر او هم كه كبر و غرور است با اينكه مى‏دانى از راه طمع گفته مدتها در دل تو باقى خواهد ماند. مدح خوش نما است چون شيرين است و قدح و هجو بد نما است چون تلخ است. قدح و هجو چون جوشانده دوا و حب مسهل است كه بعد از خوردن مدتى حال تو را منقلب مى‏كند و در رنج هستى. ولى اگر حلوا بخورى شيرينيش دقيقه‏اى بيش باقى نيست و مثل زهر جوشانده دوا دوام ندارد. چون اثرش نمى‏ماند بدان كه آن اثر پنهان شده و معدوم نگرديده است زيرا اثر ضد او هم معدوم نشده و مدتى باقى بود. شيرينى حلوا كه اثرش پنهان شد پس از مدتى بصورت دمل بيرون آمده نيشتر مى‏خواهد و اگر جوشانده و حب خوردى معده تو پاك شده و اخلاط كثيف اندرونت خارج مى‏شود نفس پس از آن كه مدح و تملق فراوان شنيد بمرحله فرعونيت پا گذاشت پس تو نفس خود را پست كرده و بزرگى مفروش كه خداى تعالى فرموده وَ عِبادُ اَلرَّحْمنِ اَلَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى اَلْأَرْضِ هَوْناً وَ إِذا خاطَبَهُمُ اَلْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً 25: 63 (سوره فرقان آيه 64) تا مى‏توانى بنده باش و سلطان مباش و چون گوى باش كه ضربت بخورى نه چون چوگان كه ضربت بزنى و گر نه وقتى جمال تو لطافت خود را از دست داد حريفان از تو ملول مى‏شوند و همانها كه در اطراف تو تملق و چاپلوسى مى‏كردند اكنون ديو خطابت مى‏كنند و چون در بيرون ببينندت مى‏گويند مرده از گور در آمده چون پسر خوشگلى كه او را مدح و تمجيد مى‏كنند تا بدامش بكشند و چون بد نام شد و ريشش در آمد حتى ديو هم از همنشينى او پرهيز مى‏كند. بلى ديو براى بر پا كردن شر سوى كسى مى‏رود و تو كه از ديو بتر هستى بطرف تو نخواهد آمد تا تو آدم بودى ديو از پى تو مى‏دويد و بتو شراب مى‏داد وقتى از آدميت دور شده و خوى ديو گرفتى ديو از تو خواهد گريخت و همان كسى كه دامن تو را بدست مى‏گرفت اكنون از تو مى‏گريزد #مثنوی_معنوی_95 #ستايش #نكوهش ( #مدح #ذم‏ ) 🙏کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2