مجيد (6) 🔴 6- فرشتگان باز پرس در قبر (2) رومان فتّان: فرشته ‏اى است كه قبل از نكير و منكر به قبر ميت وارد مى‏شود و اعمال دنيايى انسان را به او يادآورى مى‏كنند كه به او مُنّبه هم گفته مى‏شود. او بر ميت وارد مى‏شود و روح او را برمى‏ گرداند و او را مى ‏نشاند پس به او مى‏گويد: هر چه از نيكى و بدى دارى بنويس. ميت مى‏گويد: با چه قلم و مركبى بنويسم، پس به او مى‏گويد: انگشتان تو قلم توست و آب دهانت مركب توست، پس ميت مى‏گويد: چه بنويسم؛ مرا نامه ‏اى نيست. پس قسمتى از كفن او را پاره مى‏كند و مى‏گويد: بنويس آنچه از نيكى ‏ها در دنيا انجام داده ‏اى. پس به گناه كه مى‏رسد شرم مى‏كند و فرشته رومان به او مى‏گويد: اى خطاكار! آيا از آفريدگار شرم نكردى در حالى كه در دنيا مرتكب مى ‏شدى و اكنون از من حيا مى ‏كنى؛ پس همه نيكى‏ ها و بدى‏ ها را مى‏نويسد، پس امر مى‏كند آن را بپيچ و مُهر بزن، پس ميت مى‏گويد: به چه چيز آن را مهر كنم من ابزارى ندارم، پس مى‏گويد: با ناخنت تمامش كن. سپس آن را در گردنش مى‏اندازد تا روز قيامت همان طور كه خداوند مى‏فرمايد: وَ كُلَّ إِنسنٍ أَلْزَمْنهُ طَآئِرَهُ فِى عُنُقِهِ‏وَ نُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيمَةِ كِتبًا يَلْقهُ مَنشُورًا و عمل هر انسانى را براى هميشه ملازم او نموده‏ايم، و روز قيامت نوشته‏اى را [كه كتاب عمل اوست‏] براى او بيرون مى‏آوريم كه آن را پيش رويش گشوده مى‏بيند. سپس بعد از اين فرشتگان منكر و نكير وارد مى‏شوند. فتّان: مبالغه در فتنه است و اصل فتنه در مورد آزمودن نقره با آتش است تا ناخالصى آن مشخص شود. و مقصود از فتّان القبور، آزمايش صاحب قبر محتاج است كه ترس و تاريكى و تنهايى او را فراگرفته است و موقعيت پرسش از او در محيط قبر به گونه‏اى است كه نجاتى نيست مگر تقوا در خلوت‏ها. و فتّان قبر، صاحب قبر را آزمايش مى‏كند تا تكليف او را براى مراحل بعدى روشن كند. امام زين العابدين عليه السلام در اين زمينه مى‏فرمايد: ... وَ كانَ قَدْ اوْفَيْتَ أَجَلَكَ وَ قَبَضَ الْمَلَكُ رُوحَكَ وَصِرْتَ إِلَى مَنْزِلٍ وَحيداً، فَرَدَّ الَيْكَ فِيهِ رُوحَكَ، وَ اقْتَحَمَ عَلَيْكَ فِيهِ مَلَكَاكَ مُنْكَرٌ وَ نَكيرٌ لِمُساءَلَتِكَ وَ شَدِيدِ امْتِحانِكَ الَا وَ إنَّ أَوَّلَ ما يَسْالانِكَ عَنْ رَبِّكَ الَّذى‏ كُنْتُ تَعْبُدُه، وَ عَنْ نَبيِّكَ الَّذى‏ ارْسِلَ الَيْكَ وَ عَنْ دِينِكَ الَّذى‏ كُنْتَ تَدِينُ بِهِ وَ عَنْ كِتابِكَ الَّذى‏ كُنْتَ تَتْلُوهُ وَ عَنْ إِمامِكَ الَّذى‏ كُنْتَ تَتَوَلَّاهُ. ثُمَّ عَنْ عُمُرِكَ فيما أَفْنَيْتَهُ، وَ مالِكَ مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبْتَهُ وَ فيما أَتْلَفْتَهُ، فَخُذْ حِذْرَكَ وَ انْظُرْ لِنَفْسِكَ وَ أَعِدْ لِلْجَوابِ قَبْلَ الإِمْتِحانِ وَ المُسَاءَلَةِ وَ الأختِبارِ .... به زودى كه عمرت به سر آيد و فرشته جانت را بگيرد و تنها به سوى قبر رهسپار شوى و در آن جا جانت به تو بازگردانده شود و دو فرشته‏ات، منكر و نكير، براى پرسش از تو و امتحان سخت وارد قبرت شوند. بدان! نخستين پرسشى كه آن دو از تو مى‏كنند درباره پروردگار توست كه او را مى‏پرستيدى و درباره پيامبر تو كه برايت فرستاده شده و درباره دينت كه به آن باور داشتى و درباره كتابت كه تلاوتش مى‏كردى و درباره امامت كه ولايت او را داشتى. سپس از عمرت كه آن را چگونه صرف كردى و دارايى‏ات كه از كجا به دست آورى و در چه راه خرج كردى. پس، بهوش باش و براى خودت فكر كن و پيش از شروع امتحان و پرسش و آزمايش، خويشتن را براى جواب گويى آماده ساز. براى اطلاعات بيشتر شرح برنامه مُنكر و نكير و رومان، به كتاب با عظمت‏ «الكافى» باب سؤال و جواب قبر 3/ 239، و «بحار الانوار» جلد 6، باب احوال برزخ و قبر، و كتاب بسيار پر قيمت «علم اليقين» فيض كاشانى، 2/ 879 مراجعه كنيد. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏3، ص: 200 دعای ◀️ کانال انس با 🆔 @sahife2