🕊 *تفسیر آیه ۵۴ سوره اعراف* 🕊
🍃 *إِنَّ رَبَّكُمُ اللّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَي عَلَي الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثاً وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ أَلاَ لَهُ الْخَلْقُ وَالأَمْرُ تَبَارَكَ اللّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ*🍃
*ترجمه :*
🍃 *همانا پروردگار شما خداوندى است كه در شش روز (و دوران) آسمان ها و زمين را آفريد و سپس بر عرش (جايگاه قدرت و تدبير جهان) مستولى شد. او روز را به وسيله ى شب كه به سرعت آن را دنبال مى كند مى پوشاند و خورشيد و ماه وستارگان را (آفريد) كه تسليم فرمان اويند. آگاه باشيد كه آفرينش و تدبير تنها از آنِ اوست! خجسته و مبارك است خداوندى كه پروردگار جهانيان است.*🍃
در آيه ى قبل، سخن از محو شدن هر چيز و هر كس در قيامت بود، جز خداوند، «ضلّ عنهم...» در اينجا معرّفى پروردگار واقعى است.
«يوم»، غير از «نهار» است. «نهار»، روزِ در برابر شب است، ولى «يوم»، گاهى به معناى روز است و گاهى به معناى شبانه روز و گاهى هم به روزگار و دوره، يوم گفته شده است و در اين آيه، معناى اخير مراد است.
«تبارك» از «بركت»، به معناى بقا و ماندگارى است. «بَرَك»، سينه ى شتر است، وقتى كه شتر سينه اش را بر زمين مى گذارد، نشانه ى استقرار و ماندن اوست. آنگاه به هر صفتى كه پايدار و بادوام باشد و هر موجودى كه داراى عمر طولانى يا آثار مستمرّى باشد، بركت گفته شده است. «بِركه»، نيز جايى است كه مدّتى طولانى آب در آن مى ماند و ذخيره مى شود.
با توجّه به قرائن موجود در اين آيه و آيات ديگر قرآن، منظور از «خلق»، آفرينش نخستين و منظور از «امر»، جعل و وضع قوانين حاكم بر هستى است كه آفريده ها را در مسير خود هدايت مى كند.
«استوى على العرش»، كنايه از قدرت، سلطه، تدبير، هدايت و اداره كامل جهان است. در زبان فارسى هم، بر تخت نشاندن يا از تخت نشستن، يعنى بر اوضاع مسلّط شدن و قدرت و حكومت را به دست گرفتن. البتّه ممكن است «عرش»، كنايه از جهان ماوراى ماده و «كرسىّ» كنايه از جهان مادّه باشد، *چنانكه در آيةالكرسى مى خوانيم:* «وسع كرسيّه السموات و الارض».
همان گونه كه خداوند خورشيد و ماه و ستارگان را براى هدايت و استفاده ى مخلوقات مسخّر آنان قرار داد، *رسالت وامامت و اهل بيت(عليهم السلام)* را نيز در مسير استفاده و هدايت آنان قرار داد، *چنانكه به نقل شيعه و سنّى پيامبر (صلى الله عليه وآله) فرمودند:* «النّجوم أمان لاهل الارض و اهل بيتى أمان لامّتى»
خداوند گرچه قدرت دارد كه همه ى هستى را در يك لحظه خلق كند، ولى تأنّى و تدريج، سنّت اوست، لذا هستى را در شش دوره آفريده است. چنانكه عجله و شتاب بى دليل، امرى شيطانى و راه نفوذ و تسلّط اوست.
*پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمودند:* «التّأنّى من الرّحمن و العجلة من الشيطان».
*حضرت على(عليه السلام) نيز فرمود:* اگر خدا مى خواست آسمان و زمين را در كمتر از يك چشم بهم زدن مى آفريد، ولى ترتيب و مرور را مثالى براى اُمناى خود و حجّتى بر خلقش قرار داد.
*مولوى مى گويد:*
مكر شيطان است تعجيل و شتاب خوى رحمن است صبر و احتساب
با تأنّى گشت موجود از خدا تا به شش روز اين زمين و چرخ ها
ورنه قادر بود كز كُن فَيكون صد زمين و چرخ آوردى برون
آدمى را اندك اندك آن همام تا چهل سالش كند مردى تمام
اين تأنّى از پى تعليم توست صبر كن در كار، دير آى و درست
🕊️🍃🕊️🍃🕊️