بخش دوم از پاسخ به سوال ذیل 🌹🌹پیشگیری از بیماری یا دعا و توسل در درمان بیماری ❓❓اگر استجابت دعا هزار و یک شرط دارد، بهتر نیست به جای این که مردم را به دعا و حرم و توسل فرا بخوانیم، آن ها را به پیشگیری از بیماری کرونا فرا بخوانیم؟! 🔰🔰پاسخ تفصیلی:🔰🔰 در قرآن خداوند وعده داده هر دعایی را برآورده کند. به همین جهت، ممکن است گروهی از مردم بدون تلاش و فراهم کردن مقدمات لازم، فقط به دعا اشتغال بورزند؛ و چون به مقصود نمی رسند، از استجابت دعا ناامید شده و صرفاً به درمان و پیشگیری از بیماری ها بسنده کنند. در ادامه، با ارائه نکاتی، به بررسی نسبت دعا و درمان و پیشگیری می پردازیم تا از این طریق، اشکال مذکور نیز برطرف شود: ✅نکته اول: در ابتدای امر تصور می شود که لازم است تلقی پرسشگر محترم از بحث «دعا» تصحیح شود، چراکه دعا کردن و بر زبان آوردن نیازهای خود در پیشگاه خالق هستی درواقع نوعی عبادت است و در تعبیر برخی از روایات مطلب را از این نیز بالاتر دانسته و در حقیقت دعا را مغز عبادت دانسته است. چنانکه از رسول اکرم (ص) این گونه روایت شده است که فرمودند: «افْزَعُوا إِلَى اللَّهِ فِی حَوَائِجِکمْ وَ الْجَئُوا إِلَیهِ فِی مُلِمَّاتِکمْ وَ تَضَرَّعُوا إِلَیهِ وَ ادْعُوهُ فَإِنَّ الدُّعَاءَ مُخُ‏ الْعِبَادَةِ...(1)؛ در حوائجتان از خدا کمک بخواهید، در شداید و گرفتاری ها به او پناه ببرید و به سوی او تضرع کنید، او را بخوانید و دعا کنید، چون «دعا» مغز عبادت است...». همین حقیقت را حضرت امام محمدباقر (ع) این گونه مطرح می فرماید که: قَالَ الْبَاقِرُ (علیه السلام): «وَ لَا تَمَلَ‏ مِنَ‏ الدُّعَاءِ فَإِنَّهُ‏ مِنَ‏ اللَّهِ‏ بِمَکانٍ‏. (2)؛ از دعا خسته نشو! زیرا دعا در نزد خدا منزلت و مقامى عظیم دارد». ازاین رو از برخی از عرفا نقل شده است که ایشان با اینکه هیچ حاجتی از خدا نداشته و در مقام تسلیم محض به سر می برده اند، تنها به جهت آنکه خداوند امر به دعا کرده و فرموده «ادعونی استجب لکم» (3) و برای بهره مندی از برکات عبادت بودن دعا، این فعل را انجام می داده اند. این یک نگاه تقلیل گرایانه به حقیقت دعاست که بخواهیم تنها آن را به جهت برآورده شدن حاجاتمان فرو کاسته و دائماً به اجابت یا عدم اجابت آن خود را معطل نگهداریم و از حقیقت متعالی آن کاملاً بی خبر بوده و یا صرف نظر کنیم؛ و صد افسوس که نگاه غالب در خصوص دعا، همین نگاه غیر متعالی و سطحی است. ✅نکته دوم: باید توجه داشته باشید که انتظار ما از دعا و تأثیر آن در زندگی باید منطقی بوده و به محدودیت هایی که در اجابت خواسته های ما در عالم هستی وجود دارد توجه بیشتری داشته باشیم. اینکه فکر کنیم، صرف بیان الفاظی خاص، تأثیراتی تکوینی به نحو ضروری داشته و بدون هیچ قید و شرطی انسان را بر سر سفره خواسته خود می نشاند، تصور درستی نکرده ایم. خصوصاً اینکه طرف دعای ما موجودی است که حکیم و عالِم بوده و مسائل را از دریچه تنگ خواسته های انسانی نمی نگرد! درنتیجه ما نیز با شما موافقیم که دعا، بدون قید و شرط نبوده و آدابی دارد؛ و اتفاقاً یکی از آداب و شرایط دعا، در اکثر موارد، عمل موافق و متناسب با آن است. به عبارت دیگر هر دعا و توکلی می بایست مسبوق به عمل و تلاشی در راستای آن دعا باشد. همچنانکه امیرمومنان (علیه السلام) در حدیثی دعاکننده بی عمل را این گونه تشبیه می کند. «الدّاعی بِلا عَمَلٍ کالرّامی بِلا وَتَرٍ (4)؛ کسى که دعا می کند بدون عمل، مانند تیراندازی است که کمانش «زه» ندارد». و یا امام رضا (ع) در این خصوص می فرماید: «مَن سَألَ اللهَ التَّوفیقَ وَ لَم یجتَهِد، فَقَدِ استَهزَءَ بِنَفسِهِ؛ (5)؛ هر کس از خداوند، توفیق بطلبد ولی تلاش نکند، خودش را مسخره کرده است.» در طلب شفای امراض مادی و بیماری ها نیز ابتدا باید تلاشی متناسب و عمل مقتضی صورت گرفته باشد و ازاین رو رعایت بهداشت، پیشگیری از ابتلاء، گوش سپردن به دستورات متخصصین و بهره مندی از نسخه پزشک، همگی از شرایط استجابت دعا به حساب آمده و پیش از دعا تحقق آن لازم است، نه اینکه در مقابل دعا باشد. ✳️ادامه دارد....