#فقه_تاریخ
#تاریخ_استنباط_احکام
📌 #آیت_لله_العظمی_سبحانی تبیین کردند:
✒ آیا تاریخ در استنباط احکام نقش دارد؟
🔅🔅🔅
🔹 نقد
ما در مقام درستى یا نادرستى حدیث نیستیم. شما فرض کنید که سند این حدیث صحیح است، ولى این استدلال، نادرست است. براى روشن شدن نادرستى این استدلال باید دو مطلب را در نظر بگیریم:
1. سوره مائده آخرین سوره‌اى است که در سال دهم بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم نازل شده است و آیه وضو «فاغْسِلُواْ وُجُوهَکُمْ وَأَیْدِیَکُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ»(11) در این سوره است. همه فقها مى‌گویند که آن‌چه در سوره مائده است، هیچ ناسخى ندارد، یعنى آیه‌اى بعد از آن نازل نشده است تا حکم آن را از بین ببرد.
2. جناب «جریربن عبدالله» در سال نهم هجرت مسلمان بوده؛ چون وقتى نجاشى در سال نهم درگذشت و پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم بر وى نماز خواند، جریر هم در این نماز شرکت داشته است.
🔹 با توجه به این دو مطلب، استدلال فوق صحیح نیست، چون احتمال مى‌رود این که پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم بر نعلین خود مسح کرده در سال نهم هجرت بوده؛ در حالى که آیه وضو در سال دهم نازل شده است. بنابراین باید بگوییم که آیه وضو ناسخ عمل پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم در سال‌هاى قبل از آن بوده است.
🔹 بنابراین هم جریر درست مى‌گوید و هم عمل پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم درست است و هم قرآن صحت دارد، اما با توجه به دو دوره زمانى در این بحث، قرآن عمل پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم را نسخ مى‌کند. پس متوجه مى‌شویم که عدم توجه به تاریخ یا آگاهى نداشتن از تاریخ، فقیه را دچار چنین اشتباهى مى‌کند.
3. توهم نسخ متعه
«فَمَا اسْتَمْتَعْتُم بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً وَلاَ جُنَاحَ عَلَیْکُمْ فِیمَا تَرَاضَیْتُم بِهِ مِن بَعْدِ الْفَرِیضَةِ؛(12) زنانى که ازدواج موقت مى‌کنید مهر آن‌ها را بپردازید و گناهى نیست بر شما در آن‌چه که بعد از تعیین مهر با یکدیگر توافق کرده‌اید، خداوند دانا و حکیم است.»
🔹 غالب مفسرین مى‌گویند که این آیه درباره متعه (ازدواج موقت) است(13)، ولى عده‌اى مى‌گویند: این آیه توسط پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم نسخ شده است؛ بدین‌گونه که پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم در جنگ اوطاس بعد از فتح مکه سه روز اجازه داد تا اصحابش با زنان عقد موقت ببندند، ولى بعد از سه روز آن را تحریم و نسخ کرد. یعنى در واقع مى‌خواهند بگویند پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم این آیه را در جنگ خاصى به نام اوطاس عملى کرد و بعد نسخ کرد. جنگ اوطاس هم مربوط به سال هشتم هجرى است.
🔹 نقد:
اولاً: چطور مى‌گویید که این آیه در سال هشتم نازل شده؛ در حالى که این آیه شریفه در سوره نساء است و آیات سوره نساء از آیاتى است که اول هجرت بر پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم نازل شده است. بنابراین آیه استمتاع در اوایل هجرت نازل شده، نه در جنگ اوطاس. لازمه حرف شما این است که آیه شریفه در سال هشتم و در واقعه اوطاس نازل شده و در همان سال و در همان واقعه نسخ شده باشد.
ثانیاً: مى‌گویند: نکاح متعه با فحشا فرق نمى‌کند و شما (شیعه) فقط اسمش را عوض کرده‌اید. این سخن اشتباه است؛ چون لازمه‌اش این است که قرآن فحشا را ترویج کند؛ در حالى که قرآن مى‌فرماید: «اِنَّ اللّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِیتَاء ذِى الْقُرْبَى وَیَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنکَرِ وَالْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ؛(14) خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان فرمان مى‌دهد و از فحشا و منکر و ستم نهى مى‌کند. خداوند به شما اندرز مى‌دهد شاید متذکر شوید.»
🔹 فحشا کجا و عقد موقت کجا؟!! عقد موقت اسلامى این‌گونه است که وقتى زن و مردى عقد موقت بستند، مردان دیگر، بر این زن حرام مى‌شوند، اگر بچه داشت متعلق به هر دو نفر است، اگر وقتش تمام شد، زن باید عده نگه دارد و بعد از عده، مى‌تواند با دیگران ازدواج کند. اگر این عقد موقت درست اجرا شود، جلوى فحشا گرفته خواهد شد. به همین خاطر است که امیرالمؤمنین علیه السلام مى‌فرمایند: «لولا أنّ عمرَ نهى عن المتعةِ ما زَنى إلاّ شقىّ».(15)
🔹 الأن مى‌بینید کشورهاى غربى و حتى کشورهاى مسلمان عرب، با معضل فحشا روبه‌رو شده‌اند، چون جوان‌ها توان ازدواج ندارند.
🔹 بنابراین یکى از افتخارات اسلامى و شیعى ما این است که اسلام در فکر این مشکل هم بوده که بر فرض، جوان دانشجوى ما که مثلاً در لندن زندگى مى‌کند و توانایى ازدواج دائم را ندارد، خویشتن‌دارى هم برایش ممکن نیست، چه کند؟ نعوذ بالله به خانه‌هاى فحشا برود و یا ازدواج موقت کند که سالش، وقتش و تمام شرایط آن معین باشد؟
@salmanraoofi
ادامه گفتار را دنبال کنید👇👇👇